styczeń
W Polsce: Dzień Ligi Ochrony Przyrody
Józef Szczepan Kowalewski - polski filolog, orientalista, badacz języka mongolskiego i lamaizmu. Urodził się 9 stycznia 1801 r. w Brzostowicy Wielkiej. Studiował filologię klasyczną na Wydziale Literackim Uniwersytetu Wileńskiego. Wstąpił do stowarzyszenia Filomatów, gdzie działał razem z Mickiewiczem, Czeczotem i Zanem. Po ukończeniu uniwersytetu wykładał łacinę i język polski w liceum wileńskim, a jednocześnie wydał swe przekłady literatury łacińskiej. 23 października 1823 r. został aresztowany za działalność filomacką, wkrótce zwolniony z więzienia, został jednak skazany na zesłanie do Kazania z jednoczesnym nakazem podjęcia tam studiów orientalistycznych. Po przybyciu do Kazania podjął studia arabskiego, perskiego i tatarskiego na tamtejszym uniwersytecie. W 1828 r. został delegowany do Buriacji w celu opanowania języka mongolskiego. Od 15 lipca 1828 r. mieszkał w Irkucku. Podróżował po Mongolii, zbierał materiały i studiował lamaizm, kulturę buriacką oraz język mongolski. Pracował w Pekinie jako sekretarz misji dyplomatycznej i osoba odpowiedzialna za gromadzenie materiałów naukowych o kulturze Chin i języku chińskim. Zdał w Petersburgu egzamin państwowy z mongolskiego i objął stworzoną przez siebie katedrę mongolistyki w Kazaniu, gdzie wykładał także literaturę rzymską, filologię i historię. Główną pracą Kowalewskiego był "Słownik mongolsko-rosyjsko-francuski". W 1862 r. powrócił do Polski. Był wykładowcą historii na Uniwersytecie Warszawskim. W związku z ugodową postawą wobec władz carskich i nieuczestniczeniem w powstaniu styczniowym piastował stanowisko dziekana wydziału filologiczno-historycznego, akceptując rusyfikację uczelni. Za działalność naukową otrzymał Order Świętego Stanisława, Order św. Anny pierwszej klasy, Order św. Włodzimierza drugiej klasy oraz członkostwo towarzystw naukowych Rosji, Wilna, Paryża, Danii. Nazwiskiem Kowalewskiego nazwano szczyt w górach Tawan Bogd w Mongolii. Józef Szczepan Kowalewski zmarł 7 listopada 1878 r. w Warszawie, został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.