Park wokół dworu w Birżach zostanie odnowiony
Jak poinformowała główna specjalistka Wydziału Architektury i Urbanistyki samorządu birżańskiego Vaida Bajorūnienė, przetarg na wykonawcę prac zostanie ogłoszony przed jesienią.
„Zgodnie z planami jesienią, początkiem zimy (nastąpi – przyp. red.) nastąpi wybór podwykonawcy i można będzie zaczynać prace. Chcemy odtworzyć cały park tak, jak wyglądał wcześniej – nabrzeże, kwietniki, trawniki, stawy, które teraz praktycznie zarosły” – powiedziała V. Bajorūnienė.
Jak twierdzi, prace powinny zakończyć się latem 2020 roku. Te plany może zmienić tylko „natura albo znaleziska archeologiczne”.
Na razie szukanie podwykonawcy zostało wstrzymane z powodu braku funduszy. Problem pojawił się, kiedy zecydowano się na odtworzenie parteru parku, co nie było przewidziane w pierwotnym planie rekonstrukcji. O istnieniu parteru samorząd dowiedział się dopiero niedawno.
12 lipca minister środowiska przeznaczył dodatkowo na rekonstrukcję parku 90 tys. euro z funduszy strukturalnych UE. W czerwcu 2017 roku na ten cel wyłożono 602,5 tys. euro. Około 15 proc. potrzebnej kwoty dołożył także birżański samorząd.
Birże przez wiele lat należały do Radziwiłłów, jednak w 1844 roku ukazem carskim zostały oddane hrabiemu Janowi Konstantemu Tyszkiewiczowi, który utworzył tam rodową ordynację birżańską. W skład dóbr birżańskich wchodziło wówczas 17 kluczy, 36 folkwarków, 77 zaścianków, obejmowały one około 80 tys. hektarów ziemi ornej i 31 tys. hektarów łąk i pastwisk. Od czasu zniszczenia w 1704 roku przez Szwedów zamek Radziwiłłów leżał w ruinie, dlatego pierwszy ordynat w Birżach postanowił zbudować sobie nową siedzibę. Wybrał wyspę Ostrów leżącą przy przeciwnym brzegu jeziora Szyrwena (lit. Širvėna), wznosząc na niej pałac w stylu włoskiej wilii z otaczającym go parkiem o powierzchni 40 hektarów.
Tyszkiewiczowie formalnie posiadali Birże do II wojny światowej. Jeszcze w 1920 roku władze ówczesnego państwa litewskiego rozparcelowały majątek, pozostawiając przy pałacu tylko niewielką resztówkę. Ostatecznie w 1940 roku, po wcieleniu Litwy do ZSRR, dwór przestał być ich własnością. Po zakończeniu wojny budynek pałacu służył jako siedziba różnym państwowym instytucjom, ostatni raz – administracji fabryki wyrobów lnianych Siūlas.
Na podstawie: BNS, dworypogranicza.pl, pl.wikipedia.org
