Prezydenci Polski i Litwy zgodni w kwestiach bezpieczeństwa i obronności


Andrzej Duda i Dalia Grybauskaitė, fot. lrp.lt/Robertas Dačkus
Prezydent Litwy Dalia Grybauskaitė zadeklarowała w Warszawie, że być może w tym roku zapadnie decyzja w sprawie pisowni polskich nazwisk. O sytuacji mniejszości polskiej na Litwie rozmawiała z prezydentem Polski Andrzejem Dudą. Głównym tematem rozmów przywódców Polski i Litwy była jednak współpraca w dziedzinie obronności, bezpieczeństwa i wspólnych projektów energetycznych. Przywódczyni państwa gości w Polsce z oficjalną wizytą państwową.

Podczas wspólnej konferencji prasowej prezydent Polski Andrzej Duda poinformował, że poprosił Grybauskaitė i wyraził nadzieję, że pisownia nazwisk w wersji oryginalnej, polskiej oraz pisownia polskich nazw ulic będzie możliwa, że to zostanie ustawowo na Litwie dopuszczone. Są projekty odpowiednich ustaw, mam nadzieję, że zostanie uchwalona taka, która tę współpracę, jeśli chodzi o mniejszość polską obywateli litewskich, poprawi i na to bardzo liczymy”  powiedział Duda.

Do dziennikarzy podczas konferencji prasowej Dalia Grybauskaitė powiedziała po polsku: „Zobaczymy, jak to pójdzie. W naszych relacjach w obronie, w ekonomii i w energetyce jest lepiej, opinia polityków i ludzi [również] jest lepsza niż była dwa–trzy lata temu. W tym roku, w 25-lecie naszych relacji [dyplomatycznych], myślę, że decyzja będzie”. Zapewniła też, że wszystkie problemy dotyczące edukacji w języku polskim na Litwie zostały rozstrzygnięte.

Prezydent Litwy podkreśliła, że bardzo się cieszy, iż przybyła z wizytą do Polski: „To wieńczy nasze wysiłki skierowane na umacnianie bezpieczeństwa regionalnego, to wieńczy nasze wysiłki na rzecz rozwijania współpracy wojskowej, a także na rzecz realizacji projektów gospodarczych i współpracy gospodarczej”.

Prezydent zwróciła uwagę na rozwijający się handel Litwy z Polską. „Polska stała się trzecim co do wielkości partnerem handlowym dla Litwy w Europie”  podkreśliła Grybauskaitė. Zauważyła też, że oba kraje łączy bardzo wiele projektów. „W tym nasze stanowiska dotyczące Nord Stream II są całkowicie zbieżne. Obie strony uważają, że jest to projekt polityczny, a nie gospodarczy, który przynosi szkodę Europie” – podkreśliła.

Jak zaznaczyła, bardzo wysoki poziom osiągnęła współpraca wojskowa Polski i Litwy. „Jest rzeczą jasną, że sami powinniśmy umacniać swoje bezpieczeństwo, dlatego dzisiaj podpisaliśmy bardzo ważne porozumienie zapewniające wspólną politykę w zakresie bezpieczeństwa” – powiedziała.

Prezydenci Polski i Litwy przyjęli w Warszawie wspólną deklarację. Jej główne punkty to: poparcie dla obecności amerykańskich wojsk w regionie, koordynacja polityki bezpieczeństwa na forum NATO i Unii Europejskiej oraz sformalizowanie więzi łączących wojska Polski i Litwy wzdłuż przesmyku suwalskiego. 

Ponadto w obecności prezydentów Polski i Litwy ministrowie obrony Polski  Mariusz Błaszczak i Litwy  Raimundas Karoblis podpisali porozumienie o ustanowieniu bezpiecznej łączności do wymiany informacji radiolokacyjnych oraz list intencyjny w sprawie afiliacji litewskiej brygady zmechanizowanej Geležinis Vilkas (Żelazny Wilk) i polskiej 15. Brygady Zmechanizowanej w czasie pokoju do dowództwa Wielonarodowej Dywizji Północny-Wschód.

„Z panią prezydent zajmujemy wspólne, jednoznaczne stanowisko, jeżeli chodzi o budowę gazociągu Nord Stream 2  jesteśmy zdecydowanie tej inwestycji przeciwni. Uważamy, że pogorszy ona sytuację bezpieczeństwa energetycznego w zakresie bezpieczeństwa gazowego nie tylko Polski i Litwy, nie tylko w naszej części Europy, ale że w ogóle w UE pogorszy to sytuację bezpieczeństwa gazowego, że jest to ewidentne, bardzo silne uzależnienie się od jednego dostawcy”  oświadczył prezydent Andrzej Duda. Jak ocenił, jest to „trend, który powinien zostać przerwany i którego absolutnie w UE nie wolno kontynuować”.

Duda przekazał, że podczas spotkania z prezydent Litwy wyraził satysfakcję, że polscy piloci strzegą w tej chwili litewskiego nieba w ramach kolejnej edycji Baltic Air Policing: „To jest dla mnie radość, że nasza obecność pogłębiająca bezpieczeństwo Litwy jest na litewskim niebie widoczna”.

Prezydenci Polski i Litwy rozmawiali też o sytuacji na Ukrainie i o relacjach z Białorusią. 

Prezydent Andrzej Duda odznaczył Dalię Grybauskaitė najwyższym polskim odznaczeniem państwowym – Orderem Orła Białego. Prezydent Polski został odznaczony przez prezydent Litwy Orderem Witolda Wielkiego ze Złotym Łańcuchem.

W piątek w Lublinie prezydenci Duda i Grybauskaitė wraz z ukraińskim przywódcą Petrem Poroszenką odwiedzą współtworzoną przez te trzy kraje brygadę. Formacja LITPOLUKRBRIG liczy 4,5 tysiąca żołnierzy. W Lublinie zaplanowano też trójstronne rozmowy prezydentów Polski, Litwy i Ukrainy. Okazją do spotkania jest przypadająca w tym roku 450. rocznica unii lubelskiej.

Na podstawie: IAR, PAP