Gość

"Mam ogromny sentyment do Wileńszczyzny. Wspominam Wilno z ogromnym wzruszeniem. Czuję się tu jak w domu, jest to ta ziemia, która jest mi najbliższa" - mówi polski aktor, reżyser i scenarzysta Zygmunt Malanowicz, znany z ról w "Nożu w wodzie" Romana Polańskiego, filmów Andrzeja Wajdy, serialu "Dom", również jako aktor Nowego Teatru Krzysztofa Warlikowskiego. Zygmunt Malanowicz urodził się w Wilnie, pierwsze lata dzieciństwa spędził w domu babci w Podbrodziu - chętnie wraca do wspomnień z tamtych lat.

Przemysław Tejkowski, polski aktor filmowy i teatralny, a obecnie członek Rady Nadzorczej TVP po raz kolejny odwiedził Litwę przy okazji Wileńskich Spotkań Sceny Polskiej. Tym razem zasiadł wśród publiczności. Jak podkreśla, kiedy odbywa się festiwal polskiego teatru, nie można na nim nie być, bo wileńscy aktorzy zawsze potrafią zaskoczyć czymś nowym. Tejkowski, opowiadając o planach na przyszłość, dopuszcza myśl powrotu na deski Teatru na Pohulance w następnych edycjach festiwalu.

Obecny na uroczystości ogłoszenia wyników 23. edycji konkursu "Najlepsza szkoła, najlepszy nauczyciel" prezes Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" Mikołaj Falkowski przekazał nauczycielom i dyrektorom polskich szkół informację, na którą czekali maturzyści. Otóż jeszcze w tym roku wszyscy uczniowie klas maturalnych otrzymają zapowiedziane wsparcie finansowe, tzw. Bon Maturzysty.

Polsko-Litewskie Forum Dialogu i Współpracy im. J. Giedroycia zaskakuje czasem niezwykłymi pomysłami na zbliżenie Polaków i Litwinów - szczególnie tych najbardziej opornych. Najnowszym pomysłem była prezentacja postaci Marszałka Piłsudskiego przez wydawcę "Gazety Wyborczej" Adama Michnika w Litewskiej Bibliotece Narodowej. Nie wzbudziła ona szerszego rezonansu ani większych kontrowersji, jednak była okazją do przypomnienia zbliżającej się 150. rocznicy urodzin "starego Litwina".

W piątek, 28 lipca o godz. 12.00 rozpocznie się II etap rekrutacji na uczelnie wyższe, który potrwa do 30 lipca do godz. 17.00. Na liście kierunków będzie między innymi polonistyka na Litewskim Uniwersytecie Edukologicznym (LUE). 14 lipca, na kilka dni przed zamknięciem I tury, władze uczelni usunęły polonistykę oraz 11 innych kierunków pedagogicznych z internetowego systemu rekrutacji. Wywołało to protesty polskich organizacji społecznych. Nabór na studia polonistyczne został przywrócony. O perspektywach polonistyki, o potrzebie kształcenia nauczycieli dla szkół polskich na Litwie rozmawialiśmy z dr Henryką Sokołowską, kierownik studiów polonistycznych na LUE.

W oczekiwaniu na Wielkanoc najważniejsze są przygotowania duchowe. Dopiero wówczas, gdy czujemy wewnętrzne uporządkowanie, możemy zająć się przygotowaniem stołu wielkanocnego i z radością zasiąść z rodziną do stołu - uważa posłanka na Sejm Litwy, szefowa sejmowej frakcji AWPL-ZChR Rita Tamašunienė. Przygotowania do świąt sprawiają jej wiele radości.

Czasy się zmieniają, zmieniają się też świąteczne tradycje, ale mer rejonu wileńskiego Maria Rekść z dzieciństwa wyniosła zasadę i przekonanie, że Wielkanoc to nie obfity stół, lecz duchowe przeżycia. I tej zasady trzyma się do dziś. Pani mer uznaje też tylko tradycyjne sposoby malowania pisanek. Jak mówi, jajko barwione łuską cebulową jest zdrowe.

"Wołyń" w Wilnie okazał się jednym z najbardziej kontrowersyjnych filmów tegorocznego Festiwalu Filmowego "Kino pavasaris", a to za sprawą ukraińskiego protestu. Organizatorzy nie dopatrzyli się jednak w filmie Wojciecha Smarzowskiego podżegania do waśni narodowościowych ani wszechobecnej ostatnio na Litwie "ręki Moskwy". Zorganizowali nawet dodatkowy pokaz, a poza spotkaniem z reżyserem zaproponowali widzom także spotkanie z historykami - Polski, Ukrainy oraz Litwy - by wyjaśnić litewskiej publiczności, o co chodzi z tym Wołyniem i dlaczego budzi tyle emocji. Smarzowski przyjechał do Wilna tydzień później i już nie uświadczył większych emocji.

Prawie pół wieku komunistycznego wyklęcia sprawiło, że do dziś nie tylko młodzi, ale nawet starsi wilnianie nie mają świadomości, że w dziejach powojennego antysowieckiego oporu Wilno i Wileńszczyzna zajmują szczególne miejsce. Wywodzący się z Okręgu Wileńskiego AK żołnierze polskiego podziemia niepodległościowego kontynuowali swoją działalność w nowej rzeczywistości, w warunkach okupacji sowieckiej. Niekiedy byli też motorem napędowym działań niepodległościowych.