Potrzebny jest konstruktywny dialog

Do spotkania doszło z obopólnej inicjatywy. Dużo wcześniej przedstawiciele polskiej społeczności zabiegali o spotkanie z ministrem, teraz otrzymali ze strony ministra zaproszenie na spotkanie.

W rozmowie z przedstawicielami największej polskiej organizacji minister Ažubalis oświadczył, że zawsze podejmował i będzie nadal podejmował tematy zwiazane z możliwością pielęgnowania ojczystej mowy, kultury, tradycji, wzmacniania socjalnej i ekonomicznej sytuacji mniejszości narodowych. W odczuciu ministra marcowa ustawa o oświacie jest właśnie przykładem dbania państwa litewskiego o obywateli innych narodowości.

 „Pragnę zwrócić uwagę, że Litwa nigdy nie otrzymała jakichkolwiek zarzutów od żadnej międzynarodowej organizacji, czy też sądu, o tym, że narusza międzynarodowe zobowiązania” – mówi się w podpisanym przez Ažubalisa oświadczeniu. „Zawsze opowiadałem się za rozszerzeniam dialogu ze wszystkimi mniejszościami. Wszyscy jesteśmy obywatelami Litwy. Niewątpliwie rząd powinien wkładać więcej wysiłku w rozszerzanie racjonalnego, popartego argumentami dialogu” – twierdzi minister.

Prezes Trockiego Odziału Rejonowego ZPL, poseł Jarosław Narkiewicz powiedział „Wilnotece”, że podczas spotkania z Ažubalisem przedstawiciele ZPL podkreślili, iż stytuacja polskiej mniejszości narodowej na Litwie jest nie tylko sprawą wewnętrzną Litwy. Stosunki polsko-litewskie reglamentuje "Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Litewską O Przyjaznych Stosunkach i Dobrosąsiedzkiej Współpracy". Niestety strona litewska do dziś nie uregulowała żadnej z omówionych w Traktacie kwestii, a kolejne posunięcia władz Litwy bez skrupułów naruszają poszczególne paragrafy Traktatu.

Obie strony dzisiejszego spotkania były zgodne co do tego, iż potrzebna jest instytucja, która zajmowałaby się sprawami Polaków na Litwie i Litwinów w Polsce, która pomagałaby dbać o dziedzictwo kulturowe i pośredniczyć w rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych. Niestety, przez dwa dziesięciolecia nie udało się powołać tego typu instytucji.

W kwestii porozumienia, litewscy Polacy twardo opowiedzieli się „za dialogiem, ale dialogiem konstruktywnym, który przyniesie efekty, a nie takim, co jedynie stwarza pozory porozumienia” – powiedział Narkiewicz. „Żeby był konstruktywny dialog, strona litewska musi uwzględnić potrzeby Polaków na Litwie, ich postulaty. Nie może być tak, jak ostatnio, kiedy zebrano 60 tysięcy podpisów w sprawie ustawy o oświacie, a władze tę inicjatywę społeczną absolutnie zignorowały”.

Z relacji Jarosława Narkiewicz wynika, że dyskusja była prowadzona w dość ostrym tonie. Przedstawiciele ZPL dali do zrozumienia stronie litewskiej, że nie zamierzają iść na ustępstwa w tak zasadniczych kwestiach dla polskiej mniejszości na Litwie, jak oświata, polskie nazewnictwo, pisownia nazwisk w wersji zgodnej z oryginałem.

Na podstawie: BNS, inf. wł.