Gość

Wilno było stolicą największej, pod względem obszaru, diecezji w przedrozbiorowej Rzeczypospolitej, a od 1925 r. największej archidiecezji II RP. Historii tego obszaru, który obejmował terytorium należące dziś do Litwy, Polski i Białorusi poświęcił całe swoje życie naukowe polski historyk Kościoła, ks. dr Tadeusz Krahel. Urodzony na Grodzieńszczyźnie, jak mówi o sobie - wychowany w promieniach Grodna - wydał niedawno kolejną pracę naukową, która dotyczy jednego z najbardziej dramatycznych okresów historii - II wojny światowej. O najnowszej książce, a także o innych swoich publikacjach, opowiada jako Gość Wilnoteki.

"Nie można patrzeć na ten problem w kategoriach meczu: wygrali Polacy lub wygrali Litwini. Tutaj nikt nie wygrywa, ani nie przegrywa - mamy zagwarantowane prawa człowieka dla każdej jednostki albo nie. Dopóty, dopóki nie są zagwarantowane przez konkretny akt prawny - przegrywamy wszyscy". O swoim zaangażowaniu w ochronę praw człowieka i możliwościach prawnych, jakie mamy, jako obywatele Unii Europejskiej, opowiada Tomasz Snarski.

Maria Nowotarska, aktorka, której droga artystyczna rozpoczęła się w Krakowie, od przeszło 20 lat mieszka w Kanadzie. Tam jej pasja zawodowa zyskała nowy wymiar - dzięki swojemu ogromnemu doświadczeniu scenicznemu, stała się współtwórczynią życia teatralnego w Toronto, gdzie jako dyrektor artystyczny, scenarzysta, reżyser i aktorka Salonu Poezji, Muzyki i Teatru Polsko-Kanadyjskiego Towarzystwa Muzycznego działa na rzecz krzewienia polskiej kultury w Kanadzie. Aktorka chętnie występuje również dla polskiej widowni, rozproszonej po całym świecie. W listopadzie Wilnianie mogli zobaczyć w jej wykonaniu monodramat "Helena - rzecz o Modrzejewskiej".

Ponad 100 lat temu stary porządek, ustalony przez wielkie mocarstwa Europy, został zachwiany przez wybuch I wojny światowej. Rozpoczęła się nowa epoka, która, choć pełna cierpienia i niespodziewanych zwrotów dziejów, przyniosła Polsce upragnioną wolność. Dokładnie 100 lat temu urodził się Stanisław Wierciński, uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r., żołnierz AK, więzień Łukiszek i zesłaniec syberyjski. O swym niezwykłym życiu opowiada Wilnotece.

Dziesięć najnowszych polskich filmów, w tym obsypaną nagrodami festiwali filmowych "Idę“ Pawła Pawlikowskiego i najnowsze dzieło Andrzeja Wajdy "Wałęsa. Człowiek z nadziei“ można będzie obejrzeć w Wilnie podczas XIV Tygodnia Filmu Polskiego. W ciągu siedmiu dni, od 15 do 21 października, w wileńskich kinach "Multikino“, "Skalvija“ i "Pasaka“ będą wyświetlane polskie filmy. Gwiazdą tegorocznej prezentacji polskiej kinematografii będzie znakomita polska aktorka Krystyna Janda.

Z okazji 20 rocznicy podpisania Traktatu o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy pomiędzy Polską i Litwą, Ambasada RP w Wilnie przygotowała kampanię promocyjną. Zrealizowana została seria filmików, w których Litwini - osoby rozpoznawane na Litwie - wypowiadają się na temat Polski.

Dobra wiadomość dla wszystkich kibiców i sympatyków Klubu Sportowego Polonia Wilno: Piłkarze polskiego klubu nadal będą grać w I Lidze Litewskiej Federacji Piłki Nożnej (LFF)! Decyzja o pozostaniu w gronie 24 najlepszych drużyn Litwy zapadła dosłownie w ostatniej chwili, już po terminie składania wniosków o licencję na występ w tegorocznych rozgrywkach. Po prostu władze klubu do końca nie były pewne, czy stać je będzie na dalszą grę i dopiero zapewnienia kilku potencjalnych sponsorów o udzieleniu wsparcia finansowego skłoniły do "pozostania w grze". Jak zapewnia szef klubu Stefan Kimso, jeszcze nie jest za późno na uzyskanie licencji i dołączenie do 13 zespołów I Ligi - zgodnie z decyzją LFF ma ona liczyć 14 drużyn (o 2 więcej niż przed rokiem).

Podczas spotkania z litewskimi posłami, którym rozpoczęła swą wizytę na Litwie delegacja Prawa i Sprawiedliwości, wiceprezes tej partii, Adam Lipiński, nie krył zdumienia i zirytowania tzw. sprawą Daszkiewicza. Grzywna za nieusunięcie polskich tabliczek, do tego w astronomicznej jak na litewskie warunki wysokości 12 tysięcy euro, zdaniem polskiego posła jest niezrozumiała i w Polsce, i w Europie. Litewscy posłowie rozkładali ręce: Żyjemy w państwie prawa i niezależnych sądów... A że właśnie posłowie stanowią to prawo? Jak widać na przykładzie ustawy o mniejszościach narodowych, nie jest łatwo. Czy łatwiej będzie zaakceptować fakt, że kary wymierzane litewskim Polakom będą płacić ich rodacy z Polski? Z tym dylematem etyki politycznej (a jak twierdzą litewscy dziennikarze, także podatkowej) Litwa dopiero będzie musiała się zmierzyć. Wszak 30 tysięcy złotych, którymi PiS postanowił wesprzeć ukaranego za polskie tabliczki Bolesława Daszkiewicza, trafi jednak do litewskiego budżetu...

Trzynaście procent głosów i ostatnie, czwarte miejsce w finale konkursu, do którego zgłosiło się prawie trzystu kandydatów, uważających, że są warci tytułu "Głos Litwy" - sukces czy porażka? "Nauczycielka" Katarzyna Niemyćko i jej "uczennica" Goda Sasnauskaitė zgodnie twierdzą, że był to występ udany, a doświadczenie, zdobyte w jednym z najpopularniejszych telewizyjnych show na Litwie, jest bezcenne. Dziewczyny przyznają, że na starcie Goda nie należała do faworytów, a jednak udało się jej pokonać wielu wyżej notowanych uczestników i wystąpić w finale.