R. Twardowski: Wilno jest ciągle w mojej głowie
Dario Malinowski, 21 października 2011, 08:53
"Ono jest we mnie obecne. Jestem nim przepełniony i obcuję z nim na co dzień. Ja oddycham i myślami jestem z nim i jego mieszkańcami" - tak o Wilnie, swoim mieście rodzinnym, mówi wybitny polski kompozytor i pedagog Romuald Twardowski. Z okazji wizyty w stolicy Litwy znany wilniuk udzielił wywiadu, który stał się jednym wielkim spacerem po przedwojennym Wilnie. Wilnie, które na zawsze utrwaliło się w pamięci Romusia z Metropolitalnej.
W 1957 roku, gdy jak sam twierdzi, "w Wilnie już wszystko było stracone", udał się z matką do Polski. W Warszawie kontynuował studia kompozytorskie, także w Warszawie od 1972 roku wykłada w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina.
Mimo nad wyraz intensywnego życia, przepełnionego odkryciami muzycznymi, podróżami i kontaktami z barwnymi postaciami XX wieku, Twardowski ciągle "był w Wilnie".
"Wilno przez cały czas było w mojej głowie. Wcale do niego nie tęskniłem, bo ono ciągle było we mnie obecne" - stwierdza wybitny kompozytor pytany o więź z miastem nad Wilią.
Ze szczególnym jednak sentymentem Twardowski przypomina okolice dawnej ulicy Metropolitalnej, przy której spędził obfite w barwne wspomnienia dzieciństwo. Podczas tegorocznego pobytu w Wilnie podróż do krainy dzieciństwa odbył nie tylko na żywo, ale też przed kamerą.
Zdjęcia i montaż: Rajmund Rozwadowski
Komentarze
#1 Drogi panie: przedwojenne
Drogi panie: przedwojenne Vilnius byl zajety przez obcych. I on teskni do mego miasta? Niech sie przejdzie po starowce naszej i oczaruje sie. Nie ma takiej drugiej w Europie. Teraz miasto odbudowano i jest bardziej nasze lietuviskie. G.
#2 Oczywiscie - Wilno po
Oczywiscie - Wilno po Krakowie - drugie miasto polskie - te same nazwiska na murach , te same herby - po barbarzynsku zerwano polskie tablice w katedrze - ale tacy osobncy jak Giesmynas - w zacietrzewoieniu nacjonalistycznym tego nie rozumieją
#3 Vilnius nie jest polskim
Vilnius nie jest polskim miastem, sama nazwa to mowi. Vilnius wybudowali od podstaw Litwini.
#4 Te, baublis, nie madruj sie:
Te, baublis, nie madruj sie: w jakich polskich miastach nie wybuchla jeszcze zaraza (kawaly od Magnata)
rezimu Tuskaszenki? W Wilnie i we Lwowi. Kapisz?
#5 vilnius jest stolica litwy.
vilnius jest stolica litwy. jeszcze do niedawna wiekszosc stanowili tam polskojezyczni litwini potomkowie litewskiej szlachty i mieszczanskiej inteligencji. dzisiaj wiekszosc stanowia tam litewsko jezyczni litwini potomkowie litewskich wiesniakow. przez stulecia wilno bylo jednym z centr polskojezycznej kultury i dlatego tylu polakow ma sentyment do tego miasta. jezeli ktos jest rodowitym wilniukiem, nie mozna mu wypominac, ze kocha rodzinne miasto. wilno bylo litewskie, jest litewskie i bedzie litewskie. jedyna zmiana to to, ze wyzsza litewska kulture polskojezycznych litwinow sila zastepuje sie nizsza zmudzka (zmudzinska) kultura litewskojezycznych litwinow. nowolitini zastepuja prawdziwych litwinow.
#6 Nie mowię pzrecież że Wilno
Nie mowię pzrecież że Wilno nie jest stolica Litwy - jest i bedzie - ale nie znaczy ,że nie było parnasem kultury polskiej - i barbarzyńskie wyrywanie , wymazywanie sladów tej kulury pzrez oficjalne koła litewskie nie zmieni przeszlosci
#7 Giesmynasie, chyba ci na
Giesmynasie, chyba ci na czachę bije.
