Litwa się starzeje

W ciągu ostatnich 10 lat na Litwie liczba osób w podeszłym wieku wzrosła o 4,3%, tymczasem ogólna liczba mieszkańców kraju zmalała o 5,2%.

Na Litwie w ubiegłym roku mieszkało prawie dwa razy więcej (1,8%) starszych pań niż starszych panów. Kobiety w wieku 80-84 lat stanowiły 12,5%, a mężczyźni 8,6% ogółu mieszkańców, podczas gdy prawie 7,5% kobiet i tylko 4% mężczyzn na Litwie ma powyżej 85 lat. Na Litwie dysproporcje średniej wieku życia kobiet i mężczyzn to jedne z najwyższych w krajach Unii Europejskiej. Największe dysproporcje w długości życia kobiet i mężczyzn po 60 roku życia w Unii Europejskiej występują w trzech krajach bałtyckich: na Litwie, Łotwie i w Estonii.

Litwini natomiast są badziej pracowici. W statystyce osób pracujących po 65 roku życia Litwa wyprzedza inne kraje europejskie. Na Litwie pracuje 51,6% osób z tej grupy wiekowej, gdy europejska średnia statytyczna wynosi 46%.

Rodzi się zatem pytanie, czy wzrost odsetka osób starszych na Litwie jest spowodowany tylko wydłużeniem życia (dobrą opieką medyczną i socjalną, polepszającymi się warunkami życia) czy w większej mierze spadkiem rozrodczości i emigracją ludzi młodych. Niestety, wskaźnik spadku liczby mieszkańców dowodzi, że w grę wchodzi raczej czynnik spadku rozrodczości i emigracji.

Starzeje się nie tylko Litwa, starzeje się cały świat i to gwałtownie. Demografowie biją na alarm, dosadnie określając to zjawisko "zapaścią demograficzną". Naukowcy obliczają, że jeśli tendencje się utrzymają, w ciągu 50 lat (1985-2025) liczba osób starszych na świecie prawdopodobnie ulegnie podwojeniu.

Sytuacja taka stanowi poważne wyzwanie dla polityki socjalnej państw. Muszą one budować system specjalnych programów gwarantujących dostęp do specjalistycznych usług socjalnych i zdrowotnych, sprzyjających zdrowemu starzeniu się, oraz społecznie i ekonomicznie użytecznemu życiu ludzi starszych. Ponadto należy budować świadomość społeczną, na razie niewielu ma wizję starzejącego się świata i faktu, że niebawem coraz więcej ludzi  będzie wymagało opieki, a jednocześnie że mniej będzie tych, którzy tę opiekę będą mogli sprawować.

Przede wszystkim jednak potrzebne jest przemyślenie i prowadzenie szeroko zakrojonej polityki prorodzinnej, zachęcającej młode rodziny do tego, by mieć dzieci, do budowania większych rodzin. Na to jednak potrzeba mądrej polityki państwa, trudnych decyzji finansowych, których brakuje w wielu krajach, również na Litwie. Dla Litwy jest to o tyle bolesne, że jak wynika z powyższych danych, tendencje i wskaźniki starzenia się litewskiego społeczeństwa są jedne z wyższych w Unii Europejskiej.

Na podstawie: BNS, www.stat.gov.lt, inf.wł.