Na Rossie trwa majowa kwesta


Majowa kwesta na rzecz Rossy, fot. rossa.lt
Trwający w Polsce długi weekend jest świetną okazją, by odwiedzić Wilno. I rzeczywiście, w pierwszych dniach maja na wileńskich ulicach częściej niż zwykle można usłyszeć język polski. Miejscem, którego nie omija większość wycieczek z Polski jest cmentarz na Rossie – jedna z najstarszych i najważniejszych polskich nekropolii. Licząc na szczodrość rodaków z Polski, jak co roku z inicjatywy Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą odbywa się kwesta na rzecz renowacji zabytkowych nagrobków. Tegoroczna kwesta rozpoczęła się w sobotę, 28 kwietnia i potrwa do końca tygodnia.

Kwesty na Rossie w ciągu roku odbywają się kilkakrotnie, w czasie długich polskich weekendów. Od 28 kwietnia przy bramie głównej kwestują harcerze ze Związku Harcerstwa Polskiego na Litwie i członkowie Wileńskiej Młodzieży Patriotycznej. 

Od lat cmentarz na Rossie był odnawiany głównie ze środków pozyskanych przez Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą. W tym roku ze środków zgromadzonych podczas ubiegłorocznych kwest planuje się odrestaurować sześć pomników. Są to groby rodzeństwa marszałka Józefa Piłsudskiego – Piotrusia i Teoni oraz siostry Ludwiki Majewskiej, rzeźbiarza Józefa Noworytty, powstańca listopadowego Justyna Hrebnickiego, legionisty Wacława Konopki, odznaczonego Krzyżem Walecznych i orderem Virtuti Militari, oraz pomnika Bronisławy Zanowej, której mąż Klemens był synem Tomasza Zana, przyjaciela Adama Mickiewicza.

Latem ruszy też realizowany przez Samorząd Miasta Wilna projekt kompleksowej renowacji cmentarza na Rossie. Prace porządkowe na sumę około 2 mln euro z funduszy samorządowych i unijnych obejmą 2 hektary najstarszej części nekropolii. Do 2020 roku ma być odrestaurowanych 341 nagrobków i sześć kaplic. Przewidziane jest uporządkowanie alejek o powierzchni 3,5 tys. metrów kwadratowych, umocnienie skarp, odnowienie frontowej części ogrodzenia i centralnego wejścia na cmentarz. Przewidziano też zainstalowanie oświetlenia i monitoringu. 

Cmentarz na Rossie to muzeum pod otwartym niebem, miejsce, gdzie można poznawać historię Wilna i Litwy. Został założony w 1801 roku. Składa się z kilku części: Starej Rossy, Nowej Rossy i Cmentarza Wojskowego z Mauzoleum Matki i Serca Syna. Na Rossie spoczywają między innymi profesorowie Uniwersytetu Stefana Batorego, są też groby: archeologa i pisarza Eustachego Tyszkiewicza, rzeźbiarza i architekta Antoniego Wiwulskiego, malarzy Franciszka Gucewicza i Franciszka Smuglewicza, groby dwojga dzieci Stanisława Moniuszki. Na Rossie pochowani są ojciec litewskiego odrodzenia narodowego Jonas Basanavičius, malarz i kompozytor Mikalojus Konstantinas Čiurlionis, pisarze Vincas Mykolaitis-Putinas, Balys Sruoga, Petras Cvirka, a także wiele innych osób zasłużonych dla Polski, Litwy i Wilna.

\

Zdjęcia: Jan Wierbiel
Montaż: Paweł Dąbrowski