Wniosek prezydent do Sądu Konstytucyjnego

"Po ogłoszeniu wyników wyborów wpłynęło wiele skarg dotyczących naruszeń w trakcie głosowania. Są też prośby o skierowanie wniosku do Sądu Konstytucyjnego" - tłumaczyła rzeczniczka prezydent Daiva Ulbinaitė. Skargi do prezydent wystosowały między innymi marginalne partie nacjonalistyczne, jak narodowcy pod przewodnictwem Gintarasa Songaily, które nie weszły do sejmu.

Taki krok prezydent natychmiast wywołał burzliwe dyskusje. Toczą się spekulacje: Czy Grybauskaitė próbuje za wszelką cenę zablokować powstanie koalicji centrolewicowej? Czy gra na zwłokę, by Wileński Sąd Okręgowy, rozpatrujący sprawę podwójnej księgowości w Partii Pracy, zdążył zakończyć pracę?

Już wcześniej prezydent mówiła, że nie życzy sobie udziału w koalicji partii Viktorasa Uspaskicha: "W formowaniu rządu nie może uczestniczyć partia, która jest oskarżana o drastyczne naruszenia w trakcie wyborów, o prowadzenie nieprzejrzystej księgowości; nie może uczestniczyć partia, której liderzy zasiadają na ławie oskarżonych".

Politolog Algis Krupavičius uważa: "O wniosku do Sądu Konstytucyjnego zadecydował widocznie także charakter pani prezydent. To człowiek, który nie potrafi przegrywać, i jedyne pozytywne rozwiązanie, jej zdaniem, to zwyciężyć oponenta. Widocznie zwycięstwo w jej pojęciu oznacza, że w koalicji nie będzie Partii Pracy".

Inny politolog, Alvidas Lukošaitis, skomentował: "Ta sytuacja pozwala stwierdzić, że w naszym państwie istnieje konflikt polityczny. Zazwyczaj dzięki konfliktom w polityce można rozwiać wszelkie wątpliwości, postawić "kropkę nad i" oraz odpowiedzieć na wszystkie pytania, pod warunkiem, że cały system działa odpowiednio, że działają wszystkie "bezpieczniki" zamieniające konflikty w pokój, a nie wojnę".

Pojawiły się także inne głosy. Na przykład profesor Uniwersytetu Wileńskiego prof. dr hab. Vytautas Nekrošius przypuszcza, że w przypadku wykrycia poważnych naruszeń wyborczych należałoby rozpisać nowe wybory, a wówczas do czasu wybrania nowego sejmu całą władzę w państwie mogłaby przejąć prezydent. "To tylko jeden z wariantów. Oczywiście, nie oznacza to, że władza wykonawcza przejęłaby funkcje władzy ustawodawczej, bo taka możliwość nie istnieje" - dodał Nekrošius.

Wśród koalicjantów zachowanie Grybauskaitė nie wzbudza zachwytu. Politycy lewicy nieoficjalnie oceniają krok głowy państwa jako atak na formowaną koalicję. Lider socjaldemokratów Algirdas Butkevičius pozostaje jednak dyplomatą. "Decyzja Sądu Konstytucyjnego powinna rozwiać wszelkie wątpliwości co do wyborów" - powiedział dziennikarzom.

Odpowiedzi Sądu Konstytucyjnego na wniosek prezydent oczekuje się w sobotę.

Na podstawie: BNS, "Lietuvos Rytas", Radio "Znad Wilii"