Tadeusz Kościuszko - nasz wspólny bohater

Piękną i podniosłą uroczystość poprzedził wykład dr. Valdasa Rakutisa z Akademii Wojskowej im. Generała Jonasa Žemaitisa w Wilnie - w interesujący sposób przedstawił on bohatera narodowego obu kontynentów. Niewątpliwą atrakcją obchodów był inscenizowany pokaz wojskowy z przełomu XVIII i XIX w. z udziałem przedstawicieli klubów rekonstrukcji historycznej. Na dziedzińcu oddano trzy salwy armatnie - za generała Tadeusza Kościuszkę, za Litwę i Polskę, po czym - w kolejności - odegrano hymny Polski i Litwy, okazjonalne przemówienia ze stopni dworku należącego w XIX w. do hrabiego Józefa Godlewskiego w ogrodzie botanicznym wygłosili zaproszeni dostojni goście - zastępca ambasadora RP na Litwie Maria Ślebioda, dyrektor Instytutu Polskiego w Wilnie Marcin Łapczyński, ambasador Republiki Białorusi na Litwie Aleksandr Korol, rektor Uniwersytetu Witolda Wielkiego Juozas Augutis i inni.

Zwieńczeniem inauguracji obchodów Roku Tadeusza Kościuszki na Litwie było zasadzenie w ogrodzie botanicznym dębu upamiętniającego 200. rocznicę śmierci bohatera narodowego Polski, Litwy, Białorusi, Francji i Stanów Zjednoczonych.

Jak podkreślił dyrektor Instytutu Polskiego w Wilnie M. Łapczyński, było to pierwsze wydarzenie w ramach obchodów Roku Tadeusza Kościuszki na Litwie, będą też następne. Najbliższe - 30 maja. W Pałacu Balińskich w Jaszunach jeden z najwybitniejszych historyków litewskich - prof. Alfredas Bumblauskas wygłosi prelekcję nie tylko na temat T. Kościuszki jako postaci, ale także całej epoki, w której generał żył, walczył i tworzył. Zagra też duet z Polski Bokun/Kościuszko Duo. Koncert nosi nazwę "Kościuszko plays Kościuszko", jeden z artystów bowiem nosi nazwisko Kościuszko. 

"Bardzo się cieszymy, że temat ożył i w Polsce, i na Litwie, bo przecież to jest wspólny bohater Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Pamięć o nim żyje. I nie tylko w kręgach politycznych - w Seimasie, Sejmie Polski, ale również wśród ludzi, obywateli, czego dzisiejsza uroczystość była najlepszym dowodem" - powiedziała dla Wilnoteki zastępca ambasadora RP na Litwie M. Ślebioda.
"To był człowiek, który żył zgodnie z własnymi zasadami. Zasady owe pod koniec XVIII wieku były nowe, w pewnym sensie wyprzedzały swoją epokę. Późniejszy okres potwierdził jednak, że były słuszne. To w owym czasie powstają pierwsze konstytucje, zasada wolności, równości i braterstwa... Kościuszko szczerze w to wierzył. Był przede wszystkim człowiekiem, który wierzył w ideały i nigdy ich nie zdradził. Postępował zgodnie z tym, co mówił, zgodnie ze swoimi przekonaniami. Gdy coś robił, robił to nadzwyczaj szczerze. Jest prawdziwym wzorem do naśladowania dla młodzieży niezależnie od narodowości. To praktycznie człowiek uniwersalny. Był też bardzo zdolny. Był żołnierzem, inżynierem wojskowym, poetą, działaczem państwowym, organizatorem, propagandystą. I to wszystko spoiło się w jednym człowieku. Uważam, że ze wszech miar godzien być bohaterem. Powiedziałbym nawet - bohaterem idealnym" - podkreślił historyk wojskowości dr V. Rakutis z Akademii Wojskowej im. Generała Jonasa Žemaitisa w Wilnie.