Własne
Walenty Wojniłło |
08.05.2019 - 16:55
Gwiazda Henryka Sielewicza wreszcie rozbłysła - został on prawdopodobnie pierwszym na Litwie odkrywcą nowego czerwonego karła! Odkrycia udało się dokonać w prywatnym obserwatorium pana Henryka w Słobodzie koło Ławaryszek i już zostało ono potwierdzone przez Centralne Biuro Telegramów Astronomicznych z siedzibą w USA, które nadało nowej gwieździe nazwę „Sielewicz 1” (zgodnie z polską pisownią, czyli inaczej, niż pan Henryk ma wpisane w litewskiem paszporcie). Szczęśliwy odkrywca przyznaje, że spełniło się marzenie jego życia - przez ponad 50 lat polował na ciała niebieskie, ale o uchwyceniu nowego czerwonego karła nie śmiał nawet marzyć...
Waldemar Wołkanowski |
21.04.2019 - 07:42
Święto Zmartwychwstania zajęło poczesne miejsce w wierzeniach i wyobrażeniach ludu. Woda, słońce i skarby natury ukryte w ziemi skaczą z radości. Wielkanoc to uroczystość nad uroczystościami (solennitas solennitatum) – tak święta Wielkiejnocy nazwał niegdyś papież Grzegorz. Obrzędowość Wielkiego Tygodnia jest niezwykle bogata. W przeszłości na Wileńszczyźnie, tak jak i wszędzie indziej, złożona była ze zwyczajów i praktyk niemających nic wspólnego z chrześcijaństwem. Wielkanoc to również święto wiosny, która od Zapustów zwycięża zimę. Była także świętem dusz, którym dawano możność przebywania wśród żywych.
Waldemar Wołkanowski |
19.04.2019 - 19:40
Trudno jest dzisiaj poczuć podobny niepokój mieszkańców Wilna, gdy w styczniu 1919 roku, po krótkim zrywie niepodległościowym, dowiedzieli się, że nikt już ich nie broni. Na ulicach zobaczyli bolszewickich żołnierzy z czerwoną gwiazdą na czapkach. Nikt jeszcze nie najadł się do syta po niemieckiej okupacji, gdy widmo dalszego głodu pojawiło się wraz z nieproszonymi gośćmi ze wschodu. Okupacja bolszewicka trwała 105 dni, do czasu, kiedy w czasie świąt Wielkiejnocy w kwietniu 1919 roku do Wilna wkroczyło wojsko polskie.
Walenty Wojniłło |
01.04.2019 - 16:00
Jakiż byłby lepszy moment na wypuszczenie echa ze StuDni, niż Prima Aprilis! Gdy człek znużony czujnością przed mniej lub bardziej udanym „nabieraniem” chce po prostu się uśmiechnąć lub roześmiać szczerze, jak na Kabaretonie właśnie. A StuDnia tego roku dała kopa na „dawną piątkę” (czyli obecną „dziesiątkę”). Była mocna, śmieszna, trafna, a przede wszystkim - bardzo wyrównana, na poziomie pod każdym względem. Chciałoby się rzec: wyjątkowo dojrzała, jak na Pięciolatka i główna w tym zasługa samej młodzieży – ambitnej, twórczej, dowcipnej, a także nauczycieli, reżyserów i autorów scenariuszy, którzy co roku podejmują rzucane przez nas wyzwanie. Dziękujemy Wam za to! Trafiały się oczywiście słabsze momenty, lecz nawet komisja była tu jednomyślna: na V Kabaretonie StuDnia nie było ewidentnie słabych występów, a o zwycięstwie decydowały 1–2 punkty! Tak chcemy się śmiać i bawić również na kolejnych kabaretonach, pięć lat wspólnej pracy jak widać daje wyniki, a więc... przeżyjmy to jeszcze raz!
