Msza św. dziękczynna za bł. Michała Giedroycia – już w sobotę


Bł. Michał Giedroyć. Obraz w ołtarzu kościoła w Widzieniszkach, fot. vilnensis.lt
„Beatyfikowany Michał Giedroyć pokazuje nam, że nawet najcichszy czy najskromniejszy człowiek może zostać świętym, niezależnie od tego, jaki osobisty krzyż Pan Bóg mu przeznaczył” – mówi metropolita wileński arcybiskup Gintaras Grušas. W sobotę, 22 czerwca, w kościele w Widzieniszkach (Videniškės) w rejonie malackim będzie przewodniczył mszy św. dziękczynnej za dar beatyfikacji M. Giedroycia. Na uroczystość przybędą biskupi, księża, zakonnicy, pielgrzymi z Litwy, Polski, Białorusi i Łotwy. Początek mszy św. dziękczynnej – o godz. 12. Transmitowana będzie w Litewskiej Telewizji LRT.

Podczas sprawowanej w sobotę, 8 czerwca, w Bazylice Mariackiej w Krakowie mszy św. dziękczynnej za dar beatyfikacji Michała Giedroycia prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych w Watykanie kardynał Giovanni Angelo Becciu powiedział, że M. Giedroyć, którego świętość oficjalnie uznał i zatwierdził Kościół, jeszcze bardziej łączy tak bliskie od wieków narody – Litwinów i Polaków. Hierarcha zauważył też, że uroczystości dziękczynne odbyły się w dniu, kiedy Kościół wspomina św. Jadwigę, królową Polski i wielką księżną litewską. Według niego, jest to zachęta do umocnienia więzów między narodami Polski i Litwy. „Oto dzisiejsze przesłanie bł. Michała i św. Jadwigi dla nas wszystkich: wielkość świętych polega również na ich zdolności przezwyciężania wąskich podziałów narodowych” – podsumował.

Papież Franciszek w niedzielę, 9 czerwca, w uroczystość Zesłania Ducha Świętego, zaapelował do Polaków i Litwinów o umocnienie łączących ich więzi. Apel wystosował przed modlitwą Regina Coeli w Watykanie, gdy nawiązał do sobotniej ceremonii dziękczynnej w Krakowie za beatyfikację Michała Giedroycia. „Niech to wydarzenie zachęca Polaków i Litwinów do umocnienia więzi pod znakiem wiary i czci dla błogosławionego Michała, który mieszkał w Krakowie w XV w., a był wzorem pokory i ewangelicznej miłości”    wezwał Franciszek.

Nie jest znana dokładna data urodzenia Michała Giedroycia. Prawdopodobnie urodził się około 1420-1425 roku i od urodzenia był niepełnosprawny (poruszał się o kuli). Wzmianki, iż był on jedynym synem Jerzego i Marijony Giedroyciów pojawiają się w literaturze. Dominuje pogląd, że miejscem narodzin błogosławionego były Giedrojcie. Według alternatywnej hipotezy mógł urodzić się w Widzieniszkach, na dworze dziadka.

Dokładnie znana jest tylko data śmierci Michała Giedroycia – 4 maja 1485 r. (czternaście miesięcy po śmierci św. Kazimierza). Został pochowany w kościele św. Marka w Krakowie. Właśnie dlatego 4 dnia każdego miesiąca w kościele w Widzieniszkach odbywają się nabożeństwa, podczas których odmawiana jest litania do bł. Michała Giedroycia, natomiast o godz. 12.00 odprawiana jest msza święta.

Michał Giedroyć nosił tytuł błogosławionego już w XVI stuleciu (przyjmuje się rok 1544). W tym czasie archidiecezja krakowska rozpoczęła przygotowania do procesu beatyfikacyjnego: szczątki Michała Giedroycia zostały przeniesione z miejsca pochówku w kościele pw. św. Marka do sarkofagu przy otłarzu głównym i przedstawione do publicznej czci. Już wtedy jego wizerunki otaczane były aureolą. Jeden z obrazów znajdujący się w kaplicy kościoła pw. św. Marka przedstawia sylwetkę bł. Michała i św. Kazimierza modlących się i klęczących przed obrazem Matki Bożej. W tej samej kaplicy przechowywany jest obraz zwany „Madonną Giedroyciową”, przed którym modlił się sam błogosławiony.

