Sejm RP uczcił 450. rocznicę unii polsko-litewskiej


Posiedzenie Sejmu RP, fot. facebook.com/KancelariaSejmu
Polski sejm przyjął przez aklamację uchwałę w sprawie 450. rocznicy unii polsko-litewskiej. Akt zawarcia unii stanowił dowód nie tylko praktycznej realizacji idei epoki renesansu, ale też nowatorskiej myśli prawnej i świadectwo dojrzałości politycznej elit obu państw – przypomniano w uchwale. 450. rocznica zawarcia unii lubelskiej przypada 1 lipca br.



„450 lat temu na sejmie walnym w Lublinie został podpisany akt unii Wielkiego Księstwa Litewskiego i Królestwa Polskiego. Unia została przyjęta 28 czerwca, a podpisana 1 lipca 1569 roku, ostatecznie ratyfikowana przez króla Zygmunta Augusta 4 lipca 1569” – przypomniano w uchwale, przyjętej przez Sejm RP.

Jak podkreślono, unia polsko-litewska była „jednym z najważniejszych wydarzeń stulecia w całej Europie. Aktem powołany został związek pomiędzy Królestwem Polskim i Wielkim Księstwem Litewskim, umożliwiając tym samym narodziny wyjątkowego w Europie systemu państwowości” – czytamy.

W uchwale przypomniano także, że unia lubelska „przetrwała ponad 200 lat, a unicestwiły ją dopiero połączone siły trzech zaborców”. „Akt zawarcia unii stanowił dowód nie tylko praktycznej realizacji idei epoki renesansu, ale też nowatorskiej myśli prawnej oraz świadectwo dojrzałości politycznej elit politycznych obu państw. Na sejmie w Lublinie powołano do życia wspólnotę wielonarodową i wieloreligijną, zbudowaną na wartościach republikańskich, na idei tolerancji, politycznych negocjacji i wzajemnego poszanowania. Rzeczpospolita Obojga Narodów stała się pomostem pomiędzy Wschodem a Zachodem, ostoją demokracji i prawdziwym Antemurale Christianitatis” – napisano.

„Sejm RP wyraża nadzieję, że tradycje kształtowania tożsamości politycznej i kultury parlamentarnej obywateli dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów zajmą należne miejsce w historii parlamentaryzmu Litwy i Polski” – głosi uchwała.

W specjalnym przesłaniu przygotowanym na okoliczność 450-lecia unii lubelskiej przewodniczący Sejmu RL Viktoras Pranckietis podkreślił, że akt ten stanowi świadectwo wyjątkowego porozumienia politycznego dwóch państw. „Zawarte w unii rozwiązania, oparte na multikulturalnej i wielonarodowej tradycji monarchii jagiellońskiej, były nowatorskie i zbudowały jedno z najpotężniejszych państw na kontynencie. 450. rocznica unii lubelskiej stanowi doskonałe świadectwo łączącej nas jedności” – powiedział przewodniczący litewskiego parlamentu w nagraniu, które zostało zaprezentowane podczas obrad polskiego sejmu.

Uroczystości związane z 450. rocznicą zawarcia unii lubelskiej odbędą się 30 czerwca w Lublinie. Wezmą w nich udział marszałkowie obu izb polskiego parlamentu: Marek Kuchciński i Stanisław Karczewski, przewodniczący Sejmu RL, najwyżsi rangą urzędnicy państwowi oraz zagraniczni goście.


Unia lubelska przewidywała, że państwo będzie mieć jednego władcę wybieranego wspólnie w wolnej elekcji i wspólny sejm. Oba kraje zobowiązały się do wspólnej polityki obronnej i zagranicznej, wspólna też była waluta. Zachowano odrębne języki urzędowe, skarb i sądownictwo. Oba kraje miały też swoje odrębne wojska, urzędy centralne oraz tytuły i dostojeństwa, choć z takim samym zakresem kompetencji. Mimo różnych trudności unia przetrwała do XVIII wieku, do uchwalenia Konstytucji 3 maja, która wprowadzała jednolite państwo. Potem nastąpiły rozbiory Polski.

Na podstawie: sejm.gov.pl, PAP