Łukaszenko zaproszony na Litwę *

Według telewizji „Lietuvos ryto” białoruskiemu prezydentowi przekazano imienne zaproszenie do udziału w uroczystościach 20-lecia niepodległości Litwy. W tym czasie do Wilna wybiera się pięciu prezydentów: Łotwy, Estonii, Finlandii, Słowenii i Polski.
Pani prezydent mówiła wcześniej, że rozważy możliwość zaproszenia Łukaszenki na uroczystości z okazji Dnia Odrodzenia Niepodległości Litwy, jeżeli nastąpi przełom w sprawie krwawych wydarzeń z 13 stycznia 1991 roku i zamieszanego w nie generała Władimiera Uschopczyka ukrywającego się na Białorusi.

W ubiegłym tygodniu białoruscy prokuratorzy przesłuchali Uschopczyka. W ocenie Grybauskaite fakt ten napawa optymizmem, daje podstawę do sądzenia, że w ciągu roku sprawa zostanie zamknięta.

Generał Władimir Uschopczyk, były sowiecki wojskowy, w 1991 roku stał na czele garnizonu Armii Radzieckiej w Wilnie. To właśnie on kierował masakrą pod wieżą telewizyjną, do której doszło 13 stycznia 1991 roku, gdy sowieci próbowali odzyskać kontrolę nad Litwą. Zginęło wówczas 12 osób, a setki zostało rannych. Gdy pucz się nie udał, Uschopczyk uciekł na Białoruś i po rozpadzie Związku Radzieckiego już tam pozostał.
Litewska prokuratura wszczęła przeciwko niemu śledztwo i wydała za nim list gończy. Od prawie 20 lat bezskutecznie domagała się od władz w Mińsku wydania zbrodniarza.

Tymczasem Uschopczyk został mianowany wiceministrem obrony Białorusi, co doprowadziło do ochłodzenia stosunków między obydwoma krajami. Uschopczyk twierdził dotychczas, że nie żałuje wydanych przez siebie rozkazów. ”Moi żołnierze wykonali żądanie na medal” - napisał o wydarzeniach z 1991 roku w liście do jednej z gazet.

Prezydent Litwy, przygotowując się do odchodów 20-lecia niepodległości kraju, oznajmiła, że zaprosi na nie, oprócz przywódców państw unijnych, także liderów krajów sąsiednich i wystosowała zaproszenie do Prezydenta Rosji Dmitrija Miedwiediewa. Miedwiediew podziękował za zaproszenie i wyraził żal, że z powodu wcześniej zaplanowanych spotkań międzynarodowych nie będzie mógł uczestniczyć w wileńskich uroczystościach. Zaprosił natomiast Grybauskaite do złożenia wizyty w Moskwie i to zaproszenie zostało przyjęte.

Aleksandra Akińczo (PAP)