Religia nie będzie w Polsce przedmiotem maturalnym

"Maturzyści mogą zdawać WOS (wiedzę o społeczeństwie - dop. red), chemię, geografię, biologię, ale religii - nie" - dziwił się ks. biskup Marek Mendyk, przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski. Podkreślił również, że Kościół już pięć lat temu spełnił wszystkie formalne warunki, by religia stała się jednym z przedmiotów maturalnych. Jak tłumaczył, do połowy kwietnia resort oświaty miał poinformować Episkopat, co należy zrobić, aby abiturienci mogli zdawać religię na maturze, ale nie zrobił tego.

Małgorzata Szybalska, dyrektor Departamentu Jakości Edukacji w MEN, wyjaśniła dziennikarzom na zwołanym po spotkaniu briefingu, że zarówno z Konstytucji RP (art. 25. ust. 2), jak i z Konkordatu (art. 12 ust. 2 i 4) wynika zasada niezależności państwa i Kościoła katolickiego. Ta zasada ma swoje przełożenie na system oświaty: nauczanie religii, prowadzone w szkołach, odbywa się na podstawie programów nauczania opracowanych i zatwierdzonych przez właściwe władze Kościołów i związków wyznaniowych. „Są one przedstawiane ministrowi edukacji narodowej jedynie do wiadomości, nie ma on na nie wpływu. Natomiast egzamin maturalny jest przeprowadzany na podstawie programu nauczania ustalonego przez ministra edukacji narodowej. To jest zasadnicza różnica, która powoduje, że religia nie może być przedmiotem maturalnym“ - zaznaczyła Małgorzata Szybalska.

Jednak strona kościelna upomina się m.in. o tych uczniów, którzy biorą udział w olimpiadach teologii katolickiej i którzy chcieliby zyskaną w ten sposób wiedzę wykorzystać na egzaminie maturalnym. „Laureaci olimpiad przedmiotowych mają zagwarantowane w przepisach prawa określone przywileje, np. ocenę na świadectwie. Dotyczy to też olimpiady z religii. Inną kwestią jest natomiast egzamin maturalny. Pełni on przede wszystkim funkcje rekrutacyjne. Szkoły wyższe mogą prowadzić egzaminy wstępne z przedmiotów, który nie są objęte egzaminem maturalnym. W rekrutacji na odpowiednie kierunku uczelnie katolickie stosują egzaminy, które pozwalają uczniom, którzy mieli religię w szkołach, wykazać się wiedzą z tego zakresu, nie ma w tym przeszkód“ - uznała przedstawicielka MEN. Podczas spotkania przedstawiciele MEN przypomnieli, że uczelnia może przeprowadzić dodatkowy egzamin wstępny, jeżeli wynika to m.in. z potrzeby sprawdzenia szczególnych predyspozycji do podejmowania studiów na danym kierunku (egzaminy wstępne nie mogą dotyczyć przedmiotów objętych egzaminem maturalnym). Ten stan prawny obowiązuje od 1 października 2011 r.

Kwestia możliwości zdawania religii na maturze jest przedmiotem dyskusji kościelno-rządowych od 2006 r. Rozporządzenie z 14 kwietnia 1992 r. dotyczące organizowania w szkole zajęć z nauczania religii gwarantuje jednostkom kościelnym niezależną podstawę programową i niezależne programy. Dotyczy ono nie tylko nauczania religii katolickiej, ale także innych wyznań. Strona kościelna wielokrotnie tłumaczyła, że spełniła wszystkie standardy nakreślone przez MEN. W 2008 r. w Płocku i Szczecinie przeprowadzono pilotażową maturę z religii. Dwa lata później religia miała się stać jednym z przedmiotów maturalnych. Wygląda na to, że pomysł dalej nie będzie wcielany w życie. Biskup Marek Mendyk zaznaczył jednak, że strona kościelna wciąż jest gotowa do dalszych rozmów w sprawie obecności religii na egzaminie maturalnym.

W Polsce, podobnie jak i na Litwie, religia nie jest przedmiotem obowiązkowym. Jeśli ktoś nie chce mieć w swoim programie nauczania religii, może wybrać lekcje etyki. Na Litwie środowisko AWPL niedawno zgłosiło postulat obowiązkowych lekcji religii. Stanowisko to nie zostało do końca dokładnie sprecyzowane: czy religia ma być obowiązkowa dla wszystkich bez wyjątku czy ma wprowadzać obowiązkowe elementy etyki chrześcijańskiej na lekcjach etyki, które są prowadzone równolegle dla tych uczniów, którzy zamiast lekcji religii zdecydowali się na lekcje etyki. Temu postulatowi sprzeciwił się jednak nawet litewski Episkopat. Kolejnym postulatem AWPL ma być matura z religii. Na razie są to jednak wstępne pomysły, do końca niesprecyzowane. Zważając jednak na wynik dyskusji o maturze z religii w Polsce, jest prawie pewne, że ta dyskusja na Litwie będzie równie trudna.

Na podstawie: KAI, IAR, naszdziennik.pl