Wilnoteka.lt |
15.02.2019 - 18:15
Tak, tak, to już pięć lat mija od chwili, gdy po raz pierwszy zaprosiliśmy najzdolniejszą i najweselszą młodzież Wileńszczyzny zmierzyć się w StuDni dobrego humoru – studniówkowego i nie tylko! Z każdym rokiem nasz Kabareton zatacza coraz szersze kręgi, wspólna zabawa staje się coraz ciekawsza, a najlepsi z najlepszych mogą cieszyć się nagrodami, które dodają im skrzydeł i wiatru w żagle (dosłownie i w przenośni). Mamy nadzieję, że w tym roku podczas Gali Finałowej zmierzą się drużyny, którym już nie trzeba tłumaczyć zasad, a wskaźnik poziomu humoru pobije kolejny rekord – na miarę naszego pierwszego jubileusiku! A więc – wszystkim, którzy nie chcą dać uschnąć swojej fantazji i pomysłowości, nie pozwolą stępić swej myśli, języka ni dowcipu ogłaszamy niniejszym: Kabareton czas zacząć...
wilnoteka.lt |
14.02.2019 - 01:31
Dwa lata temu przedstawiliśmy tu pierwszą edycję projektu „Harcerska Miłość” (http://www.wilnoteka.lt/artykul/harcerska-milosc), który spotkał się z ogromnym zainteresowaniem i dziesiątkami próśb o jego kontynuację. Harcerska Miłość II to ciąg dalszy historii, w której główną bohaterką jest miłość. Jej narodzinom towarzyszyły szare mundury, dym ogniska i szum wiatru. Trzy wyjątkowe pary, trzy wyjątkowe historie, a w ich tle szara lilijka, harcerski krzyż i ideały.
Walenty Wojniłło |
27.01.2019 - 19:32
W 74. rocznicę oswobodzenia największego hitlerowskiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau władze Polski i wielu innych krajów oddały hołd pomordowanym w Fabryce Śmierci. Od 14 lat w tym dniu - 27 stycznia - na świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Kilka miesięcy temu muzeum w Oświęcimiu chroniące pamięć o najstraszliwszej w dziejach ludzkości Fabryce Śmierci odwiedził w podróży po Macierzy nasz redakcyjny kolega Waldemar Dowejko.
Edyta Maksymowicz |
15.01.2019 - 23:25
Wilno, podobnie jak wiele miast w Polsce, przez jedną dobę modliło się o cud i wierzyło w cud. Ale cud się nie zdarzył. Straciliśmy, także my – Polacy na Litwie - przyjaciela i oddanego wilniuka. Prezydent Gdańska Paweł Adamowicz wielokrotnie powtarzał, że jest stuprocentowym gdańszczaninem, ale głęboko w duszy, po części, również – wilnianinem.
Wilnoteka.lt |
13.12.2018 - 11:24
Czterech biskupów - dwóch Polaków, dwóch Litwinów. Żaden z nich nie pochodził z Wilna, a jednak po latach połączyła ich jedna kaplica w katedrze wileńskiej. Cztery różne losy za życia i niemniej skomplikowane historie pośmiertne, razem tworzące niezwykły obraz minionego stulecia…
Waldemar Wołkanowski |
02.12.2018 - 06:20
Rozporządzeniem Prezydenta RP Ignacego Mościckiego z października 1930 roku rozpoczęto honorować osoby, które zasłużyły się czynnie dla niepodległości Polski. Ustanowione wówczas odznaczenia państwowe: Krzyż Niepodległości i Medal Niepodległości do 1938 roku otrzymało blisko 87 tysięcy cywilów. Wśród nich było wielu wilnian, którzy w różny sposób zasłużyli się w walce o niepodległość. Były to czyny z okresu przed wielką wojną, podczas jej trwania oraz w latach 1918-1921. Sytuacje, w których przyszło im dokonywać ważnych dla niepodległości czynów, były przeróżne. Dzisiaj opowiem o dwóch kolejnych postaciach tamtych czasów.
