USA wzywa Polskę do zwrotu mienia żydowskiego

W umowie z 1960 r. napisano, że rządy obu krajów, chcąc dokonać uregulowania roszczeń obywateli USA pod adresem Polski, uzgodniły, że Polska zapłaci Stanom Zjednoczonym 40 mln dolarów. Kwota ta miała być przeznaczona "na całkowite uregulowanie i zaspokojenie wszystkich roszczeń obywateli Stanów Zjednoczonych" pod adresem polskiego rządu z tytułu nacjonalizacji i innego rodzaju przejęcia mienia.

Z tekstu umowy wynika, że zapłata miała zostać dokonana w dwudziestu rocznych ratach po 2 mln dolarów. Zapłacona suma miała być rozdzielona wedle uznania USA przez rząd tego kraju. "Po wejściu w życie niniejszego układu rząd Stanów Zjednoczonych nie będzie przedstawiał rządowi polskiemu ani nie będzie popierał roszczeń obywateli Stanów Zjednoczonych do rządu polskiego" - czytamy w dokumencie.

Przedwczoraj specjalny doradca sekretarza stanu ds. problemów Holocaustu Stuart Eizenstat powiedział, że "rząd amerykański jest głęboko rozczarowany tym, że rząd Polski zawiesił plany przekazania do parlamentu projektu ustawy przewidującej rekompensaty dla osób, których prywatne majątki zostały skonfiskowane w latach 1939-1989". W imieniu rządu USA wezwał też rząd polski do restytucji prywatnego mienia żydowskiego, choćby w formie rekompensat rozłożonych w czasie. "Mam nadzieję, że wykorzystamy bliskie stosunki przyjaźni i współpracy, aby spróbować zająć się tym dyplomatycznie" - powiedział Eizenstat. Amerykanin stwierdził, że władze USA chcą z czasem zachęcić rząd Polski do działania i "usunąć te wątpliwości co do tytułów własności".

Polska "bardzo szczodrze" oddała mienie komunalne żydowskie - to reakcja szefa MSZ Radosława Sikorskiego. Minister podkreślił, że USA mogły pomóc polskim Żydom w czasie wojny, a obecną interwencję władz USA w sprawie przywrócenia prywatnego mienia żydowskiego ocenia jako "cokolwiek spóźnioną".

Na podstawie: PAP