W Solecznikach o problemach polskiej mniejszości na Litwie i Białorusi


Prelegenci przedstawiali swoje sposoby widzenia problematyki polskiej mniejszości narodowej, fot. W. Jusiel
W sobotę, 9 czerwca, w Solecznikach odbyła się konferencja pt. „Współczesne problemy mniejszości polskiej na Litwie i Białorusi”, którą zainicjował Solecznicki Oddział Rejonowy Związku Polaków na Litwie i Uniwersytet Wrocławski.

Konferencja ta była wynikiem współpracy rozpoczętej jeszcze w 2009 r., kiedy to studenci Uniwersytetu Wrocławskiego w ramach obozu naukowego badali społeczeństwo i historię rejonu solecznickiego. Wyniki tych badań zostały opublikowane we wrześniu 2011 r. w specjalnym wydaniu Zeszytów Naukowych Koła Wschodnioeuropejskiego Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego. 

Już na początku prelegenci zaznaczyli, że konferencja nie wyczerpie tematu i że problemy widzą, być może, z innej perspektywy niż zamieszkali na Wileńszczyźnie Polacy. I rzeczywiście, brak większego upolitycznienia kwestii mniejszości polskiej na tej konferencji pozwolił spojrzeć na codzienne problemy mniejszości narodowej w nieco szerszym ujęciu. 

Jako pierwszy obrady rozpoczął prof. dr. hab. Zbigniew Kurcz, autor monografii na temat polskiej mniejszości narodowej na Wileńszczyźnie, który bardzo dobitnie podkreślił, że największą przeszkodą, na jaką napotkali litewscy Polacy po odzyskaniu niepodległości, był nierówny start w nowej rzeczywistości gospodarczej, a mianowicie długo trwający zwrot ziemi zabranej prawowitym właścicielom, nieuregulowany do dziś. Następnie głos w dyskusji zabrał prof. nadzw. dr. hab. Zdzisław Julian Winnicki, specjalista w dziedzinie współczesnej białoruskiej myśli politycznej i polskiej mniejszości narodowej na Wschodzie, który przedstawił słuchaczom sytuację mniejszości polskiej na Białorusi i uwarunkowania historyczne, polityczne, społeczne, które kształtują jej dzisiejszy obraz. Prof. dr. hab. Maciej Mróz z kolei dokonał porównania Konwencji Stolicy Apostolskiej z Republiką Litewską z 2000 r. z innymi państwami europejskimi, na tle których Litwa wypada jako unikająca głębszego wniknięcia w sprawy katechizacji mniejszości narodowych. Burzę oklasków wywołał referat mgr Barbary Jundo-Kaliszewskiej, doktorantki Uniwersytetu Łódzkiego, i jedynej przedstawicielki lokalnej społeczności wśród pięciorga prelegentów, która poszukiwała przyczyn nacjonalizmu litewskiego, jego wpływów na sytuację współczesną Polaków na Litwie, poddając na zakończenie interesującą myśl, że Litwini nigdy nie potrafili wybaczyć Polakom, iż przejęcie kultury szlacheckiej, języka i obyczajów polskich przez bojarów litewskich dokonało się bez przemocy. To, zdaniem prelegentki, na zawsze pozbawiło Litwinów potężnego argumentu. Kolejny prelegent, doktorant Uniwersytetu Wrocławskiego, mgr Paweł Sobik, przedstawił możliwości Akcji Wyborczej Polaków na Litwie w kolejnych wyborach, podkreślając, że zdobycie większej liczby mandatów do sejmu byłoby możliwe, gdyby za partią głosowali wszyscy ci, którzy oddali za nią głosy w wyborach samorządowych. Jego zdaniem, w wyborach do sejmu ważne jest przekonanie każdego wyborcy, że przekroczenie pięcioprocentowego progu wyborczego jest możliwe. W swoim drugim wykładzie prof. nadzw. dr. hab. Z. J. Winnicki - w myśl teorii Samuela Huntingtona o zderzeniu cywilizacji - przedstawił koncepcję o styku cywilizacji zachodniej z rosyjsko-prawosławną. Zdaniem profesora właśnie na ziemiach Wileńszczyzny przechodzi granica między cywilizacją zachodnią a cywilizacją rosyjsko-prawosławną, która ma wielki wpływ na świadomość, kulturę i zachowania społeczne lokalnej społeczności, która korzysta z wpływu obu cywilizacji. 

W ramach konferencji odbyła się też prezentacja nowo powstającego Towarzystwa Miłośników Ziemi Solecznickiej, którego celem jest badanie historii, socjologii i kultury społeczności rejonu solecznickiego. 

Po odczytach rozpoczęła się dyskusja.

„Chociaż konferencja nie dała nam recepty na rozwiązanie problemów, nie mówiło się o tak aktualnych i wszystkim znanych problemach, jak ustawa o oświacie, dwujęzyczne nazewnictwo ulic czy pisownia polskich nazwisk, pozwoliła tym niemniej zorientować się gdzie jesteśmy, poruszając pięć podstawowych kwestii: jak było, jak jest, jak musi być, kto i w jaki sposób musi rozwiązać problem. Nie musimy szukać cara, który o wszystkim zadecyduje, tylko mobilizować się i podejmować decyzje. Dzisiaj usłyszeliśmy wiele interesujących kwestii na temat problematyki mniejszości polskiej na Litwie: młody naukowiec podpowiedział nam, jak możemy wygrywać wybory, nasza rodaczka bardzo odważnie wypowiedziała się na temat lituanizacji i depolonizacji mieszkańców Wileńszczyzny. Dowiedzieliśmy się wielu ciekawych faktów i statystyk, nie tylko na swój temat, ale także naszych rodaków na Białorusi. Niezmiernie wdzięczny jestem profesorowi Zdzisławowi Winnickiemu za inicjatywę i przywiezienie do Solecznik tak znakomitych prelegentów” -powiedział prezes Solecznickiego Rejonowego Oddziału ZPL Zdzisław Palewicz, podsumowując konferencję.

Komentarze

#1 Zaproszenie na wykład:

Zaproszenie na wykład: “Ponary – niepamiętana zbrodnia”
Pan Leszek Rysak – nauczyciel, historyk, uczestnik Motocyklowego Rajdu Katyńskiego oraz współautor przewodnika historycznego Radia Warszawa wygłosi wykład na temat “Ponary – niepamiętana zbrodnia“.
29 czerwca 2012 r. godz. 19.00
Sanktuarium Matki Boskiej Ostrobramskiej
04-175 Warszawa, ul. Ostrobramska 72
sala parafialna przy kościele.
http://www.polskiekresy.pl/index.html?act=nowoscifulldb&id=204

#2 Obecność mniejszości polskiej

Obecność mniejszości polskiej na Litwie po tych wszystkich wywózkach,deportacjach i przesiedleniach przedstawia się następująco patrz mapa:
http://wspolnotapolska.org.pl/wydarzenia/polskie-dzieci-z-litewskich-dom...

Sposób wyświetlania komentarzy

Wybierz preferowany sposób wyświetlania odpowiedzi i kliknij "Zachowaj ustawienia", by wprowadzić zmiany.