W Zakopanem powstanie Muzeum Narciarstwa i Taternictwa
„Kilka miesięcy temu zapowiadaliśmy powstanie muzeum poświęconego taternictwu i narciarstwu. Bardzo się cieszę, że udało się dotrzymać tego zobowiązania. (…) Dziś zapowiadamy powstanie 13. filii Muzeum Tatrzańskiego i jednocześnie drugiej, która jest tworzona z udziałem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego” – powiedział w Zakopanem Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotr Gliński.
Przypomniał, że fenomen Zakopanego zrodził się właśnie z taternictwa i narciarstwa, a plany powstania muzeum poświęconego tym tematom były już od dawna, jednak nie było do tej pory dobrego miejsca i odpowiednich środków.
Tematyka nowego muzeum będzie uzupełnieniem ekspozycji istniejącej już w oddziałach Muzeum Tatrzańskiego. Posiada ono m.in. bogatą kolekcję około 100 par nart, w tym: narty Stanisława Barabasza z 1888 r., narty Józefa Schnaidera z 1897 r., narty Klimka Bachledy z 1902 r., narty z wytwórni Zdyba, Bujaka, Zubka, braci Schiele, Fadena i innych.
Ponadto Muzeum w swoich zasobach posiada zbiory dotyczące historii turystyki, taternictwa, ratownictwa i eksploracji Tatr.
Pomoc w powstaniu Muzeum Taternictwa i Narciarstwa poprzez przekazanie cennych pamiątek sportowych zadeklarowały również rodziny zakopiańskich sportowców.
Według planów władz Muzeum Tatrzańskiego, najpierw zostanie przygotowana dokumentacja zabytkowego budynku, a następnie powstanie koncepcja przyszłego muzeum. Dyrekcja przewiduje, że nowa placówka mogłaby powstać na przełomie 2026 i 2027 roku. Bryła zabytku ma być przywrócona do pierwotnej formy. Fasada, która została otynkowana, będzie najprawdopodobniej przywrócona do oryginalnej okładziny drewnianej.
Na zdjęciu: obecny stan budynku, w którym będzie działało Muzeum Narciarstwa i Taternictwa, fot. gov.pl
Zakopiańskie muzeum ma 12 filii, z których obecnie czynnych jest 10. Są to: Gmach Główny Muzeum Tatrzańskiego, Willa Koliba, Muzeum Stylu Zakopiańskiego, Chałupa Gąsieniców Sobczaków, Dwór w Łopusznej, Galeria Kobierców Wschodnich im. Włodzimierza i Jerzego Kulczyckich, Galeria Sztuki w willi Oksza, Galeria Władysława Hasiora, Zagroda Bafiów w Chochołowie, Zagroda Korkoszów w Czarnej Górze oraz Zagroda Sołtysów w Jurgowie.
Budynek dawnej Szkoły Muzycznej w Zakopanem powstał w latach 1896-1898. Jest to przykład willi drewnianej, wybudowanej w stylu zakopiańskim. Do tej pory nie ustalono, kim był projektant i fundator budynku.
W latach 1911-1912 dr Jan Gawlik (chirurg i ginekolog) prowadził w budynku klinikę chirurgiczną, przejętą następnie przez kolejnego dyrektora zakopiańskiego szpitala dra Gustawa Nowotnego. W latach 30. XX wieku budynek stał się własnością Zarządu Miejskiego. Mieszkał w nim ostatni przedwojenny burmistrz Zakopanego inż. Eugeniusz Zaczyński i urzędnicy Zarządu Miejskiego. W czasie okupacji dom zajmował hitlerowski komisarz Hans Mals. Po wojnie w budynku mieściła się poradnia przeciwgruźlicza i ambulatorium, a od 1949 r. miejska szkoła umuzykalniająca, upaństwowiona rok później.
Do 1989 r. budynek stanowił siedzibę Zakopiańskiej Szkoły Muzycznej. Potem mieściło się tam ognisko muzyczne, a następnie funkcjonowało biuro zakopiańskiej „Solidarności” oraz licznych organizacji kombatanckich: Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Związku Sybiraków, Towarzystwa Miłośników Lwowa, a także punkt konsultacyjny dla ofiar przemocy w rodzinie i osób uzależnionych. W kolejnych latach na parterze budynku mieściło się Muzeum „Pod Kuźniczym Młotem” Zakopiańskiej Fundacji Narodowej „Skansen”, a na poddaszu – mieszkania lokatorskie.
Obecnie ze względu na stan techniczny budynek jest wyłączony z użytkowania. Jego zakup był możliwy dzięki dotacji celowej na wydatki inwestycyjne w wysokości 4 330 000 zł, udzielonej przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Muzeum Tatrzańskie im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem jest jednym z najstarszych muzeów w Polsce, a jego historia sięga 1889 r., tj. daty otwarcia pierwszej ekspozycji. W bieżącym roku instytucja obchodzi jubileusz 133-lecia istnienia oraz 100-lecia gmachu głównego, zaprojektowanego przez Stanisława Witkiewicza przy współpracy z Franciszkiem Mączyńskim.
Muzeum Tatrzańskie kolekcjonuje obiekty z zakresu: skał i minerałów, florystyczne i faunistyczne, etnograficzne – typowe dla Podhala, Spisza i Orawy, a także dzieła sztuki, grafikę, malarstwo, malarstwo na szkle, rzeźby i zbiory fotograficzne. Ponadto gromadzi literaturę tatroznawczą – w jego zbiorach znajduje się ok. 30 tys. woluminów.
Na podstawie: gov.pl
