Mija 8. rocznica śmierci Czesława Miłosza


Czesław Miłosz, fot. wilnoteka.lt
14 sierpnia mija 8. rocznica śmierci poety, prozaika, eseisty, tłumacza, laureata literackiej Nagrody Nobla z 1980 roku - Czesława Miłosza, Polaka, który urodził się na Litwie, ale z wyboru pozostał obywatelem świata. Czesław Miłosz jest uważany za jedną z największych indywidualności w polskiej literaturze ostatnich dekad.
Utwory Czesława Miłosza, jak: "Dolina Issy", "Traktat poetycki", "Hymn o Perle", "Kroniki", "Nieobjęta ziemia" czy "Metafizyczna pauza", weszły do kanonu dzieł ubiegłego stulecia. Jeden z najgłośniejszych esejów poety to "Zniewolony umysł" z 1953 roku, zawierający krytyczną analizę systemu komunistycznego.

Czesław Miłosz urodził się 30 czerwca 1911 roku w Szetejniach na Litwie. Ukończył prawo na Uniwersytecie Stefana Batorego. Debiutował w 1930 roku w uniwersyteckim piśmie "Alma Mater Vilnensis". Był współzałożycielem literackiej grupy "Żagary". Za twórczość poetycką został wyróżniony w 1934 roku Nagrodą imienia Filomatów. W 1936 roku nawiązał współpracę z rozgłośnią wileńską Polskiego Radia. Związany ze środowiskiem awangardy literackiej, publikował wiersze w "Kwadrydze", "Ateneum" i "Skamandrze". W 1940 roku, gdy przeniósł się do Warszawy, nawiązał współpracę z wydawnictwami podziemnymi, publikując pod pseudonimem Jan Syruć.

W 1945 roku Miłosz został pracownikiem dyplomacji. Pracował w konsulacie polskim w Nowym Jorku, następnie był attaché kulturalnym w Waszyngtonie i sekretarzem ambasady w Paryżu. W 1950 roku wycofał się ze służby dyplomatycznej, zrywając związki z komunistycznymi władzami Polski, które w odpowiedzi odebrały mu paszport. Miłosz uzyskał azyl polityczny we Francji, a w 1960 roku osiadł na stałe w Stanach Zjednoczonych. Przez ponad 20 lat wykładał na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. Do Polski wrócił na początku lat 90-tych.

W 1980 roku otrzymał Literacką Nagrodę Nobla. Krytycy literaccy i dziennikarze dyskutowali wówczas nad politycznymi uwarunkowaniami tej nagrody, podkreślając, że otrzymał ją polski emigracyjny poeta w roku utworzenia "Solidarności". Nazwisko Miłosza - jak ujawniła Szwedzka Akademia - pojawiało się od kilku lat na listach kandydatów do nagrody.  

Czesław Miłosz był laureatem także innych prestiżowych wyróżnień, w tym między innymi nagrody Polskiego PEN Clubu, Nagrody Nike oraz włoskiej nagrody literackiej "Grinzane Cavour". Został uhonorowany najwyższym polskim odznaczeniem - Orderem Orła Białego, otrzymał też tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. 

Zmarł 14 sierpnia 2004 w Krakowie. Został pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce.

2011 rok był ogłoszony na Litwie i w Polsce Rokiem Miłosza, jako że obchodzono setną rocznicę urodzin artysty.  

Na podstawie: milosz.pl, KAI