Troczanie z programem "Powróćmy, jak za dawnych lat - lata 20., lata 30."

Początki "Troczan" sięgają października 1989 r., gdy Polacy znad trockich jezior uznali, że nie są gorsi od rodaków z rejonów wileńskiego lub solecznickiego i także stać ich na własny zespół, by polskość, pielęgnowana przez pół wieku po domach, szkołach i kościołach, mogła wreszcie wypłynąć na scenę, zgromadzić większe grono wielbicieli polskiej pieśni, a potem także i tańca. Nazwa zespołu początkowo była bliższa prawdzie - "Troczanka", gdyż założyły zespół kobiety, panowie dołączyli (i zmienili nazwę) dopiero po trzech latach. Jednak to właśnie dzięki panom "Troczanie" szybko rozwinęli skrzydła: jak wspomina jedna z inicjatorek powstania zespołu i jego pierwsza starościna Zofia Czapkowska, największa zasługa w tym Włodzimierza Saszenki - pierwszego kierownika zespołu - oraz Wiktora Kowalewskiego, kierownika kapeli i autora pierwszych własnych, "trockich" utworów.

"Troczanie" od początku szukali własnego charakteru. Nie chcieli powielać folkloru prezentowanego przez inne polskie zespoły działające już na Wileńszczyźnie. Nastawili się na stylizację, tworzyli własne aranżacje, szperali po zapiskach i śpiewnikach mam i babć, przenosili na scenę pieśni narodowe i patriotyczne, wciąż śpiewane w polskich domach.  

Wkrótce "Troczanie" zaczęli wyróżniać się na wileńskich i polskich festiwalach także strojami - ubiory, stylizowane na ludowe, zostały zdominowane przez różne odcienie błękitu, nawiązujące do trockich jezior, bławatków i kwiatów lnu, który niegdyś miał być symbolem Wileńszczyzny oraz pomysłem na gospodarcze prosperity tego regionu. Do zespołu dołączyła także młodzież, pojawiła się grupa taneczna, zespół zaczął wyjeżdżać także za granicę, regularnie gościć na festiwalach w Mrągowie, Rzeszowie i Koszalinie.

Od prawie dekady zespołem kieruje tandem: kierownikiem artystycznym jest Bożena Bielak, prezesem (starościną) - Dinara Karaniewska z typowo trockiej, polsko-tatarskiej rodziny. Kapelą od lat kieruje Władysław Niedźwiedzki.