Tomasz Snarski: Prawa językowe Polaków na Litwie to kwestia praw fundamentalnych
Ilona Lewandowska, 11 grudnia 2014, 11:47
"Nie można patrzeć na ten problem w kategoriach meczu: wygrali Polacy lub wygrali Litwini. Tutaj nikt nie wygrywa, ani nie przegrywa - mamy zagwarantowane prawa człowieka dla każdej jednostki albo nie. Dopóty, dopóki nie są zagwarantowane przez konkretny akt prawny - przegrywamy wszyscy". O swoim zaangażowaniu w ochronę praw człowieka i możliwościach prawnych, jakie mamy, jako obywatele Unii Europejskiej, opowiada Tomasz Snarski.
W marcu 2011 roku Tomasz Snarski, prawnik z Gdańska, jako obywatel Unii Europejskiej złożył do Parlamentu Europejskiego petycję w sprawie praw językowych Polaków na Litwie, prosząc o podjęcie przez Parlament Europejski wszelkich działań mających na celu zagwarantowanie mniejszości polskiej na Litwie przestrzeganie jej praw językowych, w tym prawa do pisowni imion i nazwisk w języku ojczystym, czy też do do oficjalnych, dwujęzycznych oznaczeń topograficznych.
Na skutek petycji, której nadano numer 358/2011, odbyło się publiczne wysłuchanie w Parlamencie Europejskim (kwiecień 2012 roku), w którym wzięli udział przedstawiciele rządu litewskiego oraz polskiego. Z kolei w grudniu 2013 roku Komisja Petycji Parlamentu Europejskiego wystosowała oficjalny list do rządu litewskiego z prośbą o ustosunkowanie się do sytuacji mniejszości polskiej na Litwie w kontekście standardów ochrony praw człowieka w Unii Europejskiej. List pozostał do tej pory bez odpowiedzi ze strony rządu litewskiego, natomiast petycja w dalszej mierze jest rozpatrywana, gdyż w przypadku procedury petycji nie obowiązuje zasada dyskontynuacji prac parlamentarnych.
W rozmowie z Wilnoteką Tomasz Snarski mówi o dysonansie pomiędzy ogólnymi deklaracjami UE w zakresie ochrony praw człowieka, poszanowania wielokulturowości i tolerancji a konktretnymi działaniami UE. Prawnik uważa, że niezmiernie ważne jest ustawiczne i merytoryczne działanie na rzecz szeroko pojętych praw człowieka. Każda inicjatywa, która uczy szacunku dla godności i tożsamości jednostki, jest szczególnie potrzebna w Europie, w której doświadczamy kryzysu wartości.
Według Snarskiego prawa i wartości, jakimi chcemy żyć, nie są nam dane raz na zawsze. Stale musimy o nie walczyć, rezygnując z uprzedzeń i stereotypów a posługując się przede wszystkim argumentami merytorycznymi i dostępnymi środkami prawnymi. Nie jest to walka przeciwko komukolwiek, ale o zagwarantowanie praw wolności jednostki. UE daje pewne możliwości, z których po prostu musimy nauczyć się korzystać.
Petycja zaprezentowała problem praw językowych Polaków na Litwie na forum europejskim. W ten sposób nie tylko Parlament Europejski, ale także wielu obywateli dowiedziało się o sytuacji Polaków na Litwie. Co więcej - dzięki petycji wiele osób zdało sobie sprawę z praw, jakie mają jako obywatele UE.
Jak się okazuje, problem ochrony praw językowych Polaków na Litwie często nie jest zrozumiany przez rodaków w Polsce.
Kwestia poszanowania praw mniejszości narodowych na Litwie według prawnika ma też duże znaczenie dla samej Litwy, która, opowiadając się za prawami człowieka lub też przeciwko nim, określa, czy chce być państwem prawa zachowującym europejskie standardy, czy też jedynie czerpać ze swojej przynależności do UE korzyści ekonomiczne.
Z okazji Europejskiego Dnia Prawnika, obchodzonego po raz pierwszy 10 grudnia 2014 r., przy okazji Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka, Biblioteka Prawna Uniwersytetu Gdańskiego oraz Pomorska Izba Adwokacka w Gdańsku zorganizowały wystawę pt. "Prawa człowieka w Unii Europejskiej - historia petycji do Parlamentu Europejskiego w sprawie praw językowych Polaków na Litwie". Ideą przedsięwzięcia jest przedstawienie za pomocą konkretnego przykładu petycji do Parlamentu Europejskiego w sprawie dyskryminacji mniejszości polskiej na Litwie jako pozytywnego zaangażowania prawnika na rzecz ochrony praw fundamentalnych w Unii Europejskiej. Na wystawie można obejrzeć oryginalne dokumenty z prac Parlamentu Europejskiego, materiały z archiwum prywatnego autora petycji, fotografie, listy, artykuły prasowe, rozmaite publikacje naukowe poświęcone prawom człowieka w UE. Można też zapoznać się z treścią Karty Praw Podstawowych UE oraz niepublikowanymi nigdzie dokumentami poświęconymi ochronie praw językowych Polaków na Litwie.
Na podstawie: inf. wł.
zdjęcia: Jan Wierbel
montaż: Bartosz Frątczak
współpraca: Edyta Maksymowicz
Komentarze
#1 To dobry,wyważony ,spokojny i