Rozpoczynają się obchody Roku Moniuszki


Fot. facebook.com/pg/moniuszko200
48 projektów otrzyma dofinansowanie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP w ramach Programu „Moniuszko 2019 – Promesa”. Łączna wartość dofinansowania wynosi 2 996 600 zł. W tym roku minie 200. rocznica urodzin Stanisława Moniuszki – kompozytora, dyrygenta, autora ok. 270 pieśni, operetek, baletów i oper, m.in. najsłynniejszej polskiej opery „Halka”. W związku z rocznicą polski parlament ustanowił rok 2019 Rokiem Stanisława Moniuszki. Inauguracja wydarzeń rocznicowych nastąpi już 5 stycznia.

„Chcielibyśmy, by obchody Roku Stanisława Moniuszki przyczyniły się do popularyzacji jego muzyki w Polsce i na świecie” – powiedział wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński.

Podczas konferencji prasowej, która odbyła się w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej, wicepremier przypomniał, że Rok Moniuszki został ustanowiony nie tylko przez polski sejm, lecz także ogłoszony przez UNESCO na wniosek Polski, Litwy i Białorusi. „Stanisław Moniuszko jest uhonorowany tym tytułem czy tą decyzją UNESCO, bo to jest twórca światowy i bardzo chcielibyśmy, żeby nasze obchody przyczyniły się do popularyzacji muzyki Moniuszki. Dlatego zaplanowaliśmy nasze działania dość szeroko” – podkreślił.

Jak dodał, przygotowania do obchodów trwały co najmniej od roku. „Już w zeszłym roku przygotowane były wydawnictwa, opracowania, nagrania i ten rok będzie bogaty w najróżniejsze wydarzenia. Oprócz dzieł, które będą wykonywane w różnych instytucjach kultury będą przygotowywane wydawnictwa, nagrania” – powiedział Gliński.

Szef MKiDN poinformował, że rozstrzygnięto już pierwszy etap specjalnie zorganizowanego konkursu grantowego na działania regionalne i lokalne, w ramach którego będzie realizowanych prawie 50 różnych inicjatyw. „Cały budżet Roku Moniuszkowskiego, nie uwzględniając oczywiście budżetu poszczególnych instytucji, to jest dodatkowo ok. 20 mln na różnego typu działania” – wyjaśnił.

Z ważnych zagranicznych projektów jubileuszu, którego koordynacją zajął się Waldemar Dąbrowski, dyrektor naczelny Opery Narodowej w Warszawie, należy wymienić przede wszystkim premierę „Halki” w reżyserii Mariusza Trelińskiego na scenie Theater an der Wien w Wiedniu w grudniu 2019 r. i koncertowe wykonanie tego dzieła w Filharmonii Berlińskiej 1 października. W maju odbędzie się w Warszawie kolejna edycja Konkursu Moniuszkowskiego. W Gdańsku Krystyna Janda wyreżyseruje „Hrabinę”, w Warszawie „Halkę” (wersja wileńska) – debiutująca w teatrze operowym Agnieszka Glińska. „Parię” szykuje Teatr Wielki w Poznaniu, który powierzył reżyserię tej ostatniej opery Moniuszki Grahamowi Vickowi, szefowi Birmingham Opera Company.

Uroczysta inauguracja obchodów Roku Stanisława Moniuszki odbędzie się 5 stycznia. W Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie zaplanowano galę i przedstawienie „Halki”, tego samego dnia warszawski Dworzec Centralny oficjalnie otrzyma imię kompozytora.

Program wydarzeń Roku Moniuszki jest dostępny na stronie moniuszko200.pl.

W Wilnie inauguracja roku moniuszkowskiego odbyła się już 12 grudnia 2018 r.: w Pałacu Władców wykonana została wileńska wersja „Halki” z 1848 roku. 

Stanisław Moniuszko urodził się 5 maja 1819 r. w Ubielu koło Mińska na terenie dzisiejszej Białorusi. Przez 18 lat swego życia był związany z Wilnem. W 1836 roku zamieszkał w domu Mullerów przy ulicy Niemieckiej (obecnie Vokiečių g. 26). Po studiach w Berlinie, w 1839 r. wrócił do Wilna, poślubił Aleksandrę Mullerównę, był organistą w kościele św. Janów, dawał prywatne lekcje muzyki. Kilka lat później Moniuszko został dyrygentem w Teatrze Wileńskim. Skomponował wiele utworów, w tym ponad 300 pieśni, cztery „Litanie Ostrobramskie”, wydawał „Śpiewniki domowe”. W 1848 roku odbyło się w Wilnie w salonie teściów skromne przedstawienie fragmentów „Halki”. Teatralna premiera „Halki” miała miejsce w Wilnie 16 lutego 1854 roku w gmachu Ratusza. Warszawska premiera odbyła się dopiero w 1858 roku. Był to ogromny sukces, który spowodował, że Moniuszko przeniósł się do Warszawy. Jego opery „Flis”, „Hrabina”, „Verbum nobile”, „Straszny dwór” weszły na zawsze do złotej skarbnicy muzyki polskiej. Zmarł w Warszawie 4 czerwca 1872 roku.

Na podstawie: moniuszko200.pl, PAP, wyborcza.pl