O lietuviskich zbrodniach na mieszkańcach Wilna pisze nawet dzisiejsza Gazeta Wyborcza.
Musisz przyjąć do wiadomości,że jesteście w Wilnie okupantami i zbrodniarzami, czas sprawiedliwego osądu lietuviskich oprawców zbliża się nieuchronnie.
#8 polishrangerr "litewska
polishrangerr "litewska kulture polskojezycznych litwinow sila zastepuje sie nizsza zmudzka (zmudzinska) kultura" a posluchaiczie a Dziewianiszki to tesz zhmodska kultura? A mieszkancy Seinuw i Punska to sau zhmudzhimy? O tym ja i muwie zhe polska oszwiata jest zasofana w czaszie i dletego polacy nie orentujauszie w Litwie i jei kultuzhe a pszytym jakie Wielko Patriotyczne wnioski robiau.
#9 polishrangerr "nowolitini
polishrangerr "nowolitini zastepuja prawdziwych litwinow" o o. Miszliau Wielkigo Patryoty Polski prawdzhiwy litwin to polak.
#10 Jestem wilnianką z dziada
Jestem wilnianką z dziada pradziada i uważam,że cała świetność Wilna to zasługa Polaków.To nic nie znaczy ,że Jagiellonowie byli Litwinami,ale cała świetność Wilna i Litwy wyrosła z Krakowa z polskiej kultury . I nic tego nie zmieni,mimo zajadłego niszczenia co polskie.Jak zniszczycie to co Wam zostanie?
#11 #10 no no. Cala szwietnoszcz
#10 no no. Cala szwietnoszcz Litwy jak i Wilna wyrosla z litewskeii poganskeii kultury. Tau czwietynoszcz opisywau A.Mickiewicz tylko polacy niemajau takeii oszwiaty ktura im pomogla by zrozumiecz tau kulture.
#12 Dar - Karta :naucz się
Dar - Karta :naucz się polskiego, jeśli masz ambicje do merytorycznej dyskusji na tym forum.. Mylisz pojęcia świetności i świętości.
#13 Giesmynasie, chyba ci na
Giesmynasie, chyba ci na czachę bije.
O lietuviskich zbrodniach na mieszkańcach Wilna pisze nawet dzisiejsza Gazeta Wyborcza.
Musisz przyjąć do wiadomości,że jesteście w Wilnie okupantami i zbrodniarzami, czas sprawiedliwego osądu lietuviskich oprawców zbliża się nieuchronnie.
#14 STOP NEO-POLONISATION 5 lat
STOP NEO-POLONISATION
5 lat temu polacy w swiadomosci litewskej nie mieli nic zlego. Wszystko zaczelo sie kiedy pojawil sie Tomaszewski i go partia AWPL (obnowiona organizacja KGB „Jedinstvo”), po wniosku o zmiane alfabetu litewskiego, kiedy zaczal domagac sie zmian w nazwach miast Litwy i nazwy ulic – to jest kiedy rozpoczal sie atak Polski na Litwinow. Jesli Polacy popiera takie dzialania Tomaszewskiego znaczi oni mysla tak samo. Dopuki polacy beda popierac Tomaszewskiego, zgody nie bedzie. Litwini nigdy nie dopusci zniszczeniu ich krajowych ram i podstawy – jezyka litewskiego i integralnosci terytorialnej. Jesli w Stanach Zjednoczonych ktos zaczel by wyjasnic ze im nie podoba sie Konstytucja, prawodawstwo albo panstwo – bylo by powiedziano pojechac gdzie indziej. Wszystkie maja swobodny wybor gdzie mieszkac i nie trzeba tu wprowadzic swoj porzadek w innym kraju. Polska uważa, że Litwa dyskryminuje polską mniejszość, zakazując wywieszania dwujęzycznych nazw miejscowości, ulic i urzędów oraz pisania w dokumentach nazwisk w oryginale, a nie według litewskiego alfabetu. Ale zapomniała że:
1. Na Litwie nie ma polskich ziem etnicznych.
2. Na Litwie nie ma polskich etnograficznych nazw miejscowości i nigdy nie było
3. "Polacy" na Litwie to 200 000 spolonizowanych litwinow i bialorusinow
Przypomnie - nazwa Wilno nie jest polskie. Vilnis - to znaczy fala w jezyku litewskim i od tego pochodzi ta nazwa calego miasta. Zadnych szkol dla polakow zamykac na Litwie nikt nie ma zamiaru. Co za dezinformacja?A dlaczego Polacy na Litwie musza miec inne egzaminy i w innym jezyku? Dlaczego nie moga uczyc sie na rownie z Litwinami? Przeciez nie pojda pozniej pracowac do jakichs specjalnie Polskich zakladow?
