Znaczek pocztowy upamiętniający Gaona Wileńskiego


Na zdjęciu: znaczek pocztowy wydany z okazji 300. rocznicy urodzin Gaona Wileńskiego, fot. lzb.lt
Z okazji 300. rocznicy urodzin Gaona Wileńskiego w piątek, 5 czerwca, Poczta Litewska wprowadzi do obiegu okazjonalny znaczek pocztowy. Jednocześnie ukaże się również Koperta Pierwszego Dnia Obiegu. W tym dniu na Poczcie Centralnej (al. Gedimino 7) korespondencja z nowym znaczkiem będzie znakowana stemplem okolicznościowym. Rok 2020 na Litwie ogłoszony został przez Sejm Litwy Rokiem Gaona Wileńskiego i Historii Żydów na Litwie.



Znaczek pocztowy poświęcony Gaonowi Wileńskiemu („gaon”, hebr. – „mędrzec”) zaprojektowała grupa twórcza JUDVI& AŠ (Viktorija Sideraitė Alon, Jūratė Juozėnienė i Albinas Šimanauskas).

U góry znaczka przedstawiono hebrajską literę ש (szin). Jej zapis graficzny przypomina przypuszczalną symboliczną koronę Gaona Wileńskiego. Według zasad gematrii (systemu numerologii opierającej się na języku i alfabecie hebrajskim) litera ta oznacza liczbę 300 – w tym roku akurat Litwa obchodzi jego 300. rocznicę urodzin.

Nieco niżej na znaczku przedstawione są zwoje Tory. Jednocześnie jest to otwarta księga, jak również – aluzja do Dekalogu (dwóch kamiennych tablic z Dziesięcioma Przykazaniami, które Bóg przekazał Narodowi Wybranemu na Górze Synaj) oraz tradycji zdobienia fasady synagogi dwiema okrągłołukowymi niszami nawiązującymi do kamiennych tablic z Dekalogiem. 

Kolorystyka i grafika znaczka pocztowego przypomina stylistykę dawnych żydowskich wzorów dekoracyjnych.  

Na zdjęciu: znaczek pocztowy wydany z okazji 300. rocznicy urodzin Gaona Wileńskiego, fot. lzb.lt

Nowy znaczek pocztowy ma nominał 0,81 euro, a więc listy z takim znaczkiem można wysyłać za granicę.

W piątek, 5 czerwca, na Poczcie Centralnej (al. Gedimino 7) korespondencja z nowym znaczkiem będzie znakowana stemplem okolicznościowym.

Gaon Wileński – Eliasz ben Salomon Zalman – jest jednym z najwybitniejszych myślicieli żydowskich wszech czasów. Urodził się w 1720 roku w miasteczku Sielec nieopodal Brześcia (obecnie Białoruś). Jednak faktycznie przez całe swoje życie (oprócz kilku lat nauki w Kiejdanach) mieszkał i pracował w Wilnie, rozsławiając jego imię na cały świat.

Był to człowiek obdarzony wyjątkową erudycją. Samodzielne studia podjął w wieku zaledwie 10 lat.

Gaon Wileński najbardziej jest znany dzięki prowadzonym przez niego badaniom nad Talmudem – jedną z podstawowych ksiąg judaizmu. Korygował błędy, jakie na przestrzeni wieków się do niej wdały, zapisując swoje sprostowania na marginesach księgi.

Zdaniem Gaona Wileńskiego, błędy do Talmudu trafiły z powodu wielokrotnego przepisywania tej jednej z najważniejszych dla Żydów księgi.

Do dziś zachowały się egzemplarze Talmudu z zapisanymi odręcznie przez Gaona Wileńskiego komentarzami, a wprowadzone przez niego korekty zostały wciągnięte do późniejszych wydań Talmudu.

Interesującym jest fakt, że Mędrzec ów żył bardzo skromnie, unikał wystąpień publicznych, prawie cały swój czas poświęcił studiowaniu tekstów religijnych, zgłębiał również nauki świeckie, wierząc, że pomoże mu to w lepszym zrozumieniu tekstów religijnych.

Gaon Wileński sam niczego nie publikował – po jego śmierci uczynili to jego synowie, zięciowie, uczniowie. Nie zajmował również żadnych oficjalnych stanowisk.

Gaon Wileński – Eliasz ben Salomon Zalman – zmarł w Wilnie w 1797 roku. Jego grób mieści się obecnie (po kilkukrotnych przenosinach) na stołecznym żydowskim cmentarzu przy Szosie Suderwskiej 1 (Sudervės kelias 1).

Na zdjęciu: koperta Pierwszego Dnia Obiegu, fot. lzb.lt

Na podstawie: lzb.lt, post.lt, bns.lt, lrt.lt