Spektakl "Jestem, więc myślę..."

Franz Kafka w swojej twórczości stworzył model sytuacji nieprawdopodobnej, nazwanej od jego nazwiska - sytuacją kafkowską. Jej istotą jest konflikt zniewolonej jednostki z anonimową, nadrzędną wobec niej instytucją. W konsekwencji twórczość Franza Kafki w potocznym odczuciu, osnuta jest aurą tajemniczości, gatunkowego ciężaru i ponuractwa. "Jestem, więc myslę…" w reżyserii Anny Zagórskiej odbiega od tego stereotypu. Groteskowa deformacja, niejednoznaczna w interpretacji, pełna jest podskórnego humoru. Humoru absurdalnego. Małpa, siłą uwięziona w klatce umieszczonej na pokładzie okrętu w sytuacji zdawałoby się "bez wyjścia", postanawia się uczłowieczyć. Próbuje stworzyć "świat nowy" w opozycji do "świata starego". Decyzja ta stwarza wiele komicznych, nieprawdopodobnych, ale i gorzkich w swojej wymowie sytuacji. Zerwanie ze światem przeszłym ma polegać bowiem na absolutnej negacji praw dotychczas obowiązujących, na stworzeniu swojej własnej prawdy subiektywnej oraz podążaniu za nią.

Podejmuje udaną wędrówkę - która jest metaforą ludzkiej egzystencji - z buszu na salony intelektualnych elit, dostojnych akademików. W swej samotnej, groteskowej wędrówce, poszukując bezpieczeństwa i pewności, czego nigdy nie doświadczy, zdobędzie doświadczenie, ale przyswoi sobie jedynie ludzkie wady, co nie przeszkodzi jej uważać się za pełnowartościowego i wykształconego człowieka. Autorzy spektaklu stawiają sobie i widzom pytanie: czy dzisiejsza dewaluacja ludzkiego życia to rzeczywistość tak bardzo odległa od pełnego absurdu świata Kafki? Pytają o sens bycia człowiekiem. Bohater "Jestem, więc myslę…" przyswoił sobie nieprzeciętne zdolności i umiejętności Europejczyka, by nie rzec "Środkowoeuropejskiego Europejczyka", aby nie wylądować za kratkami ogrodu zoologicznego.

Spektakl ukazuje mechanizm bezgranicznego "dostosowania się", aż do zatracenia własnej osobowości. W małpiej wędrówce ku "uczłowieczeniu się" obserwujemy walkę między "wolnością" a "ludzką egzystencją", naturą a kulturą. Podróż do człowieczeństwa to dylemat. Nie można jej "małpować", to proces, który każdy musi przejść w konfrontacji z samym sobą.

Reżyseria: Anna Zagórska
Adaptacja tekstu, opracowania muzyczne, scenografia: Anna Zagórska, Cezary Morawski
Zdjęcia: Adam Iwański
Czas trwania: 75 min.

Monodram "Jestem, więc myślę..."
Teatr na Pohulance (ul. Basanavičiaus 13)
8 listopada, godz. 19.00
Bilety: 15 LT (4,35 EUR) do nabycia w siedzibie Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie, ul. Naugarduko 76/402

Szczegółowy program Międzynarodowego Festiwalu Monospektaklu "MONOWschód II"