H. Mickiewicz: Więzienia CIA były i w Polsce, i na Litwie
Walenty Wojniłło, 22 września 2010, 10:18
Działająca w Londynie organizacja broniąca praw więźniów Reprieve, podała, że w więzieniu CIA na Litwie był więziony i torturowany Palestyńczyk, błędnie uznany przez Amerykanów za jednego z przywódców operacyjnych sieci terrorystycznej Al-Qaeda. Litewski Instytut Monitoringu Praw Człowieka zwrócił się do prokuratury z prośbą o wyjaśnienie tej sprawy, tymczasem litewscy politycy sceptycznie potraktowali tę informację i wszelkie pytania przekierowują do władz USA.
Po ukazaniu się w mediach amerykańskich informacji o tym, że tajne więzienia CIA były również na Litwie, Sejm Litwy zlecił zbadanie tej sprawy, jednak dochodzenie ani nie potwierdziło, ani nie zanegowało tej informacji. Ustalono, że w latach 2002-2005 amerykańskie samoloty specjalne, służące między innymi do przewożenia więźniów, niejednokrotnie lądowały w Wilnie. Sejmowy Komitet Bezpieczeństwa i Obrony Narodowej nie ustalił jednak, czy jakiekolwiek osoby były przetrzymywane na terytorium Litwy lub przewożone przez terytorium Litwy. Jednakże warunki ku temu istniały.
Przewodniczący Komitetu Bezpieczeństwa i Obrony Narodowej Sejmu Litwy Arvydas Anušauskas wątpi w prawdziwość tej informacji, gdyż nie jest ona poparta żadnymi realnymi faktami ani dowodami, i uważa, że jest to tylko chwyt obronny adwokatów Abu Zubaydaha. Prezydent Dalia Grybauskaitė także nie chce komentować niepotwierdzonej informacji i uważa, że Litwa wyjaśniła w tej sprawie, co mogła. Teraz cokolwiek twierdzić lub komentować może jedynie strona amerykańska.
Prokurator Generalny Litwy Darius Valys przyznał, że jeszcze nie zapoznał się z wnioskiem Instytutu Monitoringu Praw Człowieka, ale jeżeli zawiera on informacje, które już się ukazały w prasie, wystarczy to, by wszcząć dochodzenie. Obecnie litewska prokuratura prowadzi już jedną sprawę związaną z domniemanym istnieniem więzień CIA na Litwie. Ma ona wyjaśnić, czy niektórzy funkcjonariusze litewskiego Departamentu Bezpieczeństwa Państwa (VSD) nie nadużywali stanowisk służbowych, zezwalając kolegom z USA działać na Litwie bez wiedzy najwyższych litewskich władz.
Dyrektor litewskiego Instytutu Monitoringu Praw Człowieka uważa, że doniesienie z Londynu jest kolejnym dowodem, że Litwa, podobnie jak Polska, wspierała niezgodną z prawem działalność władz USA.
Zdjęcia i montaż: Paweł Dąbrowski