Litewscy Tatarzy uczczą rocznicę bitwy pod Grunwaldem


Makieta pomnika ku czci bitwy pod Grunwaldem
Dzisiaj, 26 czerwca, litewska wspólnota tatarska uczci 600-lecie bitwy pod Grunwaldem i pamięć swego "praojca" Witolda Wielkiego, który sprowadził ich na Litwę. Z tej okazji zostanie odsłonięty pomnik upamiętniający bitwę pod Grunwaldem i Wielkiego Księcia Litewskiego Witolda. Pomnik wzniesiono w Rejżach - jednej z najstarszych wsi na Litwie, zamieszkanej przez Tatarów.
Ponad pięciometrowy granitowy pomnik ma kształt kolumny, na której wypisane są daty osiedlenia się Tatarów na Litwie, bitwy pod Grunwaldem i panowania Wielkiego Księcia Litewskiego Witolda. Tym pomnikiem litewscy Tatarzy chcą utrwalić udział swych przodków w bitwie grunwaldzkiej i rocznicę osiedlenia się na ziemi litewskiej.

W 2009 roku w fundament przyszłego pomnika została wmurowana kapsuła z informacją dla przyszłych pokoleń o znaczeniu bitwy pod Grunwaldem w historii Litwy oraz tekst o historii litewskich Tatarów.

Według słów pomysłodawcy pomnika, Motiejusa Jakubauskasa, obok pomnika Witolda Wielkiego zostaną umieszczone dwa zegary słoneczne. Jeden z zegarów będzie ukazywał czas miejscowy, drugi zaś czas grunwaldzki (polski).

Twórcą pomnika upamiętniającego bitwę pod Grunwaldem i Witolda Wielkiego jest litewski rzeźbiarz Jonas Jagėla, pomysłodawcą słonecznych zegarów zaś Jonas Navikas.

Sobotnie uroczystości rozpoczną się o godzinie 12.00. Wezmą w nich udział również Tatarzy z Polski, Białorusi, goście z Łotwy. W czasie uroczystości odbędzie się inscenizacja bitwy z udziałem łuczników z Polski oraz turniej rycerski w wykonaniu klubu rycerskiego z Kowna. Można będzie też spróbować specjałów kuchni tatarskiej.

Tatarzy pojawili się w Wielkim Księstwie Litewskim w połowie XIV w. Znaleźli schronienie przed konfliktami religijnymi i walkami politycznymi w imperium Złotej Ordy. Niektórzy osiedlali się po tym, jak wzięto ich do niewoli podczas wojen. Za czasów Witolda do WKL przybyło kilkadziesiąt rodów tatarskich, które wrosły w lokalną społeczność. Tatarzy walczyli w szeregach armii litewskiej w 1410 r. w bitwie pod Grunwaldem. Według źródeł historycznych, tatarska konnica, licząca około 2 tys. osób, dowodzona przez Dżelal ad-Dina, syna chana Złotej Ordy Tochtamysza, w znacznym stopniu przyczyniła się do zwycięstwa nad Zakonem Krzyżackim. Po bitwie część wojowników osiadła w WKL. Według tatarskiej tradycji osiedlający się na Litwie ordyńcy byli obdarzani przez księcia rozległymi włościami, pełnili służbę wojskową. Korzystając ze wszystkich praw bojarów litewsko-ruskich, mieli zagwarantowaną wolność wyznania i obyczaju.

Dzisiaj na Litwie mieszka blisko 400 Tatarów.

Na podstawie: BNS, Wilnoteka.lt