Zarzecze - druga strona Wilna

Wileńska dzielnica Użupio to miejsce o specyficznej atmosferze, niekonwencjonalnym klimacie, przepełnione artystycznym duchem. Jej symbolem jest ludzka dłoń.

Zarzecze to najpiękniejsza dzielnica Wilna, w której znajdują się liczne galerie sztuki i restauracje. Republika może się też poszczycić piękną architekturą, mimo, że kilka domów wciąż czeka na odrestaurowanie.

Dostać się tam można spacerując krętymi, klimatycznymi uliczkami litewskiej stolicy aż do rzeki Wilenka (Vilnia). Granice Republiki wyznacza właśnie rzeka, przy której stoi specjalna tabliczka informująca - "Republika Zarzecza". Po przekroczeniu mostu znajdujemy się w innym świecie – prawdziwej enklawie artystycznej.

Już sam most na Wilence jest wart uwagi - wiszą na nim kłódki wszelkiej wielkości i kolorów, z wygrawerowanymi imionami zakochanych. Pary wierzą bowiem, że gdy zapną na zarzeczańskim moście dowód swej miłości z wyrytymi sygnaturami, inicjałami, czy wyznaniami - będą razem już na zawsze. Patrząc na ciągle zwiększającą się ilość kłódek trzeba przyznać, że Liwtini są bardzo romantycznym i kochliwym narodem. A obywatele innych krajów idą za ich przykładem, chętnie biorąc udział w miłosnej tradycji.

Centralna ulica dzielnicy – Zarzeczna – prowadzi w górę od mostu do placyku z Rzeźbą Anioła Zarzecza (Użupio Angelas). Po przekroczeniu mostu warto skręcić w pierwszą w lewo uliczkę, tuż za restauracją Uzupio Kavine. Znajdziemy tam bowiem ulokowaną tuż nad brzegiem rzeki galerię sztuki „Galera”, w której można podziwiać obrazy i instalacje współczesnych artystów. Część prac znajduje się jednak również na zewnątrz -  rzeźby, obrazy wystawione są na otwartym podwórzu, powieszone na drzewach, na moście, na brzegu rzeki. Zarzecze tętni życiem dzięki pełnym fantazji twórcom. Te miejsce nigdy się nie nudzi, gdyż co kilka dni coś się w nim zmienia. Możemy tam wracać wielokrotnie i być pewni, że za każdym razem okryjemy coś nowego i zaskakującego.

Zwiedzając Zarzecze warto zahaczyć dom Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, który w latach 1934-36 mieszkał przy ulicy Młynowej. Nie można także zapomnieć o zabytkowym cmentarzu Bernardyńskim, klasycystycznym kościółku św. Bartłomieja, muzeum Aleksandra Puszkina w drewnianym domu jego syna Grigorija i pomniku Anioła Zarzecza. Piękną panoramę starówki możemy podziwiać popijając kawę w restauracji Tores.

Zarzecze to jedno z najstarszych przedmieść na prawym brzegu Wilenki. Niegdyś mieszkali tu rzemieślnicy, głównie tkacze, którzy nad bystrą rzeczką mieli warsztaty, popi i posługacze cerkiewni, a od XIX w. także niżsi rangą urzędnicy. W czasach radzieckich Zarzecze upodobali sobie młodzi artyści, dzięki którym zaniedbane przedmieście stało się jedną z najmodniejszych dzielnic. Powołali Republikę Zarzeczańską i proklamowali konstytucję, którą przetłumaczyli m.in. na polski, rosyjski, angielski a nawet gruziński. Jej postanowienia wiszą na wielkich lustrzanych tablicach na ulicy Paupio i głoszą m.in.: ”Człowiek ma prawo nic nie robić”, .”Każdy ma prawo świętować lub nie swoje urodziny”, czy ”Pies ma prawo być psem”. Posiedzenia zarzeczańskiego „rządu" odbywają się w kawiarni Użupio przy Użupio (Zarzecznej) 2. Republika ma nawet własne „Święto narodowe" przypadające na 1 kwietnia. Chętnie uczestniczą w nim tłumy gości, w tym ambasadorowie.

Samozwańcza Republika powinna być jednym z głównych punktów na turystycznej mapie Wilna każdego zwiedzającego. Łatwo i szybko z rozsławionych stołecznych miejsc możemy się przenieść do undergrandowego, zamkniętego dla tłumu gapiów miejsca.