"Światełko dla żołnierzy AK" i "Walentynki z Ojczyzną" na 75. rocznicę AK

"Uroczystościami 75-lecia Armii Krajowej chcemy oddać hołd obrońcom naszej ojczyzny. Tym, którzy zginęli w czasie wojny; tym, którzy po 1945 r. zapłacili najwyższą cenę za to, że byli żołnierzami AK; tym, którzy w ostatnich latach odeszli na wieczną wartę oraz tym, którzy są jeszcze wśród nas. To oni - weterani walk o niepodległość - będą głównymi bohaterami naszych uroczystości" - powiedział Jan Józef Kasprzyk, p.o. szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. "Niezależnie jednak od hołdu, który złożymy obrońcom Polski, chcemy przy tej okazji pokazać, że tradycja Armii Krajowej jest bardzo żywa w młodym pokoleniu. Stąd też w obchodach wezmą udział organizacje harcerskie i strzeleckie. Bo okazuje się, że młodzi ludzie chcą jak najwięcej czerpać z dorobku i etosu żołnierzy AK, z ich umiłowania niepodległej Polski" - dodał.

14 lutego w Warszawie Urząd ds. Kombatantów wspólnie ze wszystkimi organizacjami harcerskimi zorganizuje akcję "Światełko dla żołnierzy AK". W 150 miejscach - m.in. uświęconych krwią żołnierzy AK lub związanych z ich pracą konspiracyjną, wytypowanych przez samych weteranów - zapłoną znicze. "Chcemy, by był to wyraz naszej pamięci, dowód na to, że nie zapomnieliśmy o poświęceniu AK-owców. Ale oprócz tego zachęcamy też młodych ludzi, by w każdym miejscu w Polsce, we wszystkich miastach, miasteczkach i na wsiach, gdzie znajdują się np. groby czy tablice poświęcone Armii Krajowej, takie znicze zapalali" - powiedział Kasprzyk.

"14 lutego to także dzień św. Walentego, dlatego też zorganizujemy "Walentynki z Ojczyzną". Bo jeśli w tym dniu każdy wyraża swoją miłość do bliskich, to każdy może też pokazać, że kocha Rzeczpospolitą. Pamiętajmy, że to Armia Krajowa dała nam drogowskaz, jak kochać Polskę, współcześnie - tu i teraz. By to podkreślić, uczestnicy naszych uroczystości otrzymają znaczki w formie serca, w które wpisany jest znak Polski Walczącej" - zapowiedział szef Urzędu ds. Kombatantów.

Uroczystości 75-lecia Armii Krajowej rozpoczną się od konferencji naukowej, która odbędzie się w Galerii Porczyńskich w Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła II. Historycy, zarówno średniego, jak i najmłodszego pokolenia, przedstawią, jak etos Armii Krajowej wpłynął na późniejsze dzieje Polski. Po konferencji odbędzie się uroczystość złożenia kwiatów przed pomnikiem gen. Stefana Roweckiego "Grota" - pierwszego dowódcy Armii Krajowej, a następnie przed pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej, który znajduje się w pobliżu polskiego parlamentu. Na koniec dnia w hołdzie dla weteranów Armii Krajowej odbędzie się koncert w Teatrze Polskim w wykonaniu Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego. Gośćmi honorowymi będą żołnierze AK, a podczas koncertu zabrzmią piosenki z ich młodych lat, także pieśni, które towarzyszyły im w walce.

Urząd ds. Kombatantów zapowiada też, że w niedzielę 19 lutego odbędzie się msza św. w Katedrze Polowej WP w intencji żołnierzy Armii Krajowej. Po mszy jej uczestnicy spotkają się przy Grobie Nieznanego Żołnierza. Odbędzie się tam złożenie kwiatów przy asyście honorowej Wojska Polskiego; odczytany będzie apel pamięci, oddana zostanie też salwa honorowa. W niedzielnych uroczystościach również wezmą udział harcerze i strzelcy.

14 lutego 1942 r. z rozkazu Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych gen. Władysława Sikorskiego działający w okupowanej Polsce konspiracyjny Związek Walki Zbrojnej został przekształcony w Armię Krajową, konspiracyjną organizację wojskową stanowiącą integralną część Sił Zbrojnych RP. AK podlegała Naczelnemu Wodzowi i rządowi Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. W zamierzeniach rządu miała być organizacją ogólnonarodową, ponadpartyjną, a jej Komendant Główny - jedynym, upełnomocnionym przez rząd dowódcą krajowej siły zbrojnej. Głównym zadaniem AK było prowadzenie walki o odzyskanie niepodległości przez organizowanie i prowadzenie samoobrony i przygotowanie armii podziemnej na okres powstania, które miało wybuchnąć na ziemiach polskich w okresie militarnego załamania Niemiec.

Kulminacją wysiłku zbrojnego AK było powstanie warszawskie. Po jego klęsce jednostki AK na terenach zajętych przez Armię Czerwoną zostały zdemobilizowane. 19 stycznia 1945 roku Komendant Główny gen. Leopold Okulicki wydał rozkaz o rozwiązaniu AK.

Straty AK wyniosły ok. 100 tys. poległych i zamordowanych żołnierzy, ok. 50 tys. zostało wywiezionych do ZSRR i uwięzionych. Do moskiewskiego więzienia trafił m.in. gen. Okulicki, sądzony w procesie szesnastu przywódców Państwa Podziemnego. Wobec represji sowieckich i polskich służb bezpieczeństwa nie wszystkie oddziały AK podporządkowały się rozkazowi o demobilizacji. Powstały nowe organizacje konspiracyjne m.in.: Ruch Oporu Armii Krajowej i Zrzeszenie "Wolność i Niezawisłość". Żołnierze AK byli prześladowani przez władze komunistyczne, zwłaszcza w okresie stalinizmu, wielu z nich skazano na karę śmierci lub wieloletniego więzienia.

Na podstawie: PAP, kombatanci.gov.pl