Markus Nowak |
26.11.2018 - 16:31
Litewscy dziennikarze są zaniepokojeni wydarzeniami wokół LRT i innymi próbami postępowania wobec mediów. O sytuacji mediów na Litwie pisze Markus Nowak, polsko-niemiecki dziennikarz z Berlina, w ramach stażu dziennikarskiego w Wilnotece.
Waldemar Wołkanowski |
25.11.2018 - 13:06
Sztab Samoobrony Wileńskiej, który utworzono w kompleksie pałacowym Honestich na Zarzeczu był symbolem zrywu niepodległościowego. Przez kilka dni zgłaszali się tam ochotnicy, którzy zareagowali na możliwość przyłączenia się do zbrojnych oddziałów. Cele były jasne, dokończyć rozbrojenia Niemców i dopilnować, aby opuścili Wilno, przejąć wszystkie najważniejsze obiekty i być gotowym do walki z nowym agresorem, którego nawała zbliżała się od wschodu. W jeden z mroźnych, grudniowych dni do sztabu zgłosił się Antoni Wiwulski. Dowództwo nie chciało go przyjąć, ale artysta upierał się i został zaprzysiężony do Samoobrony, która wraz z przyjazdem generała Władysława Wejtki, została formalnie włączona do Wojska Polskiego. Poczucie obowiązku wobec ojczyzny przypłacił życiem, chociaż nie w walce. Na płycie nagrobnej w kościele pw. Najświętszego Serca Jezusa, który budował na styku dzielnic Nowe Miasto i Pohulanka, wojskowość umieściła później odznakę honorową „Obrońcy Wilna”.
Waldemar Wołkanowski |
17.11.2018 - 21:41
Spośród wilnian, którzy w kilkanaście lat po wojnie świętowali dzień 11 listopada, ochoczo uczestnicząc w radosnych obchodach kolejnej rocznicy, niewielu uświadamiało sobie, że w 1918 roku, kiedy cała Polska upajała się szczęściem pierwszych miesięcy odzyskania niepodległości, Wilno nie tylko, że pozostawało jeszcze pod okupacją niemiecką, ale wisiała nad nim groza stokroć cięższej okupacji bolszewickiej. Pisała na ten temat m.in. Zofia Piasecka-Kalicińska. Zapowiedzią możliwości zbrojnej konfrontacji z Niemcami w Wilnie, były wydarzenia 20 października 1918 roku, które później określane były czasem, jako „krwawa niedziela”. Od tej mniej więcej daty wydarzenia związane z likwidacją ponadstuletniego okresu zaborów następowały jedno za drugim, w tym kilka dni styczniowych 1919 roku, kiedy miasto stało się po części wolne.
Wilnoteka.lt |
17.11.2018 - 11:41
Niespełna tydzień temu Polska obchodziła 100. rocznicę odzyskania niepodległości, którą świętowano także poza granicami kraju. W Wilnie odbył się szereg uroczystości, które dla wielu osób pozostaną w pamięci na długo. Przypominamy najważniejsze z nich.
Waldemar Wołkanowski |
11.11.2018 - 16:00
W święto Stulecia Niepodległości Rzeczypospolitej rozpoczynamy cykl artykułów o udziale wilnian w kluczowych momentach walki o niepodległość Polski. Nie będzie to kolejna publikacja, w której chronologicznie omówione zostaną dzieje Wilna z przełomu dwóch pierwszych dekad XX wieku. Postaram się natomiast przybliżyć szereg postaci, w różnej formie swojej działalności uczestniczących w najważniejszych ówczesnych wydarzeniach. To krótkie sylwetki wilnian, którzy byli zaangażowani w tajną oświatę, działalność niepodległościowych organizacji politycznych i wojskowych, harcerstwo, Samoobronę. Było ich wielu, ale chciałbym się skupić na tych niezasłużenie zapomnianych, którzy nie byli zbyt często wymieniani w późniejszych opracowaniach. Wielu z nich spoczęło po śmierci na wileńskich cmentarzach, a ich mogiły z niewiele mówiącymi nazwiskami dziś nie wyróżniają się na tle innych, zapadających pod ziemię. Przy okazji tak ważnej rocznicy chciałbym, chociaż drobnym wspomnieniem uczcić ich pamięć...
