Łotwa: w Dyneburgu zbeszczeszczono polsko-łotewski pomnik


Na zdjęciu: zbeszczeszczony pomnik Dowódców Ofensywy Dyneburskiej, fot. lsm.lv/Dace Ivanova
Na początku bieżącego tygodnia w Dyneburgu zbeszczeszczono polsko-łotewski pomnik Dowódców Ofensywy Dyneburskiej, we czwartek, 24 listopada, podał portal lsm.lv. Monument upamiętnia marszałków Józefa Piłsudskiego i Edwarda Rydza-Śmigłego oraz generałów Pēterisa Valdemārsa Radziņša i Jānisa Balodisa – dowódców polsko-łotewskiej ofensywy ze stycznia 1920 roku, podczas której połączone siły obu państw wyparły bolszewików z Dyneburga, a następnie wyzwoliły całą Łatgalię.


Pomnik został oblany białą farbą. Napisano na nim niecenzuralne słowo w języku rosyjskim i zamazano portrety dowódców.

Przypuszczalnie incydent miał miejsce w nocy z 20 na 21 listopada. We środę, 23 listopada, policja wszczęła postępowanie zgodnie z artykułem Kodeksu karnego dotyczącym przestępstwa przeciwko cudzemu mieniu. Funkcjonariusze ocenią również, czy wspomniany akt wandalizmu nie nosi znamion przestępstwa z nienawiści.

„Wydaje mi się, że była to banalna zemsta za usunięte pomniki sowieckie” – w wywiadzie dla Polskiego Radia powiedział prezes Związku Polaków na Łotwie Ryszard Stankiewicz. Nawiązał w ten sposób do decyzji władz Łotwy, które latem br. roku zadecydowały o usunięciu do połowy listopada w całym kraju pomników sowieckich. Dwa, które stały w Dyneburgu, zostały usunięte przed paroma tygodniami.

Minister spraw zagranicznych Łotwy Edgars Rinkēvičs w swoim wpisie na Twitterze we czwartek, 24 listopada, wieczorem, napisał, że „Akt wandalizmu wobec pomnika poległych w walkach o wolność Łotwy polskich żołnierzy, który miał miejsce w Dyneburgu, to akt żałosny i tchórzliwy. Mam nadzieję, że policja wykryje sprawców i poniosą oni zasłużoną karę”.  

Pomnik Dowódców Ofensywy Dyneburskiej został odsłonięty w listopadzie 2020 roku. Autorem i wykonawcą metaloplastycznego upamiętnienia z brązu jest Romuald Gibowski. Wykonanie i ustawienie pomnika sfinansowała Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Jego odsłonięcie wpisało się w połączone obchody 100. rocznicy odzyskania przez Polskę i Łotwę niepodległości w 1918 roku oraz wspólnego zwycięstwa nad bolszewikami w 1920 roku.  

Pomnik stoi w parku Wolności na Słobódce – w historycznej dzielnicy Dyneburga. Nieopodal pomnika jeszcze w listopadzie 1992 roku ustawiono 13-metrowy betonowy krzyż z polskim orłem i tablicami z nazwiskami polskich żołnierzy, poległych na Łotwie w latach 1919-1920 podczas walk z bolszewikami. Krzyż stanął w miejscu polskiego cmentarza, na którym pochowanych było ponad 200 żołnierzy Wojska Polskiego. W 1955 roku władze sowieckie zlikwidowały cmentarz, a na jego miejscu urządziły wysypisko śmieci.

Na podstawie: IAR, lsm.lv, pol.org.pl, twitter.com/edgarsrinkevics