Nie trzeba znac duzo historii zeby wiedziec ze Litwa to Litwa a Polska to Polska. W Europie prawo jest takie ze szkoly mnieszosci narodowej ucza sie 60% na jezyku narodowym i 40% na jezyku panstwowym tego kraju. A na Litwie ucza sie tylko na jezyku polskim. Ale to jest teritorium Litwy i panstwowy jezyk jest litewski.W POLSCE MNIEJSZOSCI TEZ MUSI TRZYMAC EGZAMYN PO POLSKU - TO O CO CHODZI? W JAKIM SENSIE LTWA ROBI COS NOWEGO? TO TAKIE SAME WARUNKI NA LITWIE JAK I W POLSCE ALE POLSKA KRZYCZE ZE JUZ DISKRYMINACJA:). W sumie, Polska nie jest przyjacielskim partnerem Litwy. I dla tego Litwa wybiera kierunek polityczny do Skandinawii, UK i USA. DOBRANOC POLSKA
#15 Vietoje išvadų Lenkų kalba
Vietoje išvadų
Lenkų kalba Lietuvoje yra atneštinė, o plisdama slavėjant Vilniaus apylinkių kaimiečiams lietuviams ir lenkėjant į šį kraštą atsikėlusiems baltarusiams, virto tam tikru slavišku tarptautiniu žargonu – „po prostu“ kalba. Daugelyje kaimo vietovių ji paplito XIX-XX a. ir, suprantama, nėra jokios gretimos lenkų tarmės tęsinys. Antra vertus, kultūriniu ir lingvistiniu požiūriu „po prostu“ kalba dėl savo unikalumo yra daug vertesnė už tikrąją lenkų, tačiau jos nesistengiama išsaugoti, nes lenkiškose mokyklose mokoma lenkų bendrinės kalbos, tokiu būdu naikinant net dabartinį etninį krašto savitumą.
Vadinasi, už Lietuvos pinigus formuojamas regionas be jokio etninio savitumo, kaip kad Rusijos Kaliningrado sritis ar Lenkijos vakarinės vaivadijos. Skirtumas nebent tas, kad čia Lietuvos pinigais finansuojamas priešiškumas valstybei ir kaimyninės Lenkijos pilietiškumas.
Tiek pat istoriškai jauna ir kaimiečių lenkiškoji savimonė. Lenkų etnosas čia nėra autochtoniškas. Kad lietuvių kalbą ir savimonę valstiečiai iškeitė į lenkiškąją, nuo to jie bajorais netapo. Žinoma, pasirinkti tautybę yra jų teisė, tačiau teigti, jog Vilniaus ir Šalčininkų rajonų lenkais save laikantys gyventojai yra autochtonai, yra šventvagystė. Ten šnekama slaviškai, bet vaikštoma žeme, kurioje ilsisi jų protėvių lietuvių kaulai.
Autorius yra Vytauto Didžiojo universiteto profesorius
#16 STOP NACJONALZMOWI
STOP NACJONALZMOWI LITEWSKIEMU.
STPOP WROGOM ZACHODNIEJ CYWILIZACJI.
STOP.
#17 Dar Karta!, Musisz nauczyc
Dar Karta!, Musisz nauczyc sie polskiego, jezeli chcesz byc na poziomie i drukowac tu swoje madre mysli. Najlepiej wypowiadaj sie uzywajac swojej mowy ojczystej - wszyscy tu napewno cie zrozumieja bez problemu. Czy moze boisz sie osmieszyc zla znajomoscia mowy ojczystej? Trudno,ale tego to juz nikt nie zrozumie i nie wybaczy CI, jak by sie Ty nie perzyl(!) - stracisz swoj caly blask. Tak wiec -jest alternatywa...
#18 do 14: Kilka słów taniej