Waldemar Wołkanowski |
09.11.2018 - 21:00
Poczucie dumy, jedności i siły narodu w ostatnich latach przed wybuchem II wojny było bardzo potrzebne. Obchody Święta Niepodległości właśnie w dniu 11 listopada Sejm II RP ustanowił dopiero 23 kwietnia 1937 r. Jesienią tegoż roku 19. rocznicę odzyskania niepodległości po raz pierwszy obchodzono jako święto państwowe, był to dzień wolny od pracy. Ta rocznica musiała być, rzecz jasna, "po wsze czasy związana z Wielkim Imieniem Józefa Piłsudskiego, zwycięskiego Wodza w walkach o Wolność Ojczyzny". Marszałek już wtedy nie żył, wobec czego głównym patronem święta był Edward Śmigły-Rydz. Niestety, tylko dwukrotnie dane było wilnianom obchodzić Dzień Niepodległości w wolnej Polsce - na trzeci rok już nie państwowe, ale chyba najbardziej dramatyczne i przejmujące uroczystości Wilno zorganizowało 11 XI 1939 roku już pod administracją litewską...
Wilnoteka |
02.11.2018 - 11:21
2 listopada, w Dniu Zadusznym wspominamy wszystkich naszych bliskich zmarłych, zapalamy znicze na ich grobach, modlimy się w ich intencji. Światełkiem pamięci dzielimy się też z osobami znanymi i zasłużonymi, ludźmi kultury i nauki, ważnymi przedstawicielami życia społecznego. Nawet jeśli nie znaliśmy ich osobiście i nigdy nie mieliśmy okazji spotkać się, ale ich podziwialiśmy, ceniliśmy, szanowaliśmy, byli dla nas wzorem do naśladowania. W Wilnotece wspominamy tych, którzy odeszli w ciągu minionego roku.
Waldemar Wołkanowski |
26.10.2018 - 13:37
Gmach na ulicy Świętojańskiej, do którego niedawno przeniosła się Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej, znany jest pod nazwą „Pałacu Paców”. Ciekawa historia tego kompleksu opisywana była wielokrotnie w publikacjach naukowych, a także w popularnych wersjach na użytek przewodników. Niniejszy artykuł jest wersją pośrednią. Dodałem w niej szereg danych, zwłaszcza o okresach z dziejów pałacu, mało dotąd zbadanych i poruszanych. Druga część artykułu rozpoczyna opis w 1908 roku i kończy się w 2018. Publikacja jest kontynuacją moich „Opowieści z dawnego Wilna”.
Waldemar Wołkanowski |
18.10.2018 - 12:54
Gmach na ulicy Świętojańskiej, do którego niedawno przeniosły się Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej i Instytut Polski, znany jest pod nazwą „Pałacu Paców”. Ciekawa historia tego kompleksu opisywana była wielokrotnie w publikacjach naukowych, a także w popularnych wersjach na użytek przewodników. Niniejszy artykuł jest wersją pośrednią. Dodałem w niej szereg danych, zwłaszcza o okresach z dziejów pałacu mało dotąd zbadanych i poruszanych. Dwuczęściowa publikacja jest kontynuacją mojej serii „Opowieści z dawnego Wilna”.
Harcerskie Drzewo |
12.10.2018 - 17:26
29 września–2 października w Gdyni po raz dziesiąty odbył się Festiwal Filmowy „Niepokorni Niezłomni Wyklęci” 1939-1989 PRZYWRACAMY PAMIĘĆ. Harcerze Związku Harcerstwa Polskiego na Litwie udali się do Gdyni, by czerpać wiedzę o bohaterach i poznawać historię narodu.
- « pierwsza
- ‹ poprzednia
- …
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- …
- następna ›
- ostatnia »