Na Pałacu Władców stanął wiatrowskaz z Archaniołem Michałem
Muzeum – Pałac Władców zleciło wykonanie detalu według projektu jednego z najbardziej znanych i płodnych twórców nowoczesnej heraldyki na Litwie, laureata Litewskiej Narodowej Nagrody Kultury i Sztuki Arvydasa Každailisa. Jego realizacji podjął się dizajner Virgilijus Makačinas.
„Wiadomo ze źródeł historycznych, że na początku XVII wieku nad rezydencją wielkich książąt litewskich unosił się wskaźnik wiatru z Archaniołem Michałem, a w czasach Jagiellonów i Wazów był to jeden z ulubionych świętych. Jest to więc wyrazisty element architektoniczny stworzony głównie na podstawie ikonografii i analogicznych zachowanych przykładów” – mówi dyrektor Pałacu Władców dr Vydas Dolinskas.
Informację o wiatrowskazie z Archaniołem Michałem znajdującym się na dachu pałacu nad komnatą władcy zamieścił w swoim najważniejszym dziele „Carolomachia” w 1606 roku poeta Laurenty Boyer. Pisał w nim następująco: „Dopóki byłeś na wileńskim zamku jako strażnik miedziany, dopóki stałeś wysoko ponad pałacem wielkiego władcy, wiatrem uginany, ze skrzydłami szeroko rozpostartymi, mieczem, wzniesionym wysoko, grożąc wrogowi, nikt nie mógł zaszkodzić sile chronionego przez ciebie miasta”.
Zdaniem autora projektu Arvydasa Každailisa na przestrzeni dziejów władcy chlubili się figurą zarówno w jej symbolicznym znaczeniu, jak również w szerszym kontekście – Archanioł Michał jest najstarszym spośród wszystkich archaniołów, jest wojownikiem, obrońcą Maryi, ma wiele wspólnego z drugim patronem Litwy – św. Jerzym.
„Jako dla autora najważniejsze było dla mnie to, aby ten element stał się najbardziej ozdobną częścią południowej elewacji pałacu. Tworząc wiatrowskaz z Archaniołem Michałem, starałem się uformować coś na kształt obejmującej całość aureoli, która dawać będzie złotą poświatę” – mówi A. Každailis.
Wiatrowskaz jest jednym z ostatnich elementów dekoracyjnych zamieszczonych na południowej fasadzie (od strony placu Katedralnego i ulicy Zamkowej). Do zamontowania pozostał jeszcze barokowy kartusz (ozdobna tarcza, obramowanie herbu).
Zlecenie na wykonanie figury zostało złożone wiosną, a realizacja projektu trwała kilka miesięcy. Jego koszt wyniósł 68 tys. euro i został pokryty ze środków przeznaczonych na odbudowę Pałacu Władców.
Niedawno odnowioną siedzibe wielkich książąt ozdobił jeszcze inny detal – podarowana przez Węgrów płaskorzeźba z herbem rodu Batorych.
Na podstawie: madeinvilnius.lt, pl.wikipedia.org
