Na Rossie trwają prace renowacyjne
„Zależy nam na współpracy z przewodnikami, bo codziennie są oni z turystami na Rossie, widzą, co tam się dzieje. Ich wskazówki są przydatne również przy podejmowaniu decyzji w sprawie kolejnych pomników do renowacji. Przede wszystkim chcieliśmy jednak poinformować, że mamy nowe cegiełki na odnowę Rossy, które wydrukowaliśmy dzięki wsparciu Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Podczas spotkania tysiąc cegiełek zostało już rozdanych przewodnikom” – powiedział Wilnotece Dariusz Żybort, prezes Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą.
Cegiełki to seria kartek, cena jednej – 4 euro lub 15 złotych. Komitet wydrukował ich 20 tys., każda ma swój numer porządkowy. Dochód ze sprzedaży zostanie w całości przekazany na kolejne prace restauratorskie na Rossie.
Dariusz Żybort poinformował obecnych na spotkaniu o przebiegu renowacji cmentarza. W tym roku nareszcie ruszyła zapowiadana od lat przez Samorząd Miasta Wilna kompleksowa renowacja, finansowana ze środków unijnych. Obecnie remontowane są alejki, przygotowywane są oświetlenie i monitoring. Firma, która wygrała przetarg ogłoszony przez samorząd stołeczny, zaczęła też odnawiać niektóre pomniki.
Dariusz Żybort z ramienia Społecznego Komitetu należy do 11-osobowej grupy nadzorującej prace renowacyjne, w jej składzie są przedstawiciele władz miasta, wykonawców projektu oraz specjaliści ds. ochrony zabytków. Jak przyznał, o ile ze strony samorządu jest właściwe zainteresowanie przebiegiem i jakością prac, to firma budowlana, która wygrała przetarg, pozwala sobie na niedopuszczalne zmiany w projekcie. „Jeśli chodzi o ścieżki, schody itp., wszystko jest w porządku, ale jeśli chodzi o renowację pomników, musieliśmy wstrzymać prace, gdyż okazało się, że wykorzystywane są nieodpowiednie materiały. Muszę jednak przyznać, że Monika Čekanauskaitė ze stołecznego samorządu każdego dnia dosłownie toczy walkę z budowlańcami. My ze swej strony robimy co możemy. Uzyskałem zapewnienie, że nad renowacją pomników wciągniętych do rejestru zabytków będzie czuwał konserwator i nie dojdzie dzięki temu do żadnej samowoli budowlańców”. W końcu sierpnia lub na początku września ma się odbyć spotkanie komisji nadzorującej prace podsumowujące pierwszy etap przeprowadzonych robót.
Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą zwrócił się do Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą z prośbą o wsparcie konsultacyjne specjalistów z Polski, którzy oceniliby, czy projekt renowacji cmentarza na Rossie jest realizowany zgodnie z wymogami.
Równolegle Społeczny Komitet dzięki funduszom zgromadzonym podczas kwest realizuje własny plan renowacji poszczególnych nagrobków. Odnowiona została kwatera rodzeństwa Piłsudskich, pomniki farmakologa Adama Bartoszewicza, Bronisławy Zanowej, powstańca styczniowego Justyna Hrebnickiego (ze środków Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”), legionisty Wacława Konopki (ze środków Ambasady RP w Wilnie). „Wymienione pomniki są już odrestaurowane, zostało tylko położyć kostkę w kwaterze Piłsudskich. Planowaliśmy też postawić pomnik rzeźbiarza Józefa Noworyty, ale był problem z ustaleniem dokładnego miejsca pochówku, dlatego nieco przeciągnęło się to w czasie. Dzięki życzliwości samorządu uzyskaliśmy jednak pozwolenie, projekt został zatwierdzony i możemy ruszać z pracami” – poinformował Dariusz Żybort.
Staraniem Komitetu naprawione zostało również ogrodzenie wokół grobu Władysława Zahorskiego na innym wileńskim cmentarzu – Bernardyńskim.
Na Rossie mają być pochowane szczątki powstańców styczniowych, odnalezione podczas prac archeologicznych na Górze Zamkowej. Uroczystości pogrzebowe odbędą się latem 2019 r., przedtem zostanie odnowiona kaplica, w której mają spocząć. „Rząd przeznaczył środki na renowację kaplicy. Nie są to pieniądze z projektu renowacji cmentarza. Remont jeszcze się nie rozpoczął, sądzę jednak, że podczas planowanego jesienią spotkania roboczego dowiemy się więcej na ten temat” – wyjaśnił prezes Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą.
Na podstawie: inf.wł.
