Na Litwie trwają obchody 71. rocznicy zakończenia II wojny światowej


Polska Kwatera w Ponarach, fot. wilnoteka.lt
W niedzielę, 8 maja, w Wilnie uczczona została 71. rocznica zakończenia II wojny światowej. Hołd poległym żołnierzom oraz ofiarom cywilnym oddano na Cmentarzu Antokolskim, także w Ponarach, gdzie podczas wojny zamordowanych zostało około 100 tys. osób i na cmentarzu żołnierzy niemieckich w Zakrecie. 9 maja, jak co roku, przy pomniku żołnierzy radzieckich na Cmentarzu Antokolskim odbędzie się uroczystość z okazji Dnia Zwycięstwa organizowana przez grupy weteranów II wojny światowej.
Premier Algirdas Butkevičius oraz przedstawiciele rządu złożyli w niedzielę wieńce w miejscach pamięci wszystkich ofiar II wojny światowej, niezależnie od narodowości, przynależności państwowej i od tego, po której stronie walczyli. Uczczeni zostali pomordowani w Ponarach cywile - Żydzi i Polacy, żołnierze Litewskiego Korpusu Lokalnego (Lietuvos Vietinė Rinktinė) i Armii Krajowej, spoczywający na cmentarzu w Zakrecie żołnierze niemieccy oraz żołnierze radzieccy pochowani na Cmentarzu Antokolskim. 

Wieńce w Polskiej Kwaterze w Ponarach złożyli również przedstawiciele Ambasady RP na Litwie oraz Akcji Wyborczej Polaków na Litwie. Hołd został oddany żołnierzom Armii Krajowej, poległym 13 lipca 1944 r. w bitwie pod Krawczunami koło Wilna.

W poniedziałek, 9 maja, obchody 71. rocznicy zakończenia II wojny światowej organizują środowiska weteranów, którzy walczyli w szeregach wojska radzieckiego. Jak co roku, zgromadzą się przy pomniku żołnierzy radzieckich poległych podczas II wojny światowej na Cmentarzu Antokolskim. Okazjonalne uroczystości odbędą się również w innych miastach.

Od czasu odzyskania niepodległości przez Litwę oficjalne obchody zakończenia II wojny światowej odbywają się - tak jak w innych państwach europejskich - 8 maja. W Rosji oraz w środowiskach rosyjskich poza granicami tego państwa, w tym na Litwie, Dzień Zwycięstwa nadal jest obchodzony 9 maja. Te dwie różne daty wynikają z różnic czasowych - w moskiewskiej strefie czasowej było po północy, gdy hitlerowcy podpisali kapitulację. 

7 maja 1945 r. w kwaterze głównej Alianckich Sił Ekspedycyjnych gen. Dwighta Eisenhowera w Reims we Francji podpisany został akt kapitulacji przed przedstawicielami armii USA i Wspólnoty Brytyjskiej. Stalin kategorycznie zażądał, by powtórzyć podpisanie bezwarunkowej kapitulacji i włączyć przedstawicieli ZSRR. Żądanie zostało spełnione - 8 maja 1945 r. w siedzibie marszałka Gieorgija Żukowa Niemcy jeszcze raz musieli podpisać akt kapitulacji. Kiedy podpisywano dokument, w Berlinie, także w Paryżu, Warszawie i Londynie dobiegał końca 8 maja. W Moskwie był to już 9 maja, stąd do dziś utrzymująca się różnica w datowaniu dnia zwycięstwa i zakończenia wojny. 

Podpisanie aktu kapitulacji Niemiec oznaczało zakończenie II wojny światowej, jednak tylko w Europie. Walki trwały jeszcze do września 1945 r. na Bliskim Wschodzie. Ponadto niektóre kraje europejskie z okupacji niemieckiej przeszły pod rygor komunistycznego systemu pod hegemonią Związku Radzieckiego.

II wojna światowa trwała 6 lat. Uczestniczyły w niej 72 państwa. Działania wojenne prowadzono na terytorium 40 krajów. Do wojska powołano około 110 milionów ludzi, nie licząc uczestników ruchu oporu. Według różnych szacunków straty w ludziach wyniosły od 40 do 60 milionów: poległych, zamordowanych i zmarłych.

Na podstawie: BNS, polskieradio.pl, inf.wł.