czerwiec
Międzynarodowy Dzień Dzieci Będących Ofiarami Agresji
Žemaitė (wł. Julija Beniuševičiūtė-Žymantienė) - pisarka litewska. Urodziła się 4 czerwca 1845 r. w pobliżu Plungė (wówczas na terenie Imperium Rosyjskiego). Rodzice byli szlachcicami bez ziemi. W domu mówiło się po polsku, cztery córki wychowywane były w polskim duchu. Ojciec sam uczył dzieci w domu. W młodości Julija pracowała jako pokojówka, w 1865 r. wyszła za mąż za gajowego Laurynasa Žymantasa. Przez 30 lat rodzina dzierżawiła ziemię i pracowała na roli, mieszkając w różnych miejscowościach na Żmudzi. W 1883 r. J. Žymantienė poznała litewskiego pisarza, polityka Povilasa Višinskisa, zaangażowała się w działalność niepodległościową, zainteresowała się nielegalną prasą, zaczęła pisać. Pierwsze opowiadanie napisała po czterdziestce, w gwarze żmudzkiej, stąd pseudonim literacki Žemaitė (Żmudzinka). W latach 1913-1915 redagowała gazetę "Lietuvos žinios". Była aktywna społecznie, brała udział w ogólnolitewskich zjazdach kobiet, zbierała datki dla ofiar wojny. Žemaitė napisała 354 utwory - opowiadania, nowele, sztuki teatralne, artykuły. W swojej twórczości wiele miejsca poświęciła pozycji kobiety w rodzinie i społeczeństwie, negatywnym zagadnieniom życia codziennego. Najsłynniejsze jej opowiadania to "Marti" ("Synowa"), "Petras Kurmelis", "Sučiuptas velnias" ("Schwytany diabeł"), Sutkai ("Sutkowie"). Pisarka zmarła 7 grudnia 1921 r. w Mariampolu (Marijampolė). Fot. Pomnik Žemaitė w Wilnie, wilnoteka.lt