Za miedzą + Świat

W nocy z 22 na 23 stycznia zmarł reżyser, pedagog, pierwszy i jedyny dyrektor Polskiej Opery Królewskiej prof. Ryszard Peryt – poinformowała Polska Opera Królewska. W marcu skończyłby 72 lata. W połowie listopada w ramach VI Dni Kultury Polskiej gościł w Wilnie – w kościele św. Katarzyny pokazał spektakl muzyczny „Dziady – Widma” wg tekstu II części „Dziadów” Adama Mickiewicza z muzyką Stanisława Moniuszki.

„Zimna wojna” Pawła Pawlikowskiego, która od kilku miesięcy zachwyca międzynarodową krytykę i publiczność prestiżowych festiwali, ma szansę na statuetkę w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny. Pawlikowski jest nominowany do Oscara w kategorii najlepszy reżyser, a Łukasz Żal – w kategorii zdjęcia. We wtorek, 22 stycznia, w Los Angeles ogłoszona została lista nominowanych do tegorocznych nagród. 91. ceremonia rozdania Oscarów odbędzie się 24 lutego.

„Witam ich tym rozkazem jako naszych Ojców i Kolegów” – napisał w specjalnym rozkazie z 21 stycznia 1919 r. tymczasowy naczelnik państwa Józef Piłsudski. 100 lat temu weterani walk lat 1863–1864 zostali żołnierzami odrodzonej Polski. Przez całe międzywojnie byli uznawani za największych bohaterów batalii o niepodległość. Dla osób znających życiorys Marszałka, rozkaz nie był zaskoczeniem. Piłsudski, jak sam stwierdził, „był wychowywany wśród wspomnień roku 1863”.

Trzy godziny trwały uroczystości pogrzebowe Pawła Adamowicza w bazylice Mariackiej w Gdańsku. Mszę świętą odprawił przewodniczący KEP abp Stanisław Gądecki, homilię wygłosił metropolita gdański apb Sławoj Leszek Głódź. Obok rodziny zmarłego w uroczystościach wzięli udział m.in. szef Rady Europejskiej Donald Tusk, prezydent Andrzej Duda, premier Mateusz Morawiecki, byli prezydenci Lech Wałęsa, Aleksander Kwaśniewski i Bronisław Komorowski, byli premierzy, parlamentarzyści i samorządowcy, przedstawiciele zagranicznych miast, w tym mer Wilna Remigijus Šimašius oraz radni Jarosław Kamiński i Artur Ludkowski, tysiące gdańszczanek i gdańszczan oraz mieszkańcy innych regionów Polski, którzy także przyjechali na sobotnie uroczystości. Według policji uczestniczyło w nich 45 tys. osób – w kościele i wokół niego.

100 lat temu, 18 stycznia 1919 roku, w Paryżu rozpoczęła się konferencja pokojowa kończąca I wojnę światową. Wzięły w niej udział tylko państwa zwycięskie, Polskę reprezentowali Ignacy Jan Paderewski, Roman Dmowski i Władysław Grabski. Najważniejszym dokumentem zatwierdzonym podczas obrad był traktat wersalski podpisany pomiędzy Niemcami i państwami ententy 28 czerwca 1919 roku.

17 stycznia 2004 roku w Warszawie zmarł Czesław Niemen, legenda polskiej piosenki, wokalista obdarzony wyjątkowym głosem, a także instrumentalista, kompozytor i autor tekstów. Artysta pochodził z terenów obecnej Białorusi, uczył się w szkole na Litwie.

Ministrowie spraw zagranicznych Litwy, Łotwy, Estonii i Polski przybyli we wtorek, 15 stycznia, na Ukrainę, by wyrazić solidarność z tym krajem w obliczu postępującej agresji ze strony Rosji. Szefowie dyplomacji planowali wizytę w Mariupolu na wschodzie Ukrainy, jednak z uwagi na trudne warunki pogodowe nie doszła ona do skutku.

Prezydent Gdańska Paweł Adamowicz nie żyje. Poinformował o tym w poniedziałek po południu doktor Tomasz Stefaniak, dyrektor ds. lecznictwa Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku. W niedzielę wieczorem Paweł Adamowicz został zaatakowany nożem w Gdańsku przez 27-letniego Stefana W., który podczas finału WOŚP wtargnął na scenę. Prezydent trafił do szpitala, gdzie był operowany. Mimo wszelkich starań lekarzy nie udało się go uratować. Miał 53 lata.

W piątek mija 69. rocznica zanotowania najniższej temperatury w Polsce. 11 stycznia 1950 roku słupki termometrów spadły aż do -38,7°C. To oficjalnie zanotowany rekord mrozu w kraju.