W wileńskiej katedrze – otwarcie zamkniętych dotychczas kaplic


Na zdjęciu: Kaplica Całunu Turyńskiego w wileńskiej katedrze, fot. Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie
Zamknięte przez 70 lat trzy kaplice wileńskiej katedry we czwartek, 24 czerwca – w uroczystość św. Jana Chrzciciela – zostaną otwarte, podała kuria archidiecezji wileńskiej. Uroczystą mszę św. w tym dniu w Bazylice Archikatedralnej pw. św. Biskupa Stanisława i św. Władysława odprawi nuncjusz apostolski na kraje bałtyckie Petar Antun Rajič, koncelebrował będzie metropolita wileński arcybiskup Gintaras Grušas. Początek – o godz. 12.30.



„To wspaniały dzień, w którym udostępniamy kolejne skarby katedry. Trzy kaplice, które od momentu zwrócenia katedry wiernym były zamknięte, rozpoczynają  nowe życie. Mamy nadzieję, że trzy nowe miejsca modlitwy wzmocnią pobożność wiernych” – cytowany jest w komunikacie prasowym metropolita wileński arcybiskup Gintaras Grušas.

Otwierane kaplice to Kaplica św. Stanisława, Kaplica Miłosierdzia i Kaplica Całunu Turyńskiego.


Na zdjęciu: relikwiarz św. Stanisława, fot. Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie

Jedna z najnowszych kaplic katedry – Kaplica św. Stanisława – powstała już po rekonstrukcji tej świątyni dokonanej przez Wawrzyńca Gucewicza. Przed rekonstrukcją w miejscu tym było północne wejście do katedry. W trakcie rekonstrukcji zostało ono nieco przesunięte w kierunku ołtarza głównego i w miejscu tym powstało niewielkie pomieszczenie, w którym trzymano różne przedmioty, aż w 1837 roku architekt Karol Podczaszyński zaprojektował i urządził tu na stałe Grób Pański. Od tametgo momentu nazywano to miejsce Kaplicą Grobu Pańskiego. Kaplica była otwierana wyłącznie podczas Triduum Paschalnego. W kaplicy tej dwa raz do roku – w Wielki Piątek i Wielką Sobotę wystawiana była wielka monstrancja Gasztołdów. Tę ozdobę skarbca katedralnego można obecnie oglądać w Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie.

Odtąd w byłej Kaplicy Grobu Pańskiego, a obecnie kaplicy tytularnego patrona katedry, będzie się mieścił jeden z największych skarbów katedry, najstarszy na Litwie relikwiarz „Ręka św. Stanisława”. Srebrny złocony relikwiarz w kształcie ręki zawierający relikwię biskupa męczennika –fragment ręki św. Stanisława – jest dziełem złotników wileńskich. Datowany jest na lata 1500-1503. Legenda głosi, że w 1388 roku z okazji chrztu Litwy fragment szczątków św. Stanisława przekazała w darze katedrze wileńskiej kapituła katedry w Krakowie. Przypuszczalnie, nałożony na palec relikwiarza pierścień z szafirem należał do któregoś z biskupów wileńskich i został ofiarowany św. Stanisławowi jako wotum. W kaplicy tej mieści się również niezbadany dotąd dokładnie przez specjalistów zabytkowy obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem. Kolejny obraz w tej kaplicy przedstawia cud, jaki się dokonał za wstawiennictwem św. Stanisława. 


Na zdjęciu: wnętrze Kaplicy Miłosierdzia w katedrze wileńskiej, fot. Muzeum Dziedzictwa Sakralnego

W Kaplicy Miłosierdzia (była Kaplica Kiesgajłów, ufundowana w 1476 r. przez jednego z przedstawicieli wpływowego naonczas w Wielkim KSięstwie Litewskiem roku Kiesgajłów, odrestaurowana w latach 2020-2021) czczone będą relikwie trzech Apostołów Miłosierdzia – św. s. Faustyny, bł. ks. Michała Sopoćki i św. Jana Pawła II. Nad relikwiami umieszczonymi w przeszklonej gablocie – fotografie wymienionych świętych i błogosławionego oraz fotokopia namalowanego przez Eugeniusza Kazimirowskiego według wskazówek św. s. Faustyny Kowalskiej obrazu „Jezu, ufam Tobie”.

Kaplica Całunu Turyńskiego, wcześniej zwana Kaplicą Monwidowską (jej historia sięga początku wieku XV), zaprasza na modlitwę przy przekazanej w darze katedrze wileńskiej w jubileuszowym roku 2000 reprodukcji Całunu Turyńskiego.  


Na zdjęciu: wnętrze Kaplicy Całunu Turyńskiego, fot. Muzeum Dziedzictwa Sakralnego

Oprócz tego, do katedry z zasobów muzealnych powróci XVIII-wieczna szafa z zakrystii katedralnej, która przez ostatnie 30 lat była eksponowana w Muzeum Sztuki Użytkowej w Wilnie.


Na zdjęciu: zabytkowa szafa z zakrystii katedry wileńskiej, fot. Muzeum Dziedzictwa Sakralnego

Otwarta zostanie również odrestaurowana ostatnio Kaplica św. Władysława. Zwiedzający ujrzą odsłonięte malowidła kopuły. Pochodzą z przełomu XVIII-XIX wieków, w XX wieku zostały zamalowane. Restaurację kaplicy drugiego tytularnego patrona katedry – św. Władysława – ufundowała Konferencja Episkopatu Węgier wespół z rządem Węgier.


Na zdjęciu: wnętrze Kaplicy św. Władysława w katedrze wileńskiej, fot. Muzeum Dziedzictwa Sakralnego

Chętni zwiedzenia kaplic z przewodnikiem zapraszani są na organizowane przez Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie wycieczki z przewodnikiem. Wycieczki odbędą się 22, 23 i 24 czerwca oraz 3, 10, 17, 24 i 31 lipca. Początek – o godz. 15.30. Rejestracja – na bpmuziejus.lt

Przypomnijmy, w 2018 roku w katedrze wileńskiej została otwarta Kaplica Biskupów, w której się mieszczą relikwie bł. Jerzego Matulewicza i bł. Teofiliusa Matulionisa oraz odrestaurowana rzeźba przedstawiająca biskupa Władysława Bandurskiego, jak również – odsłonięte zostało mieszczące się przy wejściu do owej kaplicy popiersie i tablica nagrobna arcybiskupa metropolity wileńskiego Jana Cieplaka.  

Na podstawie: vilnensis.lt, vaticannews.va, bpmuziejus.lt