Rekoronacja obrazu Matki Bożej Sapieżyńskiej w Wilnie


Fot. vilnensis.lt
Dokładnie po 270 latach – w uroczystość Narodzenia Najświętszej Maryi Panny – we wtorek, 8 września, w bazylice archikatedralnej w Wilnie odbyła się ponowna koronacja słynącego łaskami obrazu Matki Bożej Sapieżyńskiej. Podczas uroczystej mszy św. rekoronacji dokonał metropolita wileński arcybiskup Gintaras Grušas. Złoto na wykonanie koron ofiarowali wierni. Pierwsza koronacja obrazu koronami nadesłanymi przez papieża Benedykta XIV odbyła się 8 września 1750 roku.

Słynący łaskami obraz „Najświętsza Maryja Panna czczona przez św. Franciszka z Asyżu i św. Bernarda ze Sieny” wisi w kaplicy Gasztołdów – jednej z kaplic po prawej stronie katedry, patrząc na ołtarz główny. Namalowany pod koniec XV wieku lub w XVI wieku (w XVII w. – przemalowany) przez nieznanego malarza obraz nazywany jest również Madonną Sapieżyńską.

Pierwotnie należał do kościoła bernardynów w Wilnie – kościoła pw. św. Franciszka z Asyżu i św. Bernarda ze Sieny. Po wybudowaniu przez kanclerza wielkiego litewskiego, hetmana wielkiego litewskiego, wojewodę wileńskiego Lwa Sapiehę kościoła pw. św. Michała Archanioła i klasztoru bernardynek – jako mauzoleum rodzinnego – z woli fundatora obraz został umieszczony w głównym ołtarzu nowej wówczas świątyni.  

Liczne łaski, których wierni zaczęli doznawać, modląc się przed obrazem, rejestrowane były już od XVI wieku. 

W 1733 roku rozpoczął się proces koronacji obrazu. Dzięki staraniom kanclerza wielkiego litewskiego, kasztelana trockiego Jana Fryderyka Sapiehy 8 września 1750 roku obraz został ukoronowany koronami nadesłanymi przez papieża Benedykta XIV. Był to pierwszy w Wilnie obraz ukoronowany koronami papieskimi. W czasie II wojny światowej korony, jak również srebrna pozłacana sukienka zaginęły.

Po zamknięciu w czasach sowieckich kościoła pw. św. Michała Archanioła obraz został przeniesiony do kościoła pw. Ducha Świętego, a w 1973 roku – przekazany do Litewskiego Muzeum Sztuki. W 1989 roku umieszczono go w zwróconej poprzedniego roku wiernym archikatedrze wileńskiej. Na życzenie ówczesnego arcybiskupa wileńskiego Julijonasa Steponavičiusa obraz został umieszczony w kaplicy Gasztołdów. Również obecnie słynie łaskami. Świadczą o tym liczne wota umieszczone po obu stronach obrazu.


Na zdjęciu: obraz Matki Bożej Sapieżyńskiej z nowymi koronami, fot. facebook.com/vilniausarkikatedrabazilika

Inicjatywy odtworzenia koron na obrazie Matki Bożej Sapieżyńskiej podjął się administrator wileńskiej bazyliki archikatedralnej ks. Virginijus Česnulevičius.

„Podczas wakacji 14 lipca 2018 roku otrzymałem sms-a od ks. Kęstutisa Smilgevičiusa: „... 8 września 2020 roku minie 270 lat od uroczystej koronacji nadesłanymi z Rzymu przez papieża Benedykta XIV koronami obrazu Matki Bożej Sapieżyńskiej. Można by było zorganizować uroczystość z tej okazji”. Ta wiadomość była niczym ziarno, które padło na glebę i dojrzało po 16 miesiącach w Adwencie 2019 roku. Wyklarowało się wówczas wyraźne, namacalne przesłanie” – o początkach inicjatywy w liście otwartym opublikowanym na stronie archidiecezji wileńskiej vilnensis.lt napisał ks. V. Česnulevčius.

22 grudnia 2019 roku – w IV Niedzielę Adwentu – ogłoszono inicjatywę odtworzenia koron na obrazie Madonny Sapieżyńskiej i zbiórce funduszy na ten cel. W sumie około 850 ofiarodawców z całej Litwy przekazało złoto i pieniądze.

Dwie korony wykonał złotnik Eimantas Ludavičius – praca trwała około 6 miesięcy. À propos, jest on również autorem nowej złotej korony dla słynącego łaskami obrazu Matki Miłosierdzia w Kaplicy Ostrobramskiej. Koronę ową w 2018 roku podczas wizyty na Litwie pobłogosławił papież Franciszek.

Dzięki hojności darczyńców obecnie trwają prace przy odnowie całej kaplicy Gasztołdów: pomalowano część ścian, odnowiono wota i gabloty, w których są umieszczone, wymieniono oświetlenie, wyremontowano posadzkę.


Na zdjęciu: obraz Matki Bożej Sapieżyńskiej z nowymi koronami, fot. facebook.com/vilniausarkikatedrabazilika

Na podstawie: vilnensis.lt, katedra.lt