Pałac Władców nareszcie ukończony!
„Restauracja to jest dużo trudniejszy proces niż budowanie na podstawie szkicu. Czasami było nam bardzo trudno, trzeba było znaleźć kompromis z politykami w sprawie podjęcia słusznych decyzji związanych z odbudową. I teraz pozostawiamy naszą pracę waszemu osądowi. (…) To symbol państwowości, który, mamy nadzieję, będzie tu stał przez długie lata” – mówił podczas spotkania z dziennikarzami w pałacu Dalius Gesevičius, dyrektor spółki Panevėžio statybos trestas odpowiedzialnej za odbudowę pałacu.
W części B Pałacu Władców zobaczyć można m.in. ośmiokątną wieżę Giedymina (jak powiedział dyrektor muzeum-pałacu Vidas Dolinskas, ta, która stoi na Górze Zamkowej, jest tak naprawdę wieżą Witolda) oraz męską sypialnię, która zostanie jeszcze ozdobiona gobelinami i obrazami. 
Fot. valdovurumai.lt
W 2000 r. Sejm Republiki Litewskiej przyjął ustawę o odbudowie Pałacu Władców. Rozpoczęto ją w 2002 roku i planowano zakończyć w 2009 – na tysiąclecie pierwszej pisemnej wzmianki o Litwie. 17 marca 2004 roku ówczesny premier Algirdas Brazauskas położył pierwszą cegłę na fundamentach restaurowanego budynku. Pierwsza jego część została udostępniona zwiedzającym w lipcu 2013 roku.
Od samego początku projekt miał charakter ściśle polityczny i wzbudzał wiele kontrowersji, które dotyczyły nie tyle samej idei odbudowy pałacu, co sposobu jej realizacji. Przede wszystkim w ogromnym tempie rosły koszty budowy – początkowo szacowano je na 100 milionów litów. Data ukończenia budowy również okazała się nierealna – ostatecznie pałac w całości oddany do użytku zostaje dopiero teraz, a jego rewitalizacja pochłonęła co prawda trochę ponad 100 milionów... ale euro.
Druga wątpliwość wiązała się z wiernością rekonstrukcji wobec oryginału: w rzeczywistości bardzo niewiele wiemy bowiem o tym, jak wyglądał wileński zamek Jagiellonów i Wazów. Wiadomo, że miał kształt nieregularnego pięcioboku, a najbardziej reprezentacyjne były skrzydła wschodnie i południowe z krużgankami. Nie mamy natomiast najmniejszego pojęcia o tym, jak zaprojektowano oryginalne arkady, kiedy powstała zamkowa attyka, wreszcie (co być może najważniejsze), jakie funkcje zaplanowano dla konkretnych pomieszczeń. Tak więc rekonstrukcja okazuje się w gruncie rzeczy jedynie impresją, wyobrażeniem. 
Jeden z rysunków Franciszka Smuglewicza, który posłużył do odbudowy, fot. pl.wikipedia.org
W odbudowanym pałacu, zgodnie z pierwotnym planem, działa już Muzeum Narodowe, którego całkowita powierzchnia wyniesie docelowo 13,5 tys. metrów kwadratowych. Do tej pory muzeum zebrało ok. 0,5 miliona eksponatów dziedzictwa archeologicznego Litwy, w tym potężną kolekcję kafli, która jest jedną z największych na świecie.
W Muzeum Narodowym – Pałacu Wielkich Książąt Litewskich można obejrzeć dwie stałe ekspozycje, odzwierciedlające funkcje historycznej rezydencji. Szlak I to liczne znaleziska wraz z makietami ukazującymi rozwój pałacu, materiałami ikonograficznymi oraz tekstowymi komentarzami, które są wystawione w ekspozycji nt. historycznego i architektonicznego rozwoju pałacu. Szlak II zaprowadzi zwiedzających do sal reprezentacyjnych z odtworzonymi historycznymi późnogotyckimi, renesansowymi i wczesnobarokowymi wnętrzami, a także do specjalnego skarbca.
Z okazji Dnia Koronacji Króla Mendoga muzeum planuje kilka atrakcji. Oficjalne otwarcie, transmitowane przez telewizję LRT, odbędzie się o godz. 15. Na godz. 18 zaplanowano wernisaże dwóch dużych wystaw czasowych poświęconych związkom Litwy z Włochami i Niemcami. O godz. 21 na dziedzińcu będzie można połączyć się ze wszystkimi Litwinami na świecie w symbolicznym akcie odśpiewania hymnu narodowego. Na zakończenie, po hymnie, odbędzie się transmisja koncertu z fragmentami pierwszej opery wystawionej na Litwie w Pałacu Władców w 1636 roku (za panowania króla Polski i wielkiego księcia litewskiego Władysława IV Wazy) „Porwanie Heleny”. Więcej informacji na temat poszczególnych wydarzeń można znaleźc tutaj.
Na podstawie: bns.lt, 15min.lt, twojahistoria.pl, vilnius-tourism.lt, valdovurumai.lt
