Ukazała się monografia o Polakach na Syberii
„Polskie doświadczenie Sybiru-Syberii ma cechy szczególne – zapoczątkowane w XVII wieku, w epoce romantyzmu stało się mitem kultury polskiej, fantazmatem poetów, ideą historiozofów, a kolejne powstania i zrywy aż po II wojnę światową przynosiły zsyłki, deportacje, zesłania w głąb terytorium rozciągającego się od Murmańska i Archangielska do stepów kazachskich, od Uralu do wyspy Sachalin” – czytamy we wstępie książki „Polacy na Syberii od XIX do XXI wieku”.
„Polacy na Syberii...” to monografia czternastu autorów pod redakcją naukową dra hab. Sergiusza Leończyka, profesora Instytutu Historii Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. „Nawet teraz to wciąż unikatowy temat, wymagający nieustającej pracy” – podkreśla redaktor naukowy pracy.
Czternastu autorów skupiło się na prezentacji ciekawych kart z życia Polaków i Polonii syberyjskiej. Karolina Kondracka z Instytutu Sztuki PAN w swoim artykule poruszyła zagadnienia polskich badań na terenie Jakucji na przełomie XIX i XX w. Autorka zauważa, że wielu Polaków nauczyło się miejscowego języka, a więc w tym wypadku jakuckiego. Pomagało im to nie tylko lepiej funkcjonować w nowej rzeczywistości, lecz także prowadzić działalność naukową, pedagogiczną czy lekarską.
Jednym z autorów jest także Eugeniusz Siemionow z Państwowego Instytutu Kultury w Ułan Ude. W artykule „Miejsca prac katorżniczych polskich zesłańców politycznych w latach 60. XIX wieku na terenie Zabajkala” E. Siemionow przedstawia efekt swoich badań nad wieloma dokumentami źródłowymi z archiwów syberyjskich oraz wspomnieniami zesłańców, do których dotarł. Na ich podstawie badacz opisał i dokładnie oznaczył miejsca zesłań.
Dla zesłańców Syberia to znienawidzona kraina wygnania, którą starali się poznać i oswoić. Byli jednak i tacy, dla których wschodnia i północno-wschodnia Rosja stała się życiową szansą. O Polakach, którzy w czasach zaborów nie widzieli dla siebie miejsca na ziemiach, zagarniętych przez Rosjan, pisze dr hab. S. Leończyk. W artykule pt. „Dobrowolne osadnictwo Polaków na Syberii na przełomie XIX-XX w.” redaktor naukowy monografii przedstawia losy polskich robotników, włościan, kolejarzy i inteligencji, którzy z własnej woli osiedlili się na kazachskich stepach czy Uralu.
Wydanie monografii „Polacy na Syberii od XIX do XXI wieku” zostało sfinansowane ze środków kancelarii Senatu RP w ramach opieki senatu RP nad Polonią i Polakami za granicą. Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” umożliwia pobranie publikacji w formie bezpłatnego e-booka w formacie: PDF, EPUB, MOBI. Książkę można pobrać tutaj.
Na podstawie: PAP, wspólnotapolska.org.pl
