Waldemar Szełkowski laureatem tegorocznej nagrody „Semper Fidelis”


Na zdjęciu: Waldemar Szełkowski, fot. youtube.com/Wilnoteka.lt
Nauczyciel historii z Gimnazjum im. Józefa Ignacego Kraszewskiego w Wilnie Waldemar Szełkowski został laureatem drugiej edycji nagród Instytutu Pamięci Narodowej „Semper Fidalis”. W piątce laureatów znaleźli się również – ks. Roman Twaróg, bp senior Jan Purwiński, małżeństwo dziennikarzy Iness Todryk-Pisalnik i Andrzej Pisalnik. Nagrodę post mortem przyznano slawistce, badaczce dziejów Kresów Dorze Kacnelson. Laureatów ogłoszono we wtorek, 3 listopada.


Waldemar Szełkowski od 1993 roku jest nauczycielem historii w Gimnazjum im. Józefa Ignacego Kraszewskiego. W tym czasie trzykrotnie został wyróżniony w konkursie «Najlepsza szkoła, najlepszy nauczyciel». Angażuje się w różnorakie projekty edukacyjne, jak np. ekspedycja na Syberię szlakiem polskich zesłańców. Od pięciu lat Waldemar Szełkowski udziela się w Wileńskim Klubie Rekonstrukcji Historycznej Garnizon Nowa Wilejka, którego jest założycielem i prezesem. Celem klubu jest wszechstronne promowanie wiedzy z historii Litwy i Polski, akcentując szczególnie historię Wileńszczyzny, prowadzenie prac i akcji popularyzujących historię wojskowości, zbieranie informacji o polskich żołnierzach i opieka nad miejscami upamiętniającymi. Waldemar Szełkowski jest autorem prawie 150 artykułów o tematyce historycznej, krajoznawczej, podróżniczej oraz wydanej w 1999 roku monografii «Akademicki Klub Włóczęgów Wileńskich»” – podał Instytut Pamięci Narodowej, prezentując sylwetkę Waldemara Szełkowskiego w specjalnie przygotowanym materiale filmowym o tegorocznych laureatach nagrody.

Jak wyjaśniono na stronie IPN, „z powodu sytuacji epidemicznej w tym roku nie odbędzie się uroczysta gala z udziałem laureatów”. Zapowiedziano, że wręczenie nagród za rok 2020 odbędzie się podczas przyszłorocznej gali rozdania nagród „Semper Fidelis”.

Zdobywców nagród we wtorek, 3 listopada, na konferencji prasowej w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki w Warszawie ogłosił dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Adam Siwek.

„Kultura Kresów, dziedzictwo to nieodłączne elementy naszej tożsamości, naszej świadomości narodowej. To zarówno taka sienkiewiczowska, romantyczna wizja Kresów, jak i wielkie osiągnięcia nauki, sztuki, kultury, które trwale wpisały się w naszą tożsamość, w naszą tradycję” – mówił Siwek.

Zwrócił uwagę, że mówiąc o Kresach, mamy na myśli połowę terytorium Polski przedwojennej. „Ja zawsze tłumaczę, że w prostej linii ze Lwowa do wschodniej granicy II Rzeczypospolitej było dalej niż dzisiaj w prostej linii z Lublina, a nikt nie nazwie Lublina miastem kresowym – a o Lwowie tak się zazwyczaj mówi potocznie” – wyjaśnił.

„Wielką zasługą osób społecznie się angażujących jest ochrona tego dziedzictwa, dokumentowanie, przekazywanie następnym pokoleniom. Ale to jest nie tylko praca związana z ratowaniem tej materialnej spuścizny – zabytków, pomników, cmentarzy – ale też badanie, utrwalanie, popularyzowanie właśnie tej kultury, tej specyficznej atmosfery Kresów, która tam jeszcze jest” – podkreślił dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN.

Laureatami nagród „Semper Fidelis” zostali: proboszcz katedry w Kamieńcu Podolskim ks. Roman Twaróg, biskup senior Diecezji Kijowsko-Żytomierskiej ks. bp Jan Purwiński, dziennikarze z Grodna małżeństwo Iness Todryk-Pisalnik i Andrzej Pisalnik, nauczyciel historii w Gimnazjum im. J.I. Kraszewskiego w Wilnie Waldemar Szełkowski. Nagrodę post mortem przyznano historyczce, slawistce, badaczce dziejów Kresów i losów polskich zesłańców w Rosji Dorze Kacnelson.

Swoje wyróżnienie prezes IPN dr Jarosław Szarek przyznał poecie, prozaikowi, dramaturgowi, krytykowi literackiemu urodzonemu w powiecie podhajeckim Stanisławowi Srokowskiemu.

Na 2. konkurs o nagrody „Semper Fidelis” wpłynęło 107 zgłoszeń. Honorowy patronat nad tegoroczną edycją przyznania nagród objął Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki.

Zgodnie z intencją twórców nagrody ma być ona wyróżnieniem dla osób, instytucji i organizacji społecznych za ich szczególnie aktywny udział w upamiętnianiu dziedzictwa Kresów Wschodnich na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oraz poza jej granicami, których działalność publiczna pozostaje zbieżna z ustawowymi celami IPN.

Prezes IPN J. Szarek, wyjaśniając powody, dla których ustanowiono nagrodę „Semper Fidelis”, zwrócił uwagę, że Instytut chce w ten sposób docenić to liczne grono osób, instytucji oraz stowarzyszeń, które opiekują się lub dokumentują dziedzictwo Kresów Wschodnich. Sama nazwa „Semper Fidelis” (z łac. zawsze wierny) związana jest m.in. ze Lwowem, który w polskiej perspektywie pozostaje wierny Rzeczypospolitej.

Laureatów wyłania Kapituła Nagrody, której pracami kieruje prezes IPN. Wyróżnienie ma charakter honorowy, a laureaci otrzymują pamiątkowe statuetki, dyplomy i plakiety, których autorem jest artysta rzeźbiarz Paweł Pietrusiński.

„Nagroda ma także walor edukacyjny. Pomoże w rozpowszechnianiu wiedzy na temat tego, co Polska straciła po 1945 r. A straciła wiele. Na Kresach pozostały relikwie dawnej Rzeczypospolitej – to źródło naszej tożsamości, tradycji, kultury. Wszyscy, którzy poświęcają się ratowaniu tych pamiątek, przywracaniu i utrwalaniu pamięci o historii tych ziem, zasługują na szczególne uznanie i wdzięczność obecnych i przyszłych pokoleń Polaków” – napisano na stronie IPN.

W 2019 r. zdobywcami pierwszych wyróżnień „Semper Fidelis” zostali: harcmistrz Stefan Adamski, czasopismo „Wołanie z Wołynia”, ksiądz Roman Dzwonkowski, żołnierz AK płk Weronika Sebastianowicz oraz Związek Harcerstwa Polskiego na Litwie. Specjalne wyróżnienie otrzymał Wiesław Helak

Na podstawie: PAP, ipn.gov.pl