Venclova i Adamkus nagrodzeni przez Forum Dialogu i Współpracy Polska-Litwa


V. Adamkus. fot. wilnoteka.lt
Forum Dialogu i Współpracy Polska-Litwa w tym roku przyznało nagrody w dwóch kategoriach: "Idee" oraz "Kultura". Zgodnie z regulaminem, corocznie przyznawane są dwie nagrody. W latach parzystych obywateli Polski typuje litewskie Forum Dialogu Polska-Litwa im. Jerzego Giedroycia, w latach nieparzystych zaś - obywatelom Litwy - nagrody wręcza polskie Forum Dialogu i Współpracy Polska-Litwa.

Forum Dialogu i Współpracy Polska-Litwa przyznało w tym roku dwie nagrody: za działalność polityczną ("Idee") oraz na polu kultury ("Kultura"). 

W kategorii "Idee" laureatem został prezydent Valdas Adamkus - urodzony w 1926 roku w Kownie litewski polityk i działacz społeczny, prezydent Republiki Litewskiej w latach 1998-2003 oraz 2004-2009.

W okresie  II wojny światowej był działaczem niepodległościowym. W latach 1949-1993 przebywał na emigracji w USA. Pracował w Federalnej Agencji Ochrony Środowiska, odznaczany przez prezydenta Ronalda Reagana oraz Billa Clintona. W czasie jego prezydentury Litwa przystąpiła do NATO i Unii Europejskiej.

Zasłużony dla rozwoju stosunków litewsko-polskich, odznaczony orderem Orła Białego oraz Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

W decyzji przyznania nagrody Kapituła Forum uzasadnia swój wybór: "Prezydent Valdas Adamkus położył wielkie zasługi w dziele polsko-litewskiego dialogu i współpracy nie tylko na płaszczyźnie politycznej, lecz także zainicjował działania instytucjonalne służące intensyfikacji kontaktów na płaszczyźnie obywatelskiej".

W kategorii "Kultura" laureatem został Tomas Venclova - urodzony w 1937 w Kłajpedzie wybitny litewski poeta, eseista, publicysta, badacz i tłumacz literatury pięknej.

Absolwent Uniwersytetu Wileńskiego. Mieszkał również w Moskwie i w Leningradzie (dzisiejszym Petersburgu). W tym czasie poznał Annę Achmatową, Borisa Pasternaka i Josifa Brodskiego.

W latach 1966-1971 studiował semiotykę i literaturę rosyjską na Uniwersytecie w Tartu. W latach 70 działał w litewskim ruchu obrony praw człowieka, współpracując m.in. z "Kroniką Kościoła Katolickiego na Litwie". W 1977 r. wyemigrował do USA, za co został pozbawiony obywatelstwa przez władze ZSRR. Jest profesorem języków słowiańskich i literatury na Uniwersytecie Yale w USA. 

Venclowa od lat jest związany z polską kulturą i literaturą. Od 1983 r. jest członkiem zespołu redakcyjnego kwartalnika "Zeszyty Literackie". Tłumaczył też polską poezję na język litewski (m.in. Cypriana Kamila Norwida, Czesława Miłosza, Zbigniewa Herberta, Wisławę Szymborską), jest również autorem monografii Aleksandra Wata.

W decyzji przyznania nagrody Kapituła Forum podkreśliła, że poezja i eseistyka laureata, jego przyjaźń z Czesławem Miłoszem oraz uczestnictwo w życiu kulturalnym obu narodów od wielu lat tworzą prawdziwy most porozumienia polsko-litewskiego.

Laureatów w roku 2015 wyłoniła Kapituła Forum w składzie: profesor Henryk Samsonowicz - prezes Forum, wiceprezesi: Robert Kostro i Adam Pomorski oraz Mirosław SawickiAnna Lewicka-MorawskaAnna Nasiłowska i Michał Kopczyński. 11 czerwca 2015 roku odbędzie się gala przyznania nagród. 

Na podstawie: geremek.pl