lipiec
Dzień Koronacji Mendoga - Dzień Państwa Litewskiego
Światowy Dzień Pocałunku
Mendog - wielki książę, od 1253 r. król Litwy. Urodził się około 1203 r. Doprowadził do zjednoczenia księstw plemiennych. Podbił Ruś Czarną, po czym uczynił jej zarządcą swego syna Wojsiełka, naznaczając mu siedzibę w leżącym na jej terenie Nowogródku. Do około 1240 r. Mendog uzyskał panowanie nad całą Auksztotą, po czym rozpoczął rozprawę z opozycją wśród swoich krewnych, bratanków Edywida i Towciwiła, oraz księcia żmudzkiego Wykinta, których około 1245 r. wysłał na wyprawę wojenną pod Smoleńsk, jednocześnie odbierając im dotychczasowe ziemie. Kilka lat później doszło do wypowiedzenia posłuszeństwa Mendogowi, który wysłał przeciw bratankom wyprawę karną. Ci zbiegli do księcia Daniela halickiego, który wykorzystał spory wewnętrzne na Litwie do próby odebrania Rusi Czarnej i stworzył w tym celu koalicję z Krzyżakami inflanckimi oraz Jaćwingami i częścią władców Żmudzi. Wobec powstania silnej koalicji litewskiej Mendog podjął próbę przeciągnięcia na swoją stronę części wrogów, m.in. Krzyżakom złożył obietnicę chrztu, a innych przekupił. Podczas wyprawy na Żmudź pod Twiremetem zginął tamtejszy władca Wykint, co pozwoliło Litwie odeprzeć zagrożenie. Od 1244 r. Mendog bez powodzenia prowadził walki z inflanckim Zakonem Kawalerów Mieczowych. W 1251 r. przyjął chrzest, co było warunkiem wydania przez papieża Innocentego IV zgody na koronację. 6 lipca 1253 r. Mendog został koronowany na króla Litwy. Krzyżacy otrzymali w zamian za udzieloną pomoc nadania ziemi, jednak były to terytoria, których Mendog nie kontrolował, lub podbite w ostatniej wojnie ziemie przeciwników. Zakon nie miał wówczas sił na opanowanie tych terenów i realne sprawowanie na nich władzy. W 1261 r. król powrócił do wiary przodków i wspierał walczących z Krzyżakami Żmudzinów, których wojska rozbiły 13 lipca 1260 r. zjednoczone wojska Krzyżaków pruskich i inflanckich nad jeziorem Durbe. Mendog zginął 12 sierpnia 1263 r. w wyniku spisku książąt pod przywództwem Dowmuta z Nalszczan i Trenioty, którzy nienawidzili Mendoga za jego twarde i krwawe rządy. Fot. Pomnik Mendoga w Wilnie, wilnoteka.lt