Wielkie otwarcie Pałacu Władców Litewskich


Pałac Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie, fot. wilnoteka.lt
6 lipca, w Dniu Koronacji Mendoga odbędzie się oficjalne zakończenie odbudowy Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie. Odbudowa dawnej rezydencji wielkich książąt litewskich rozpoczęła się w 2002 r. Trwała znacznie dłużej niż zakładano – pałac miał być otwarty w 2009 r., kiedy Litwa obchodziła swoje millenium, ale z różnych powodów, głównie finansowych, prace przeciągnęły się o 10 lat. Z okazji Dnia Koronacji Króla Mendoga i zakończenia prac budowlanych odbędzie się otwarcie dwóch międzynarodowych wystaw, ogólnolitewskie śpiewanie hymnu państwowego, a wieczorem zostaną wykonane fragmenty opery, której premiera odbyła się w tym samym miejscu ponad 380 lat temu.
„Litwa obchodzi 100-lecie odrodzenia państwa. Symboliczne, że właśnie teraz finalizujemy projekt odbudowy Pałacu Władców, który został zaplanowany na 1000-lecie pierwszej wzmianki o Litwie i miał być zakończony w 2009 roku, ale z powodu różnych okoliczności, przede wszystkim finansowych, kryzysu gospodarczego itp., nie został wówczas zrealizowany i dopiero w 2013 r. udostępniona została pierwsza część odbudowanego pałacu. Właśnie teraz cała Litwa ma okazję do radości, że ten piękny projekt symbolizujący dawną państwowość, odrodzoną przez naszych przodków 100 lat temu, zostanie zakończony właśnie 6 lipca, w Dniu Koronacji Mendoga. Nazywamy to uroczystą ceremonią zakończenia budowy Pałacu Władców” – powiedziała Wilnotece dr Jolanta Karpavičienė, wicedyrektor Muzeum Pałacu Władców Litewskich w Wilnie.

Oficjalne otwarcie odbudowanego pałacu dla zaproszonych gości odbędzie się w piątek, 6 lipca, o godz. 15.00. Bezpośrednią transmisję z ceremonii zapewni litewska telewizja publiczna LRT. Od godz. 18.00 wnętrza muzeum będą otwarte dla wszystkich chętnych, a obejrzeć będzie można m.in. dwie nowe wystawy międzynarodowe. Pierwsza przyjechała z Drezna i jest poświęcona skarbom lituanistystycznym z epoki Sasów. Druga prezentuje sztukę Florencji późnego gotyku, renesansu i wczesnego baroku. Wieczorem, po odśpiewaniu hymnu zostaną wykonane fragmenty opery „Porwanie Heleny”, która prawdopodobnie skomponowana została przez Marco Scaacchiego, kierownika kapeli dworskiej króla Władysława IV Wazy.



W odbudowanym Pałacu Władców Litewskich będą cztery stałe ekspozycje, powstaną też nowe przestrzenie muzealne, przeznaczone przede wszystkim na działalność edukacyjną oraz sale, w których będą organizowane wystawy czasowe. Dr Jolanta Karpavičienė zapowiedziała, że od 27 listopada 2018 r. w Wilnie będzie eksponowany rękopis „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Wystawę pod tytułem „Litwo, Ojczyzno moja… Adam Mickiewicz i jego poemat Pan Tadeusz” Muzeum Pałacu Władców Litewskich zorganizuje wspólnie z Zakładem Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu, w ramach współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza.



Dyskusja o odbudowie Dolnego Zamku, doprowadzonego do ruiny w XVIII w. i wyburzonego przez cara już pod zaborem, na początku XIX w., trwała od odzyskania przez Litwę niepodległości. Za wzór stawiano odbudowany Zamek Królewski w Warszawie, także odrodzony z popiołów, ale nie po prawie 200 latach. Decyzja zapadła w 2000 roku, a największym orędownikiem odbudowy był Algirdas Brazauskas – były premier i prezydent Litwy. 

Zamek Dolny w Wilnie, zbudowany w stylu renesansowym, znajdował się u podnóża Góry Zamkowej i krużgankiem połączony był z katedrą. Został zniszczony w 1655 roku, gdy wojska moskiewskie zajęły Wilno. Przez wiele dziesięcioleci okazałe ruiny wznosiły się w centrum miasta, ale po rozbiorach Rzeczypospolitej, w latach 1799–1803 władze carskie wyburzyły Zamek Dolny do fundamentów. 

Od 1987 roku w miejscu, gdzie stał zamek, prowadzono badania archeologiczne. Odsłoniły one duże fragmenty starych fundamentów, sklepień piwnic, brukowanych dziedzińców. Znaleziono też sporo ceramiki, przeważnie kafli, wyroby metalowe, skórzane i drewniane, biżuterię, a także fragmenty architektoniczne. Ogółem ponad trzy tysiące znalezisk, które już są prezentowane w muzeum działającym w odbudowanym pałacu.

Na podstawie: inf.wł., valdovurumai.lt