Na Górze Bouffałowej odkryto schron


Fot. ELTA/Dainius Labutis
Po wyburzeniu Pałacu Związków Zawodowych na Górze Bouffałowej (Taaugo kalnas) odkryto znajdujący się pod ziemią schron – poinformował Samorząd Wilna. Kryjówka powstała w czasach sowieckich i miała służyć na wypadek zagrożenia wojennego.





Zdaniem historyka i badacza historii Wilna Dariusa Pocevičiusa odnaleziony schron był największy w Wilnie. Mogło się w nim zmieścić nawet 1500 ludzi.

„Ma skomplikowany układ, jest podzielony na wiele pomieszczeń. (…) Niektóre są zabite drewnianymi drzwiami, za którymi znajdują się pomieszczenia mieszkalne z leżankami. Podobnie było z wentylacją, ogrzewaniem, kanalizacją, hydrauliką itd.” – mówi D. Pocevičius.

Jego zdaniem sam schron nie ma żadnej wartości zabytkowej, ale znalezione w nim przedmioty mogą być cenne. „Wewnątrz znaleziono tablicę pamiątkową poświęconą związkowcom, sowieckim rewolucjonistom, którzy walczyli ze smetonowskim reżimem. Tabliczka wisiała w pałacu, a w czasach Sąjūdisu zostałą zdjęta jako historycznie nieaktualna i przeniesiona do schronu. (…) Na leżankach widzieliśmy talony. Nie są to kartki na żywność – członkowie związków zawodowych otrzymywali wyżywienie, niektórzy skierowania do sanatoriów i domów wypoczynkowych” – dodał badacz historii Wilna.

Dyrektor Administracji Samorządu Wilna Povilas Poderskis zapowiedział, że dalszy los odnalezionego schronu rozstrzygnie się w najbliższym czasie, ale prawdopodobnie znalezisko trzeba będzie zniszczyć.

„Los jest jeszcze niejasny, zdecydujemy w najbliższej przyszłości. Tak czy inaczej schron został odnaleziony, a w nim wartościowe przedmioty. Różne tablice i talony przewieziemy tradycyjnie do Grindy i tam będziemy dalej decydować o ich losie, jak i całego bunkra” – powiedział P. Poderskis.

Przypomnijmy, rozbiórka Pałacu Związków Zawodowych rozpoczęła się w środę, 9 października. Władze obiecały, że zostanie ona przeprowadzona przed końcem roku. Rząd przeznaczył na ten cel 1,8 mln euro.

Już od prawie miesiąca na górze pracuje ciężki sprzęt. Po zakończeniu pierwszego etapu prac i wycofaniu sprzętu na górze zostanie wprowadzony zakaz ruchu samochodowego.

Do 2023 roku w tym miejscu ma powstać Narodowa Sala Koncertowa. Konkurs na jej projekt wygrała hiszpańska pracownia Arquivio aArchitects. Nowa instytucja kultury ma pomieścić 1,7 tys. miejsc na dużej sali oraz 500 na małej. Powstaną tu także bary i kawiarnie, pomieszczenia dla różnorodnej działalności kulturalnej, a także westybul z widokiem na panoramę miasta. Całość prac ma kosztować prawie 52 mln euro.

Pałac Związków Zawodowych na Górze Bouffałowej został otwarty w grudniu 1963 roku. Odbywały się tam koncerty, przedstawienia, swoje siedziby miały zespoły artystyczne, między innymi Polski Artystyczny Zespół Pieśni i Tańca „Wilia”.  Budynek od lat był zaniedbany. W 2004 roku wybuchł pożar, który niemal doszczętnie zniszczył prawe skrzydło. 

Na podstawie: ELTA, lrt.lt, inf. wł.