Prezydent Andrzej Duda podpisze nowelizację ustawy o IPN

W piątek, 26 stycznia polski Sejm przyjął dwie nowelizacje ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Pierwsza z przyjętych nowelizacji rozszerza zadania IPN o ściganie osób zaprzeczających „zbrodniom popełnionym przez ukraińskich nacjonalistów i ukraińskie formacje kolaborujące z Trzecią Rzeszą”. Druga polega na wprowadzeniu kar grzywny i pozbawienia wolności do lat 3 za przypisywanie narodowi lub państwu polskiemu odpowiedzialności lub współodpowiedzialności za zbrodnie nazistowskie. Nowelizacja wywołała ostrą krytykę nie tylko w Polsce, ale również za granicą, szczególnie ze strony Izraela, środowisk żydowskich, a także Ukrainy.

„Zdecydowałem, że podpisuję tę ustawę i że w związku z tym te przepisy z art. 55a wejdą w życie – powiedział prezydent Polski Andrzej Duda. – Jednocześnie, ponieważ jest dla mnie niezwykle ważna ta wrażliwość, która powoduje te głosy sprzeciwu, wywołuje te obawy o to, że nie będzie można głosić prawdy, o tym, że to będzie zamykanie ust tym, którzy ocaleli, zdecydowałem się skierować te ustawę w trybie następczym do Trybunału Konstytucyjnego” – oświadczył.

Andrzej Duda podkreślił, że Trybunał Konstytucyjny powinien zbadać zgodność nowych przepisów z konstytucją w dwóch kwestiach: wolności głoszenia słowa i poglądów na mocy art. 54 oraz tzw. określoności przepisów prawa (ich precyzyjności) zagwarantowanej w art. 2 i 42 konstytucji.

Zdaniem prezydenta mimo że nowelizacja dotyczy bardzo delikatnej i dla wielu bolesnej kwestii, ochrona dobrego imienia Polski i Polaków przed pomówieniami o udział w Holokauście jest decydująca. „Prawda historyczna jest taka, że Polacy w żaden zinstytucjonalizowany sposób, w żaden systemowy sposób nie brali udziału w Holokauście” – powiedział A. Duda.

Także dzisiaj ukraiński parlament przegłosował oświadczenie będące odpowiedzią na polską nowelizację. W dokumencie pojawiło się stwierdzenie, że przyjęte przepisy otwierają drogę do manipulacji i wzmocnienia antyukraińskich tendencji w polskim społeczeństwie.

„Rada Najwyższa Ukrainy z rozczarowaniem i głębokim zaniepokojeniem przyjęła decyzję Sejmu RP. (…) Rada Najwyższa Ukrainy definitywnie nie akceptuje oraz odrzuca politykę podwójnych standardów i nawiązania idei odpowiedzialności zbiorowej narodu ukraińskiego, zarówno jak i próby strony polskiej utożsamienia działań wszystkich walczących o niepodległość Ukrainy ze zbrodniami dwóch reżimów totalitarnych w XX wieku – nazistowskiego i komunistycznego” – czytamy w dokumencie.

Ukraińscy parlamentarzyści wyrazili także zaniepokojenie o sytuację prawie miliona Ukraińców pracujących w Polsce, którzy mogą teraz być ofiarami antyukraińskich i nacjonalistycznych zachowań. Jednocześnie wezwali stronę polską do otwartości i konstruktywnego dialogu na rzecz dalszego rozwoju relacji dwustronnych.


Na podstawie: PAP, prezydent.pl, poland.mfa.gov.ua