Obchody Dnia Żołnierzy Wyklętych w Wilnie i na Wileńszczyźnie

Kim był porucznik „Fakir”? To podkomendny legendarnego pisarza Sergiusza Piaseckiego, oficer Armii Krajowej, egzekutor podziemnych służb specjalnych wykonujący w Wilnie wyroki sądów Polskiego Państwa Podziemnego na zdrajcach i kolaborantach, żołnierz 5. Brygady Wileńskiej por. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” i dowódca szwadronu 1. Brygady Wileńskiej por. Czesława Grombczewskiego „Juranda”. Walczył w okilicach Mejszagoły i Solecznik. W Tietańcach w grudniu 1942 r. urodził się syn „Fakira” Andrzej Kościałkowski. Po zajęciu Wileńszczyzny przez Sowietów Sergiusz Kościałkowski nie złożył broni. Jesienią 1944 roku utworzył oddział partyzancki Armii Krajowej. Pod ps. „Kapitan Grób” prowadził potyczki z patrolami sowieckimi, organizował zasadzki leśne, zwalczał konfidentów NKWD. Bronił ludności polskiej przed bolszewikami. 4 lutego 1945 roku przebywając w Raubiszkach koło Podbrodzia oddział „Fakira” został zaskoczony przez sowiecki zwiad wojskowy. Bolszewicy, którzy patrolując teren wjechali w sam środek wsi, nie spodziewali się tak licznego polskiego oddziału. Po ponad godzinnej walce dowódca został ciężko ranny. Podkomendni ewakuowali komendanta na saniach. Zmarł w drodze na rękach sanitariuszki Wandy Kiałki z d. Cejko „Wilii”, mieszkającej do dzisiaj we Wrocławiu. Ciało zostało pogrzebane nad Jeziorem Dubińskim pod Wilnem, a następnie w marcu 1945 r. ekshumowane przez ojca na wileńską Rossę. Spoczął tam obok swojej sanitariuszki Czesławy Wyrwas „Kotki”. Zginął w dniu, w którym tzw. „Wielka Trójka” mocarstw oddała w Jałcie Polskę pod sowiecką strefę wpływów.

Film o „Fakirze” został zrealizowany przez Wileńską Grupę Rekonstrukcji Historycznej „Garnizon Nowa Wilejka” na zlecenie Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu. Reżyseria Waldemar Szełkowski, rolę „Fakira” odegrał dr Tomasz Bożerocki, zdjęcia Rafał Marcinkiewicz.

Obchody Dnia Żołnierzy Wyklętych w Wilnie i na Wileńszczyźnie
Wilno, Mejszagoła, Soleczniki
1, 2 marca 2023 r.