Utracony w czasie wojny obraz wrócił do Muzeum Narodowego w Warszawie


Fot. gov.pl/web/kultura/
„Wnętrze katedry w Mediolanie” Marcina Zaleskiego to kolejna strata wojenna, która dzięki staraniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego wróciła do Polski. Od dziś, 10 września, obraz można oglądać w Galerii XIX wieku Muzeum Narodowego w Warszawie.





„Zawsze przy takiej okazji trzeba zacząć od podziękowań, dzięki którym w Polsce działa system odzyskiwania dzieł sztuki. To jest po prostu praca systemowa i systematyczna, praca dobrze zorganizowana, praca, która się opiera na profesjonalizmie bardzo wielu instytucji” – mówił minister kultury Piotr Gliński w poniedziałek, 9 września, podczas oficjalnego przekazania obrazu Muzeum Narodowemu.

P. Gliński dodał, że ponad pół miliona dzieł sztuki, zabytków, zostało zniszczonych w czasie II wojny światowej albo po prostu ukradzionych. Wyjaśnił, że „polska baza zidentyfikowanych dzieł sztuki, których poszukujemy, liczy 63 tys. obiektów, a mniej więcej 14 tys. jest zobrazowanych, bo niestety nie ma dokumentacji fotograficznej, ale jest opis”.

„W ostatnich czterech latach 500 dzieł sztuki odzyskanych, w tym duża kolekcja etnograficzna, więc tak naprawdę tych pojedynczych, ważnych rzeczy trochę mniej odzyskano. Przy takiej pracy, przy takiej efektywności to jest to wciąż smutne” – ocenił.

Jendocześnie dodał, że obecnie prowadzonych jest ok. 80 wniosków restytucyjnych, więc – jak mówił – „możemy spodziewać się kolejnych sukcesów”.

Dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie Jerzy Miziołek powiedział, że odzyskany obraz jest dla niego „szczególnie ważnym dziełem sztuki, ponieważ Zaleski jest wielkim artystą warszawskim, mamy 40 jego obrazów”. „Tak naprawdę to jest nasz «warszawski Bellotto»” – dodał.

Obraz zaginął w czasie II wojny światowej. Najprawdopodobniej znajdował się w MNW do wybuchu Powstania Warszawskiego w 1944 r. Po jego upadku wiele ze znajdujących się jeszcze w obrębie miasta zbiorów padło ofiarą grabieży, szabru lub uległo zniszczeniu, inne wywieziono do składnic na Dolnym Śląsku, w Austrii i Niemczech. Jak poinformowało ministerstwo, losy dzieła M. Zaleskiego pozostawały nieznane do stycznia 2018 r., kiedy to Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zostało poinformowane, że obraz został zdeponowany w domu aukcyjnym Dorotheum w Wiedniu. Działania ministerstwa zmierzające do jego odzyskania wsparło Stowarzyszenie „Przyjaciele MNW”.

„Wnętrze katedry w Mediolanie” jest dziełem artysty uznawanego za najwybitniejszego dziewiętnastowiecznego polskiego malarza miejskich krajobrazów. M. Zaleski pierwszy raz zaprezentował go publicznie na wystawie dzieł sztuk pięknych zorganizowanej w 1838 r. w warszawskim ratuszu. W 1867 r. obraz został zakupiony od Tytusa Szaniawskiego do zbiorów warszawskiego Muzeum Sztuk Pięknych. Od tego momentu stale znajdował się na ekspozycji w Muzeum Sztuk Pięknych aż do 1936 r., kiedy to płótno Zaleskiego przeniesiono do obecnej siedziby Muzeum Narodowego.

Na podstawie: www.gov.pl/web/kultura/, PAP