Początek czerwca z Czesławem Miłoszem


Czesław Miłosz, fot. culture.pl/AKG Images/East News
Nadchodzący miesiąc w Polsce i na Litwie to doskonała okazja dla pasjonatów twórczości Czesława Miłosza i sympatyków poezji, by spędzić trochę czasu w towarzystwie twórczości poety i inspirujących się nią. Już w najbliższy piątek, 1 czerwca festiwal poświęcony tej wybitnej postaci rozpocznie się w Kiejdanach, zaś w kolejnym tygodniu, a dokładnie 7 czerwca – w Krakowie.




Formuła festiwali mających za swojego patrona Czesława Miłosza daleko wykracza poza tradycyjny poetycki przegląd. Poezja jest w nich często jedynie punktem wyjścia dla innych dziedzin sztuki takich jak muzyka, fotografia, teatr czy film.

Festiwal Czesława Miłosza w Kiejdanach trwać będzie przez cały miesiąc. Najwięcej wydarzeń organizatorzy zaplanowali jednak na pierwsze dwa dni. Oficjalna inauguracja odbędzie się w piątek, 1 czerwca o godz. 17. W Centrum Wielokulturowym w Kiejdanach (Senoji rinka 12) otwarta zostanie wystawa przygotowana przez Instytut Polski w Wilnie „Tadeusz Kościuszko. Cena wolności” (Tadas Kosciuška. Laisvės kaina), po którym odbędzie się dyskusja historyków z Litwy, Polski i Białorusi pt. „Związek państw Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego: historyczne, polityczne, ekonomiczne konteksty (Baltijos jūros − Juodosios jūros valstybių sąjunga: istoriniai, politiniai, ekonominiai kontekstai). O godz. 19.30 w kościele ewangelicko-reformowanym (ul. Senoji 1) zostanie wykonany utwór Dedykacja dla Czesława Miłosza. Muzyka na kameralny zespół” skomponowany specjalnie na tę okazję przez jazzmana Jievarasa Jasinskisa.

Sobota, 2 czerwca to czas inspirujących spotkań i rozmów. Tym razem w swoje progi zaprosi Muzeum Kraju Kiejdańskiego (ul. Didžioji 19). O godz. 17 otwarta zostanie tam wystawa zdjęć zatytułowana „Tomas Venclova: Tak zbliża się słowo” (Tomas Venclova: Taip artėja žodis). Następnie dr Mindaugas Kvietkauskas opowie o historii Litwaków, a dr Birgita Speičytė o obecności „Pana Tadeusza na Litwie. Sobotni wieczór zakończy koncert zespołu OKATA, który odbędzie się w Centrum Wielokulturowym o godz. 19.30.

Kolejne wydarzenia festiwalu zaplanowane zostały na dwa czerwcowe piątki (15 i 28 czerwca) oraz czwartek, 28 czerwca. Będą to głównie dyskusje i wykłady poświęcone w dużym stopniu kwestii tożsamości człowieka w XX wieku. W tym kontekście o Czesławie Miłoszu opowie historyk kultury z Uniwersytetu Wileńskiego dr Darius Kuolys (15 czerwca o godz. 17 w Centrum Wielokulturowym), zaś tydzień później, w tym samym czasie i miejscu, nad tożsamością człowieka wywodzącego się z pogranicza zastanawiać się będą Donatas Puslys, prof. Irena Veisaitė, fotodziennikarz Artūras Morozovas i fotografka Neringa Rekašiūtė.

Również w Centrum Wielokulturowym odbędą się festiwalowe koncerty. 8 czerwca żydowskie pieśni zagra polski zespół Vocal Varche, a 15 czerwca koncertować będzie Martynas Kuliavas z przyjaciółmi. Początek obydwu konertów o 18.30.

Na zakończenie festiwalu, 28 czerwca w Centrum Wielokulturowym o godz. 18 pokazany zostanie polsko-litewski spektakl pt. „Kokon” na podstawie twórczości Czesława Miłosza i Josifa Brodskiego.

O twórcozści i spóściźnie Czesława Miłosza będzie się też mówić w Krakowie. Festiwal Miłosza jest jedną z największych tego typu poetyckich imprez w Polsce i Europie Środkowej. Zrodził się z organizowanych w 1997 i 2000 roku przez noblistów Wisławę Szymborską i Czesława Miłosza Krakowskich Spotkań Poetów Wschodu i Zachodu. W pięć lat po śmierci poety Instytut Książki zorganizował pierwszą edycję festiwalu, noszącą tytuł „Zniewolony umysł”. W tym roku festiwal odbędzie się po raz 7. Mottem tej edycji jest hasło „Rok myśliwego” nawiązujące do tytułu utworu Cz. Miłosza – diariusza jednego roku z życia dojrzałego poety. Zdaniem organizatorów należy go odbierać w przenośni jak próbę „polowania” na świat, który umyka i który próbuje się złapać słowami.  

W trakcie trwającego niespełna tydzień (7–10 czerwca) festiwalu odbędą się różnorodne wydarzenia, w tym liczne spotkania z literatami. Wśród polskich poetów będą Marek Baczewski, Marcin Baran, Tomasz Bąk, Jerzy Jarniewicz, Marzanna Bogumiła Kielar, Urszula Kozioł, Joanna Oparek, Andrzej Szuba i Ilona Witkowska. Z zagranicy pod Wawel przyjadą Jane Hirshfield i Ron Padgett z USA, Eugenijus Ališanka z Litwy, Katja Gorecan ze Słowenii, Maria Stiepanowa z Rosji i Olvido Garcia Valdes z Hiszpanii. 8 czerwca Andrzej Stasiuk wystąpi z ukraińskim zespołem Haydamaky, podczas którego wykonają wspólnie wiersze Adama Mickiewicza.  

Z dokładnym programem Festiwalu Miłosza w Krakowie można zapoznać się tutaj

Na podstawie: PAP, miloszfestival.pl, kedainiai.lt