Wielkie otwarcie Pałacu Władców Litewskich
Wilnoteka, 5 lipca 2018, 16:35
Pałac Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie, fot. wilnoteka.lt
6 lipca, w Dniu Koronacji Mendoga odbędzie się oficjalne zakończenie odbudowy Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie. Odbudowa dawnej rezydencji wielkich książąt litewskich rozpoczęła się w 2002 r. Trwała znacznie dłużej niż zakładano – pałac miał być otwarty w 2009 r., kiedy Litwa obchodziła swoje millenium, ale z różnych powodów, głównie finansowych, prace przeciągnęły się o 10 lat. Z okazji Dnia Koronacji Króla Mendoga i zakończenia prac budowlanych odbędzie się otwarcie dwóch międzynarodowych wystaw, ogólnolitewskie śpiewanie hymnu państwowego, a wieczorem zostaną wykonane fragmenty opery, której premiera odbyła się w tym samym miejscu ponad 380 lat temu.
Oficjalne otwarcie odbudowanego pałacu dla zaproszonych gości odbędzie się w piątek, 6 lipca, o godz. 15.00. Bezpośrednią transmisję z ceremonii zapewni litewska telewizja publiczna LRT. Od godz. 18.00 wnętrza muzeum będą otwarte dla wszystkich chętnych, a obejrzeć będzie można m.in. dwie nowe wystawy międzynarodowe. Pierwsza przyjechała z Drezna i jest poświęcona skarbom lituanistystycznym z epoki Sasów. Druga prezentuje sztukę Florencji późnego gotyku, renesansu i wczesnego baroku. Wieczorem, po odśpiewaniu hymnu zostaną wykonane fragmenty opery „Porwanie Heleny”, która prawdopodobnie skomponowana została przez Marco Scaacchiego, kierownika kapeli dworskiej króla Władysława IV Wazy.
W odbudowanym Pałacu Władców Litewskich będą cztery stałe ekspozycje, powstaną też nowe przestrzenie muzealne, przeznaczone przede wszystkim na działalność edukacyjną oraz sale, w których będą organizowane wystawy czasowe. Dr Jolanta Karpavičienė zapowiedziała, że od 27 listopada 2018 r. w Wilnie będzie eksponowany rękopis „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Wystawę pod tytułem „Litwo, Ojczyzno moja… Adam Mickiewicz i jego poemat Pan Tadeusz” Muzeum Pałacu Władców Litewskich zorganizuje wspólnie z Zakładem Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu, w ramach współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza.
Dyskusja o odbudowie Dolnego Zamku, doprowadzonego do ruiny w XVIII w. i wyburzonego przez cara już pod zaborem, na początku XIX w., trwała od odzyskania przez Litwę niepodległości. Za wzór stawiano odbudowany Zamek Królewski w Warszawie, także odrodzony z popiołów, ale nie po prawie 200 latach. Decyzja zapadła w 2000 roku, a największym orędownikiem odbudowy był Algirdas Brazauskas – były premier i prezydent Litwy.
Zamek Dolny w Wilnie, zbudowany w stylu renesansowym, znajdował się u podnóża Góry Zamkowej i krużgankiem połączony był z katedrą. Został zniszczony w 1655 roku, gdy wojska moskiewskie zajęły Wilno. Przez wiele dziesięcioleci okazałe ruiny wznosiły się w centrum miasta, ale po rozbiorach Rzeczypospolitej, w latach 1799–1803 władze carskie wyburzyły Zamek Dolny do fundamentów.
Od 1987 roku w miejscu, gdzie stał zamek, prowadzono badania archeologiczne. Odsłoniły one duże fragmenty starych fundamentów, sklepień piwnic, brukowanych dziedzińców. Znaleziono też sporo ceramiki, przeważnie kafli, wyroby metalowe, skórzane i drewniane, biżuterię, a także fragmenty architektoniczne. Ogółem ponad trzy tysiące znalezisk, które już są prezentowane w muzeum działającym w odbudowanym pałacu.
Na podstawie: inf.wł., valdovurumai.lt