W sejmie – propozycja zróżnicowania programów języka litewskiego
Zgodnie z przyjętą w 2011 roku Ustawą o oświacie programy nauczania języka litewskiego w szkołach mniejszości narodowych i litewskich zostały ujednolicone, od 2013 roku maturzyści zdają jednakowy egzamin z tego przedmiotu.
Poprawka zgłoszona przez posłów AWPL-ChR przewiduje zróżnicowanie programów „z uwzględnieniem niejednakowych warunków używania i uczenia się języka litewskiego”. Jak tłumaczą, obecnie znajomość języka litewskiego wśród uczniów szkół litewskich i nielitewskich nie jest jednakowa: „Osoby, dla których jest to język ojczysty poznają go w sposób naturalny, natomiast ci, dla których nie jest to język ojczysty, wiedzę językową »nabywają« w procesie formalnym, tzn. w trakcie nauki w szkole. Bardziej ubogie słownictwo sprawia, że mniej zrozumiała jest dla nich wiedza z zakresu gramatyki, jak również teksty o różnej tematyce i utwory literackie”.
Jarosław Narkiewicz argumentował, że odkąd egzamin maturalny został ujednolicony, liczba maturzystów, którzy nie zdali litewskiego zwiększyła się niemal 3-krotnie. Do 2013 roku, kiedy obowiązywało zróżnicowanie w sprawdzaniu wiedzy uczniów z języka i literatury litewskiej, matury z litewskiego nie zdawało ok. 6 procent abiturientów szkół mniejszości narodowych. W 2017 roku wskaźnik zaliczonej matury z litewskiego w szkołach litewskich wyniósł 89,5 proc., w szkołach mniejszości narodowych – 80,74 proc. Zawalona matura z litewskiego przekreśla szanse dostania się na studia finansowane przez państwo, nawet na kierunku inżynieryjnym czy medycznym.
Jak zaznaczył Jarosław Narkiewicz, celem przedstawionej przez niego poprawki jest przede wszystkim zróżnicowanie programów nauczania. „Proponujemy uprawomocnić zróżnicowane programy dla szkół mniejszości narodowych i litewskich. Jakie miałyby to być programy, czym miałyby się różnić – to już prerogatywa Ministerstwa Oświaty i Nauki. Chodzi o to, żeby była możliwość przygotowania różnych programów. W pierwszym czytaniu projekt został przyjęty” – powiedział Wilnotece Jarosław Narkiewicz.
Projekt poprawki przedstawiony przez posła AWPL-ZChR Jarosława Narkiewicza poparło 46 posłów, 2 głosowało przeciwko, 17 wstrzymało się od głosu. Tematem zajmie się teraz sejmowy Komitet Oświaty i Nauki. Swoje wnioski przygotuje również rząd.
W ocenie przewodniczącego sejmowego Komitetu Oświaty i Nauki Eugenijusa Jovaišy proponowana poprawka jest powodem do dyskusji na temat tego, jak wyrównać wyniki uczniów, uważa jednak, że wobec obywateli jednego państwa wymogi muszą być takie same. „Istnieje taki problem, że dzieci, które nie słyszą często języka litewskiego, dorastają w otoczeniu mniejszości narodowych, mają problemy z uczeniem się. Trzeba rozmawiać o tym, co robić, żeby te dzieci, nasi obywatele, nie były narażone na stres i mogły pomyślnie sprostać wymogom zakresu znajomości języka państwowego obowiązującym w klasie dwunastej” – powiedział agencji BNS.
Jarosław Narkiewicz przedstawił projekt poprawki do Ustawy o oświacie na posiedzeniu sejmu 29 marca. Dzień wcześniej odbyło się spotkanie z udziałem minister oświaty i nauki Jurgity Petrauskienė, Eugenijusa Jovaišy i lituanistów pracujących w szkołach mniejszości narodowych. „Dotychczas przedstawiciele władz oświatowych nawet słyszeć nie chcieli o możliwości zróżnicowania programów nauczania języka litewskiego. Traktowali to jako sprawę polityczną. Nalegałem na spotkaniu z lituanistami, którzy na co dzień borykają się z problemami w nauczaniu języka litewskiego. Byli obecni przedstawiciele kilku szkół, pracujący zarówno w klasach początkowych, jak i w klasach starszych. Więcej mówiła minister, ale nauczyciele też mieli możliwość wypowiedzieć się. Minister powiedziała, że programy trzeba jeszcze raz przejrzeć” – powiedział Wilnotece Jarosław Narkiewicz.
Na podstawie: inf. wł., BNS
