Wilno ogłosiło rok 2019 Rokiem Stanisława Moniuszki i Juozasa Tumasa-Vaižgantasa
„Mamy wyjątkowy rok. Rok 2019 dedykujemy dwóm wyjątkowym postaciom i wielkiemu wydarzeniu. Gdyby w Wilnie nie działał Juozas Tumas-Vaižgantas, nie byłoby naszego narodu, nie byłoby odrodzenia narodowego. Bez Stanisława Moniuszki Wilno w świecie kultury utraciłoby część swojej osobowości, gdyż właśnie w Wilnie kompozytor tworzył, pracował jako dyrygent, aktywnie uczestniczył w życiu miasta. Natomiast gdyby 80 lat temu w Wilnie nie został powołany konsulat Litwy, nie udałoby się zachować setki ludzkich istnień” – podczas posiedzenia stołecznej rady powiedział mer Wilna Remigijus Šimašius.
Konsulat Generalny Republiki Litewskiej w Wilnie został utworzony w 1939 r. na podstawie wymiany not w ramach normalizacji stosunków polsko-litewskich. Konsulat mieścił się na w hotelu „Georges” w al. Mickiewicza 20 (obecnie al. Giedymina). We wrześniu 1939 r., po ataku Niemiec i Związku Radzieckiego na Polskę placówka ta zajmowała się wystawianiem wiz na Litwę dla uchodźców wojennych.
W 2019 roku przypada 150. rocznica urodzin Juozasa Tumasa- Vaižgantasa – działacza społecznego, pedagoga, księdza, krytyka i klasyka literatury litewskiej oraz 200. rocznica urodzin Stanisława Moniuszki – kompozytora, dyrygenta, organisty, pedagoga, dyrektora Teatru Wielkiego w Warszawie, twórcy polskiej opery narodowej.
Stanisław Moniuszko przez 18 lat swego życia był związany z Wilnem. W 1836 roku zamieszkał w domu Mullerów przy ulicy Niemieckiej (obecnie Vokiečių g. 26). Po studiach w Berlinie, w 1839 r. wrócił do Wilna, poślubił Aleksandrę Mullerównę, był organistą w kościele św. Janów, dawał prywatne lekcje muzyki. Kilka lat później Moniuszko został dyrygentem w Teatrze Wileńskim. Skomponował wiele utworów, w tym ponad 300 pieśni, cztery „Litanie Ostrobramskie”, wydawał „Śpiewniki domowe”. W 1848 roku odbyło się w Wilnie w salonie teściów skromne przedstawienie fragmentów „Halki”. Teatralna premiera „Halki” miała miejsce w Wilnie 16 lutego 1854 roku w gmachu Ratusza. Warszawska premiera odbyła się dopiero w 1858 roku. Był to ogromny sukces, który spowodował, że Moniuszko przeniósł się do Warszawy, gdzie zmarł w 1872 roku.
Na podstawie: vilnius.lt, madeinvilnius.lt, inf.wł.
