H. Marzecki: W harcerstwie działaliśmy potajemnie
Katarzyna Kostygin, 26 września 2011, 13:43
"Z dniem dzisiejszym obejmuję kierownictwo drużyny. Drużyna nasza musi być najlepszą drużyną w Wilnie, a będzie to zależało od naszej pracy, karności, punktualności i zżycia się" - napisał harcmistrz Józef Grzesiak "Czarny" w rozkazie, którym w 1921 roku powołał do działania 13. Wileńską Drużynę Harcerzy "Czarną Trzynastkę" im. Zawiszy Czarnego.
Nadal udzielał się w Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP). Zaopiekował się 3. Wileńską Drużyną Harcerzy, którą wkrótce przemianował na "Czarną Trzynastkę" - Wileńską Drużynę Harcerzy im. Zawiszy Czarnego. Drużyna szybko się rozrastała, a Grzesiak zdobywał uznanie nowych harcerskich przełożonych.
W 1927 roku "Czarny" został komendantem Chorągwi Wileńskiej, ale nadal prowadził drużynę. Na Międzynarodowym Zlocie Skautów w Anglii w 1929 roku kierował obozem, w skład którego wchodziły delegacje harcerzy chorągwi krakowskiej, poznańskiej, pomorskiej i harcerzy gdańskich.
W czasie II wojny światowej J. Grzesiak objął komendę Wileńskiej Chorągwi Szarych Szeregów oraz dowództwo grupy "D" Armii Krajowej. W 1945 roku został aresztowany i skazany przez Sowietów na dziesięć lat gułagu. Zesłany na nieludzką ziemię do Workuty, powrócił do kraju w 1955 roku, gdzie jeszcze przez wiele lat pracował na rzecz harcerzy.
Zdjęcia: Walentin Riczkow
Montaż: Rajmund Rozwadowski