Proces beatyfikacyjny rozpoczął się w 1634 r., nie został jednak zakończony. Dopiero 7 listopada 2018 r. Stolica Apostolska wydała dekret o heroiczności cnót i potwierdzenia kultu od niepamiętnych czasów sługi Bożego Michała Giedroycia. Od tej pory Michał Giedroyć nazywany jest błogosławionym.

Brak źródeł nie pozwala odpowiedzieć na pytanie, co skłoniło Michała Giedroycia do rezygnacji z przywilejów rodowych i wstąpienia do Zakonu Kanoników Regularnych od Pokuty w Bystrzycy (obecnie Białoruś). Na Litwie zakonników tych nazywano „białymi augustianami”. Przeor, jadąc na kapitułę generalną, zabrał ze sobą do Krakowa nowicjusza Michała. Tam Michał Giedroyć ukończył nowicjat i złożył śluby zakonne oraz zamieszkał w pobliżu kościoła pw. św. Marka, gdzie pozostał aż do śmierci.

Błogosławiony ukończył studia filozoficzne na Akademii Krakowskiej, prowadził skromne i pobożne życie. Zamiast w domu zakonnym mieszkał sam w małym pomieszczeniu obok wejścia do kościoła. Opiekował się świątynią, sprzątał ją, ozdabiał ołtarze – robił to, co należało do posługi zakrystianina. Lubił samotność, rzadko wychodził. Niepełnosprawność spowodowała, że nie było mu łatwo przystosować się do zwyczajnego życia we wspólnocie zakonnej, jednak nie przeszkodziła mu ona w dążeniu do doskonałości chrześcijańskiej. Modlitwa osobista, skrucha oraz zamiłowanie do liturgii były jego podstawowymi narzędziami rozwoju duchowego.

***

Król polski i wielki książę litewski Władysław Jagiełło zaprosił białych augustianów na Litwę. Pierwsi polscy zakonnicy z czasem się przystosowali do nowego miejsca, nauczyli języka litewskiego, a przede wszystkim rozpowszechniali pobożność maryjną, osiedlili się i służyli na obszarze wschodniej Litwy (na obecnej Litwie i Białorusi) – w Bystrzycy, Miednikach Królewskich, Twereczu, Smołwach, Widzieniszkach, Poniemuniu, Mikoliszkach, Skiemianach, Jużyntach, Kurklach, Sołokach, Popielu, Kwietkach, Suwejniszkach, Miorach, Podbrzeziu (w diecezji wileńskiej) i w samym Wilnie, na Zarzeczu. Kanonicy Regularni od Pokuty przez pewien czas służyli również w kościele pw. św. Kazimierza w Wilnie w okresie, gdy nie było jezuitów. Na terenie Litwy działało w sumie 18 klasztorów białych augustianów.

W XVI w. klasztory na Litwie odseparowały się od Polski i utworzyły oddzielną prowincję litewską. W tym czasie życie zakonne w Polsce zanikło i było obecne jedynie na Litwie. Represje carskiej Rosji doprowadziły w 1832 r. do kasaty i zamknięcia wszystkich klasztorów na Litwie.

W pobliżu kościoła parafii Widzieniszki do dnia dzisiejszego zachował się budynek klasztoru Kanoników Regularnych od Pokuty. W 1617 r. wojewoda Marcin Marcel Giedroyć ufundował klasztor w Widzieniszkach i razem z bratem, biskupem Melchiorem Giedroyciem wznieśli kościół w Widzieniszkach. Później w kościele, po prawej stronie, urządzono kaplicę z ołtarzem i obrazem ku czci Sługi Bożego Michała Giedroycia, która zachowała się do dziś. W piwnicy pod kaplicą byli chowani przedstawiciele rodu Giedroyciów.

Na podstawie: vilnensis.lt, gosc.pl, PAP